Tefsirin kanunları :
1. Fatiha’dan Nass Suresine kadar her Ayeti Allah’ın kelamı olarak görüp Efendimiz’in (s.a.v.) mucizesi olarak kabul etmeliyiz.
Kur’an da ki kastedilende Allah’ın kastı olmalıdır kendine göre yorumlayamaz.
2. Efendimiz (s.a.s) Allah’ın kulu ve elçisidir. Efendimiz kendi nefsinin arzusu ile konuşmaz, O kendisine vahyedileni söyler (Necm Suresi- 3,4. Ayet-i Kerimeler ).
Buna İfk hadisesi örnek verilebilir.
Efendimiz bu konuda haftalarca tek kelam etmemiştir taa ki vahiy inene kadar.(Nur Suresi- İlk 10 Ayet-i Kerime)
Efendimiz’in yaptığı her şey vahiy kontrolüyledir ;
Efendimiz’in sözlerini de vahiy niteliğinde değerlendirmeliyiz.
Kur’an’dan sonra Buhari ve Müslim gelir.
Kütüb-i Sitte ‘deki 6 kitap derecelerine göre gelir.
Kur’anı Kerim’i Hadis-i Şerifler izah eder.
3. Ashab-ı İkram ; zaman , mekan ve refleks bakımından kıyamete kadar olan tüm insanlarda öndedir.
Efendimiz ile diz dize oturmuşlar.
Bir olay olduğu vakit bizzat Efendimiz’e sormuş lardır.
Refleks bu demektir.
Ashap İslam ‘ı Efendimiz’den almıştır.
Diğer insanlardansa Ashab’ın sözü bizim için daha önemlidir.
4. Bu üç kuraldan sonra her insan tefsir yapmakta hürdür.
Lakin bunun da kriterleri vardır.
- Gerekli 15 başlıkta ilim almalıdır.
- Lügat = Arapça dili ve tefsir yapacağı dil..
- İştikak=Kelimelerin kökünü bilme.
(Örneğin mesih kelimesi s-y-h kökünden gelirse seyahat anlamında, m-s-h kökünden gelirse elini hastalara sürerek mesh etme anlamında kullanılır. )
- Sarf İlmi= Kelimlerin yapısını bilme
- Nahiv İlmi= Cümle yapısını bilme
- Kıraat İlmi= Okunuş farklılığı olup anlam bakımından değişmeden.
Lehçe farklılığı gibi…
Tefsir için 10 farklı kıraat okunuşu bilinmesi gerekir.
- İrab İlmi= Harflerin ve harekelerin değişikliği.
- Meani İlmi
- Beyan İlmi
- Bedi İlmi ; bu üç ilim işin edebiyatı niteliğindedir.
- Akaid İlmi = Maturudi ve Eşari delilleriyle bilinmesi.
- Fıkıh İlmi
- Fıkıh Usulü İlmi
- Esbab-ı Nüzul =Ayetlerin iniş sebepleri bilinmeli.
- Nasih =hükmü değiştiren.
Mensuh=Hükmü değiştirilen.
Hangisi hangisinin hükmünü kaldırdığı bilinmeli.
(alkollüyken namaza yaklaşmayınız / Alköl kullanmayınız.)
- Hadis İlmi= 400-500 hadis bilmelidir.
-Bu 15 ilmi Müfessir kimden almış ?
Hocaları kim ?
Bunlar bilinmeli ve sağlam insanlar olmalı.
Efendimiz’e kadar bir soy olması lazım.
-Beşeri düşüncelerden arınmış , hiçbir ideolojinin etkisi altında kalmamalı.
***