Filibeli Ahmed Hilmi Efendi, son dönem Osmanlı yazınının kanımca en değeri bilinmeyen kalemi. Hayatı boyunca oradan oraya sürülmüş, çıkardığı gazeteler ve dergiler sayısız kez yayın yasağına maruz kalmış ama yazmaktan, düşünmekten asla vazgeçmemiş, her seferinde yeniden başlanmış, yeri gelmiş onlarca mahlas kullanarak yazmaya, anlatmaya devam etmiş. Güncel siyasetten mizaha, tasavvuftan Türk tarihine kadar birçok konuda eserler vermiş bu eşsiz kalemin -ne yazık ki Türkiye okuyucusu arasında adı anılan tek eseri Amak-ı Hayal (Hayalin Derinlikleri). Gerçi bu anlaşılabilir; Amak-ı Hayal çağının hem çok gerisine, hem de çok ötesine seslenen bir eser. Anadolu'nun güzide bir şehrinde (tahminlere göre Manisa, fakat kitapta şehre bir isim verilmediği için emin olamıyoruz) varlıklı bir ailenin el bebek gül bebek büyümüş evladı olan Raci'nin felsefe, mistisizm, hedonizm üçgeninde geçen ilk gençlik yıllarından sonra içinde düştüğü varoluşsal buhranın eve yürürken hep önünden geçtiği, içini de hep merak ettiği şehir mezarlığının hep kapalı olan kapısını bir gün açık bularak aldığı "davet" sonrasında tanıştığı Aynalı Baba rehberliğinde dağılmasını ve Raci'nin "kamil insan" olmaya giden yolculuğa başlayışını izliyoruz bu romanda. Aynalı Baba ile sohbetleri sonrası "şöyle bir uzanan" Raci'nin rüyaları aracılığıyla biz de tasavvufa, bilhassa Vahdet-i Vücûd (varlığın birliği) öğretisine giriş yapıyor, kamil olmaya giden yolda yürürken nelere ihtiyacımız olacağını, neleri geride bırakmamız gerektiğini Raci ile beraber öğreniyoruz. Kimi zaman bize Şakyaların Bilgesi Siddhartha Gautama Buddha eşlik ediyor, kimi zaman ise Zerdüşt bizi muhabbetin, gazabın, hikmetin, nifağın bedene gelip cenk meydanında kılıç çarpıştıracak rakip aradığı savaş meydanlarına yolluyor. "Biz" diyorum, çünkü "Raci", "insan" demektir. Bir dönem en azından içinden bir hikaye okumadan yatmadığım bu kitap, tasavvufa ilgili değilseniz bile size Doğu mitlerinin güzel bir antolojisini sunuyor, aynı zamanda her insanın yaşamın anlamı ve amacı ile ilgili merak edebileceği birtakım sorulara İslam ve tasavvuf perspektifinde cevap vermeye çalışıyor. Hasılı efendim, benim bir dönem içinden bir hikaye okumadan yatmadığım bu kitap yükte hafif, manada ağırdır. O hep aralansın istediğiniz ama aralayamadığınız -veya aralamadığınız :) kapıların ardında tüketin.

A’mâk-ı HayalFilibeli Ahmed Hilmi · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202117,1bin okunma

6 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Burak Bozkurt