Kürtçenin Kurmanci lehçesiyle yazılan Kürtçenin ilk modern romanıdır. Türkçe'ye tercümeleri 70li yıllarda yapılmış bu kitap en son ve en geniş halini Dara yayınlarından çıkmış. Hayal kırıklığına uğradığımı itiraf etmeyelim. Kars'ın Susiz köyünde dünyaya gelen Eren Şemo başta yurtsuz bir ailenin çocuğudur. Tek bildikleri çobanlık mesleğidir. Kars'ta Rum,Ermeni,Rus ve Son olarak kendi aşiretlerine çobanlık yapmışlardır. Her halkla bazı sorunlar yaşamışlardır hâliyle. Kars'ın 1900lerin başında bu kadar mozaik bir yer olması şaşırtıcıdır. Daha sonra Rusların 1. Dünya Savaşı sırasında Karsı işgal etmesiyle işbirliği yapan Ereb Şemo Ruslara tercümanlık yapar çünkü tüm dilleri bilen tek Ereb Şemodur. Bazı köylerin yerini gösterir ve karşılığında para alır bu işgalcilerin ilk yaptığı iştir. Para karşılığı tercüme ve rehberlik ettirmek. 1915 Ermeni Soykırımının en çok hissedildiği Kars'ta yaşayan Ereb Semo bu romanında hiç bahsi bile geçmemiştir. Bu anlaşılacak bir şey değildir. Daha sonra Kızıl Orduda komutanlık yapan Ereb Şemo dünyanın en büyük Devrimi olan Ekim devrimine katılır ve savunmasında rol oynar. Daha sonraları Bolşeviklerin Kürt temsilcisi olan Ereb Şemo Gürcistan ve Ermenistan'daki Kürtlerle iletişim sağlar ve sürgüne uğramalarının nedenlerini Ermeni ve İşbirlikçi Aşiret önderlerine bağlar. Ve kitap bu şekilde son bulur. Ulusal bilincinden uzak yazılan bu roman gerçekten beni hayal kırıklığına uğrattı. Xoybun,Jiwaneleti,Hevi kurumlarından ilişkisiz olan bu rorman sadece dili ve ilk olması yönüyle olumludur. İlgililer yorumlarını ulaştırırsa mutlu olurum:)

Kürt ÇobanEreb Şemo · Dara Yayınları · 2020180 okunma

·

344 görüntüleme

Helin ŞAHİN

@Helunia ·

21 Haziran 2020 16:01

Ben de ulusal bilinçten uzak yazılmasını daha çok beğendim. Daha nesnel bir his oluşturdu. Saygılar:)

Şanyar Adir

@Goldegildeniz ·

10 Aralık 2021 09:43

Siz de sağolun. Katkılarımızı ortaya koydukça büyüyeceğiz. Ana karakter aşırı fakir bir çobandır. Bitlisde ki serhildandan haberi yokmuş gibi. Burada kesinlikle haklısın. Ama şöyle bir gereğimiz var Gelîyê Zîlan yanarken yanî başında ki kardeşleri hiç yaşanmamış gibi yaşadılar. Ve Enfal ve Helepçe ve Dêrsim ... Bu liste böyle uzayp gider. Erebê Şemo bu gerçeği ortaya koymak için de özellikle yapmış olmalı.(çuvaldızı kendine batırmış) Daha doğrusu ben böyle okuduğum için olumsuz karşılamadım.

Umut Fırat

@AsparMordem ·

10 Aralık 2021 09:46

Evet halkın belki çeşitli sebeplerden dolayı soykırımdan haberi olmayabilir ki buna katılmıyorum. Ama dönemin Kürt örgütlenmesi de mi herşeyden habersizdi? İşte bu noktada ben yazar olsam haberi olan birini seçer yazardım eleştirilerimin temeli bu noktada...

1 sonraki yanıtı göster

Şanyar Adir

@Goldegildeniz ·

10 Aralık 2021 09:22

Erebê Şemo dünyanın en naif ulusçularındandır. Ulus olduğunun farkında olduğu için dilini ve kültürünü gerçek anlamda yaşamış aydın bir insandır. Bolşeviktir. Bu onun dünya görüşü. Ve halkına bunun yararlı olacağına düşündüğü için Ekim devrimine katılmıştır. Erebê Şemo ulus bilici o kadar büyük ki Şemo nun êzîdî olduğunu özellikle aramasan. Dikkatini bile çekmez. Bütün eserlerinde yalın halk dili kullanmasının yanı sıra. Kürt Çoban (Şivanê Kurmanc) da özellikle Kürt kültürünü, folklorünü işlemiştir. Serhed'lidir eserlerinde ise bunu dil, üslüp ve folklor yönünde ortaya koymuştur. Buna rağmen bütün parçalarda ki Kürtlere hitap edebilmiş ender bir yazardır.

@AsparMordem ·

Katkılarından dolayı sağolasın, inceleme kitabın ana karakteri üzeriden yapılmıştır. İlk eser olması ve çeşitli nedenlerden dolayı önemine de az da olsa değindiğimi düşünüyorum. Ulusal bilinçten uzak kısmını açmak gerekirse O yıllarda Bitlis serhildani vs var iken deginmemesi. Sonuçta Sovyetlere öncülük etmesini ve para alması hoş görmedim. Teşekkürler böyle katkılarla birbirimize güç vereceğiz

Şanyar Adir

@Goldegildeniz ·

10 Aralık 2021 10:09

Ben sizi anlıyorum işaret ettiğiniz noktanın farkındayım. Gerçekten de Erebê Şemo yanı başında yaşananlardan haberi olmayacak bir yazar değildi. Bunu bilerek görmezden geldi. Burada haklısınız. Benimde demek istediğim halk gerçeğini yansıtmak istediği için yaptı.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.