Keşke çocuk olmasaydım...
Ne çok okunacak kitap var. Hergün listeye bir yenisi daha ekleniyor. Bazen ömrüm yetmeyecek diye düşünüyorum ve beklemenin anlamı yok diyorum. Bu sitenin bana kazandırdığı en güzel şey, dostlukların yanında, yeni kitaplar keşfetmek oldu. Unuttuğum, okumadığım, rafa kaldırdığım kitaplar. Evet işte onlardan biri daha.
Yıllardır ara verdiğim Aziz Nesin'e 
Bir Sürgünün Anıları ile tekrar kavuştum. Sonra ne mi oldu? Kitaplığımda yıllardır okunmayı bekleyen anılarını yazdığı 
Aziz Nesin'in Anıları: Böyle Gelmiş Böyle Gitmez adlı serisini alıp sayfalarını karıştırınca beklemenin bir anlamı yok dedim. Şimdilerde tek kitap haline getirilen anılar.
Aziz Nesin, on iki yaşına kadar olan anılarını 
Yol adlı kitabında toplamış. Kitabı okurken, böyle bir duyguyu nasıl anlatabilirim diye düşündüm hep. Hala da öyle düşünüyorum. Kitapta yaşanan duyguların sadece yüzde birini anlatabilirim size. Benim anlatacaklarım çok yüzeysel kalacak biliyorum. Ben sadece size Aziz Nesin'in çocukluğu hakkında bilgi verebilirim, ama yaşanan duyguları asla anlatamam. Ancak okuyunca etkisini hissedebilirsiniz.
Öyle bir çocuk nasıl olabilir diyorum okudukça. Nasıl bir çocuk yaşadıkları altında bu kadar ezilebilir. Nasıl bir çocuk yaşadıklarını hep içinde taşır, kimse üzülmesin diye duygularını dışa vurmaz. Nasıl bir çocuk hep başkalarını düşünür, onlar üzülmesin diye kendi üzülür. O kişi Nusret'se mümkün. Çocukluğunu hiç yaşamamış Nusret. Hemen büyümüş ama hep çocuk kalmış Nusret. Özlemlerini hep içinde yaşamış Nusret.
"Hiç çocuk arkadaşım yok, hiç oyuncağım yok, oyunum yok. Hep büyüklerin arasındayım."
(s.112)
İlk bayramlığını giydiğinde kendini bir anda çocukların hışmından kurtaramayan ve çamurların içinde bulan Nusret. Entarinin dışında ilk defa giydiği bayramlık hevesini alamadan üstünden çıkarılan Nusret. Yaşadığı burukluğu varın siz düşünün.
"İlk pantolonu, ilk ayakkabıyı beş yaşımdayken bir bayramda giymiştim. O yaşıma dek ne pantolonum, ne ayakkabım vardı. Üstüme alacakara bezden bir entari giydirirlerdi, ayaklarımda takunya..." (s.17)
Seni hep hikayelerinle tanıdım. Güldüren güldürürken de düşündüren hikayelerinle. Kendime o kadar kızıyorum ki tanımakta geç kaldığım için. Neyse diyorum sonra, yakınmayı bırak ve oku. Madem o yazdı sen de oku. Hem de yaşamı boyunca hiç ara vermeden yazdı. O halde bize düşen de okumak.
"— Yaz! Hadi yazsana! Durma yaz! Ne duruyorsun? Uyumaya hakkın var mı senin... Uyan! Oturma öyle... Kalk çabuk... Hasta da olamazsın... Şişşşt, kalk bakalım... Yaz!" (s.7)
Aziz Nesin, Çanakkale Savaşı sırasında doğmuş. Adın uğur getirsin diyerek, Nusret Mayın Gemisi'nin ismi konulmuş ona. Uğur da getirmiş nitekim. İmkansız denilen oluyor ve Mustafa Kemal Çanakkale'de tarih yazıyor.
Aziz Nesin, on iki yaşına kadar olan anılarını anlattığı kitabında zamana da ışık tutuyor ayrıca.
"Türkiye o zaman ikiye ayrılmıştı: Kurtuluş Savaşı'ndan yana olan Kuvâ'yi milliyeciler, padişahtan yana olan Kuvâ-yi inzibatiyeciler. Kuvâ-i inzibâtiyecileri, düşman işgal kuvvetleri beslerdi. Kuvâ-yi inzibâtiyeye yazılanlara bir lira gündelik verilirdi." (s.75)
Babası onun hep bir din adamı olmasını istemiş. Sekiz yaşında hafız olan Nusret için, babası sevinirken annesi üzülmüş. Cumhuriyete düşman olan babası okula göndermemiş ama eğitimsiz de bırakmamış. İlk eğitimini Galip amcasından alan Nusret onu çok sevmiş.
"Galip Amca olmasaydı beni okutup yetiştirmeseydi, ben bugünkü ben olamazdım. Anama ve ona çok borçluyum." (s.78)
"Babam çok sert, kızgın bir adamdı. Dediği dedikti..." diyor. Ama onu sevmekten de asla vazgeçmiyor.
Babasının Mustafa Kemal'i sevmesini ne çok istiyor o çocuk kalbiyle. Mustafa Kemal'i sevmese de seviyor yine de babasını.
"Ah şu babam, ah... Onu öyle seviyorum ki, ama o da Mustafa Kemal'i sevse ya..." (s.291)
"Babam zengin değildi, varsın olsun... İyi yürekliydi beni çok seviyordu, benim babamdı, benim babam olduğu için en iyi baba oydu. Annem, hele annem, bütün annelerin en iyisiydi..." (s.314)
Annesi, çileli annesi. Gözü yaşlı annesi. Altı yaşında üvey annenin zulmünden kurtarmak için babası tarafından evlatlık verilen küçük Hanife. Her şeyi annesi mutlu olsun diye yapıyor. Annesi onun için dünyalara bedel. Annesi onun neredeyse tek varlığı. Ne yapmışsa hep annesini mutlu etmek için yapmış. On yaşında hükümet okuluna başladığı zaman bile sadece annesini düşünmüş.
"Beni üçüncü sınıfa alıyorlar. Öyle mutluyum, öyle mutluyum ki... Okuyacağım, doktor olacağım, annemi iyi edeceğim... ağlıyorum sevincimden...(s.265)
Nusret'in sevincine ortak olurken ben de onunla birlikte ağlıyorum. Hep birileri mutlu olsun diye yaşamış adeta. En çok da annesi mutlu olsun istemiş. Öyle duyarlı bir çocukmuş ki, babası olmayan arkadaşlarının hakkını yediğini düşünerek çok sevdiği Darüşşafaka'dan kaçmış.
Küçük yaşta omuzlarına çok yük yüklenmiş. Arada isyan etmiş tabi. O kadar da olsun canım. Sonuçta o da bir çocuk, her ne kadar çevresine göre çocuk olmasa da.
"Bıkmıştım derslerden, Arapçadan, hendeseden, hesaptan, tecvit'ten, hepsinden bıkmıştım..." (s.145)
Ah Aziz Nesin ah, nasılda oyunlara hasret büyümüşsün. O özlemini okurken yüreğim yandı. Nasıl bir çocukluk geçirmişsin sen öyle.
"Çocukluğumu hiç yaşamadım. Çember çevirmedim, zıpzıp, bilya alamadım elime. Uçurtma uçurmadım. Elbende, sobe, körebe, birdirbir, uzuneşek, kovalamaca oynamadım... Hiç, hiçbişey... Çocuk olmuş tek günüm yok yaşamımda... Oysa öyle severdim ki koşup oynamayı..."(s.37)
Değil mi ya, sen çocuk musun ki oyun oynayacaksın? Sen kocaman bir adamsın. Tek düşündüğün büyük adam olup haksızlıklara karşı çıkmak.
"Öyle büyük, öyle büyük bir adam olacağım ki, bütün bu haksızlıkları kaldıracağım. O kadar da çok haksızlıklar vardı ki, bu kadar büyük haksızlıkları ortadan kaldırmak için ister istemez çok büyük adam olmam gerekiyordu." (s.161)
On iki yaşına kadar olan anılarını okumayı yüreğim kaldırmadı. Sen o yaşta çok sevdiğin annenin ölümüne şahit olurken, ben burda gözyaşlarımı tutamadım.
" ...Ölüm güzel değildir elbet... Ama siz ölümü, güzel, genç bir veremli annenin yüzünde gördünüz mü hiç?" (s.497)
Çocukluğu hep yoksulluk içinde geçmiş Nusret, oyunlara hasret büyümüş Nusret, gülmeye hasret kalmış Nusret.
"Herkes kahkahalarla gülüyor. Kimisi, gülmekten yerlerde yuvarlanıyor. Gülmek!... Öylesine yabancı olduğum bişey ki gülmek, hele gülmenin böylesi... (s.101)
Bu kadar acı ile geçmiş bir çocukluktan sonra nasıl herkesi güldürecek hikayeler yazar insanın aklı almıyor. Bunu da sadece Aziz Nesin yapar sanırım. Hem de öyle güzel yapar ki, roman tadında anılar okursunuz.
"Neden, nasıl mizahçı olduğumu sorarlar hep... Bilmem. Ama sanırım, beni mizahçı yapan kendi yaşamım olacak. Gözyaşları içinden geçip geldim buraya..." (s.23)
Maceraya kaldığım yerden 
Yokuşun Başı ile devam edeceğim. Babası, kardeşi ve Nusret neler yaşadı kimbilir. Annesinin ölümünden sonra nasıl bir hayat bekliyor onu? En çok da, okulu bıraktığını kimse bilmezken, annesine verdiği sözü nasıl tuttuğunu merak ediyorum. Annesini ölüm döşeğinde kandırmak ona çok ağır geliyor. Kendini annesine karşı borçlu, sorumlu hissediyor.
"— Oğlum yatılı okulda okuyor ya, onun için gözlerim açık ölmüyorum..." (s.494)
Annesinin ölürken söylediği son sözler onu tekrar çok sevdiği okuluna kavuşturacak. Bakalım nasıl yapacak?
Ne söyledim ne yazdım bilmiyorum. Bildiğim tek şey ben hiçbir şey anlatamadım. Çocuk Nusret'in yaşadığı duyguları yansıtamadım. Tek bildiğim okurken kalbimi parçalayan o acı anıların yarattığı his aklımdan hiç çıkmayacak.
Yazdıklarıyla her zaman güldüren küçük dev adam bu kitabında gülünecek bir şey yazmamış. Gülmek isteyen okumasın. Kahkaha yerine gözyaşı bulacak çünkü. Bir çocuk hiç mi gülmez? Aklım almıyor. Çocukluğumdan utandım senin yaşadıklarınla.
Affet beni Aziz Nesin, seni tanımak için ne kadar geç kalmışım meğer.
··
1.015 görüntüleme
Teşekkür ederim canım. Ne mutlu bana sizleri okuduğum kitapla tanıştırabiliyorsam :)
Yine harika bir inceleme olmuş. Eline sağlık 👏 En kısa zamanda bu seriyi edinip, okumaya başlayacağım.
Sultan hocam sayenizde Tehlikeli Oyunlar kitabındaki alıntılar sayesinde merak edip Oğuz Atay 'ın kitabına başlamıştım .
Bu gidişle yakın bir zaman içinde Aziz Nesin'in kitaplarına da başlayacağım.Bir kitabın güzel olduğunu ve onu yorumlarınızla desteklemeniz çok hoş.Bizi incelemelerinizle güzel kitaplarla buluşturmanız normal hayatta da öğretmen bir eğitimci olduğunuzu gösterir.
İnceleme için teşekkür ederim öğretmenim.Sağlıkla ve kitapla kalın:)
Teşekkür ederim canım. Alıntılarımla ve incelemelerimle kitabı okumaya teşvik edebiliyorsam ne mutlu bana. Sen de benim gibi geç kalmak istemiyorsan bence bir an önce başla. Hiç pişman olmayacaksın emin olabilirsin.
Güzel bir inceleme olmuş. Tebrik ederim. Listeme aldım bu eseri.
Ne güzel yazmışsınız Hocam 😍 Zaten çok severim. Okudukça daha çok sevdim. Elinize sağlık
Hocam bol bol okuyun ki bol bol yazın:) elinize sağlık
Bu yorum görüntülenemiyor
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.