Tutunamayanlar - Edebiyatta Mühendis İnceliği
Pek çok kitap listesinde gördüğümüz, merak uyandıran, bir roman Tutunamayanlar. Kiminin yarım bıraktığı, kiminin cesaret edip bir türlü başlanamadığı ve kimininse yere göğe sığdıramadığı bir kitap.
Yukardaki kimilerinin, kim olduğunu açıklamak zaman kaybı olacağından, bu kitabı nasıl ve hangi ruh haliyle okumak gerektiğinden bahsetmek daha faydalı olacaktır.
Tutunamayanlarıokuyupyarımbıkakangillerden olmamak için :
Kitap, içerisinde pek çok filozoftan yazara, yazarlarını aşmış eserlere, eserleri aşmış roman karekterlerine değinir. Ama kitap daha çok, biraz 
Yabancı biraz 
Oblomov ve aldığı kadar 
Yeraltından Notlar dan müşetekkildir. Ve kitabın asıl esin kaynağı 
Aylak Adam ı da anmadan geçersek eksik olacaktır. Özellikle bu son saydığımız dört eseri önceden okumuş olmak bu kitap için en iyi hazırlık olacaktır.
Yazar hikayesini anlatırken bu özümsemiş olduğu eser ve kahramanlardan müphem bir şekilde bahseder. Öyle ki bu eserlerden bi haber bir okuyucu, pek çok imgeden mahrum kalacağı için kitabı yarıda bırakmak isteyebilir. Hulasa ciddi bir okuma deneyimi gerektirir. (neden böyle cümleler kurduğumu kitabı okuyanlar anlayacaktır ;)
İkinci önemli nokta, kitaptaki Tutunamayanlar'ın kendisidir. Onların kim olduğunu anlamak, hikayeden zevk almak ve karakterlerle özdeşlik kurmak için önemlidir.
Nasıl bir insandır bu Tutunamayan?
Tutunamayanlar #76705630 şeklinde, esprili bir dille tanımlanmış.
Hassas insanlardır. Kendilerini çok iyi yetiştirmişlerdir. Çok okuyan, okuduğu kitaplardaki incelikleri ; gerçek hayatta bulamadığı için hayal kırıklığına uğrayan insanlar. #77183620
Toplum içine pek karış(a)mayan , her zaman kenarda duran aslında içinde çok güçlü bir yaşama sevinci olmasına rağmen genelde düşünceli ve üzgün duran insanlar. Toplumun genelinin düşündüğü ve yaptığı şeyler o insanlara basit ya da gereksiz gelir; o yüzden kendilerini kalabalık ortamlardan ayırırlar. Kürk Mantolu Madonna'ın Raif Efendisi gibi..
Aslında bazı şeyleri ya konuşmaya değer bulmazlar ya da paylaşmaya değer birine rastlanmamışlardır. İşte bu halleri, içine kapanık, tembel, pısırık, kendine güvensiz insanlardan ayırır onları. Çünkü bu hali bizzat kendileri seçmiştir. #76411576 Yeraltından Notlar'ın karekteriyle Tutunamayanlar arasında ciddi bir parelelik vardır. #49782793
Bazı kitap sayfalarında ''kitap okudukça insanlardan uzaklaşıyorum'' gibi başlıklar görürüsünüz. İşte bunun gibi şeylerle başlıyor Tutunamayan'lık ..
Eğer kitaplardan öğrendiklerini ve diğer kazanımlarını başarılı bir şekilde hayata uyarlarsa zaten kendini gerçekleştirmiş bir insan oluyor. Diğer türlü hayata ve insanlara karşı olan hassasiyeti başına bela oluyor ve toplum tarafından dışlanıyor, böylece topluma yabancılaşma başlıyor. #77687454
İşte burada olay, bireysellikten çıkıp toplumsal bir sorun haline geliyor. Bu toplumsal sorunu işlemesi, "Tutunamayanlar" romanını çok farklı bir yere taşıyor. Aslında yazar, romanında kendi eserini en güzel şekilde tanımlıyor. #77529085
Kısacası içinde, bir parça Tututnamayan'lık olan kişiler bu romandan çok daha fazla zevk alacaklardır.
Bütün bu hazırlığa rağmen zor bir okuma bekliyor bizi.
#77573952 Ama bu zorluklar katlanılmaya değer. Yazarın bu konudaki ikazı, yorulduğunuz anda sizi kendinize getirebilir. #77548348
Kitapta pek çok edebi türün örneği olduğunu görüyoruz . Aforizmalar, hikayeler, mektup, anı, hatta tiyatro bile var. Bu tür değişik edebi türlerle anlatımını güçlendiren yazar, her bölümde değişik bir şeyler denemiş. Hatta 14. bölümde 77 sayfa boyunca tek bir noktalama işareti kullanmamış. Böyle bir eseri edebiyat dünyasına kazandıran yazarın bir Türk olması gurur verici.
Oğuz Atay'ın Mühendis olduğunu öğrenince romandaki bu ince yapı daha da anlamlı geliyor insana.
Kitapta bütün cümleler, bütün kelimeler bir mühendis özeniyle kullanılmış. Mesela hayatı anlatılan, çevresi tarafından 'anormal' #77624393 olarak değerlendirilen karekterin ismini 'Selim' diyerek yüceltmiş yazar.Hatta bununla da kalmamış, bir de ona 'Işık' soyadını vermiş. Selim Işık..
Selim'in intiharından sonra hayatını yazan diğer roman karakterinin ismi ise Turgut. Selim, öldükten sonra adeta Turgut'un içinde yaşamaya başlar ve onunla sürekli konuşur. Yani Selim öldükten sonra Turgut'un Özben'liğinde yaşar sanki. Sahi Turgut ne demek : İçinde yaşanılan yer.. Turgut Özben
Selimin diğer arkadaşı ise Süleyman Kargı. Süleyman : Huzur, sükut. Kargı : Kamış. Evet kamış, hani huzur veren sesiyle neyin yapıldığı kamışlardan. Süleyman Kargı, Selimin yanında şarkılar yazdığı, hatıralarında sıkça bahsettiği diğer arkadaşıdır.
Selim, romanda Tutunamayanlar'ın en büyük öncüsü olarak gösterilmiş. Yaşadığı hayat , çarmıha gerilmişçesine acı vermektedir. Buna dayanamayan Selim intihar eder. #76985787
Kitapta çokça geçen ve ilk başlarda anlam verilemeyen İsa figürü sonradan anlaşılmaya başlar .Çünkü roman boyunca Selim'in ikinci gelişinden bahsedilmektedir. Tutunamayanlara yaptığı liderlik ve yaşarken çarmıha gerilmiş gibi acı çekmesi yönünden Selim, İsa'ya benzetilmiştir.
Bu kitap ''keşke daha önce okusaydım'' ya da ''Hemen okumalısınız'' diyeceğim türden bir kitap değil.
Okuma yetkinliği, boş zaman ve bir parça da tutunamayan olabilmeyi gerektiriyor. Son olarak alıntılarla veda ederken, Tutunamayanları tavsiye eden değerli arkadaşım 
Tuğba sonsuz teşekkürler.
#49705264
#77528249
#77325589
#77321494
··
17 görüntüleme
Emeğine, yüreğine sağlık, güzel inceleme olmuş. Çok doğru noktalara değinmişsin.
Her okumada farklı şeyler anlayabileceğimiz bir başyapıt bırakmış bize Oğuz Atay.
Kitabın en çok yarım bırakılanlarda olmasının sebebi pek çok kişinin alıntılayla ünlü olduğu için heveslenip okumaya başlayıp kitabın içine girdikçe kaybolup yarım bırakması bana göre.( Özellikle o malum 77 sayfa 🤭)
Yakaladığın detayları, özellikle isimlerle ilgili olanları çok sevdim. Oğuz abi o kadar çok imge kullanmış ki hepsini yakalamak ve yorumlamak çok zor. Belki de bizim anladığımızdan çok daha başkaydı anlatmaya çalıştığı bilemiyorum. Öyle ya da böyle bi kitapta kendimden bir şeyler buluyorum. Belki de o yüzden çok seviyorum. Okuyacağını zaten biliyordum ama önemseyip öncelik verdiğin için teşekkür ederim. Emeğine sağlık.
Sayende çok farklı bir okuma deneyimi yaşadım. Eğer bir edebiyatçı gözüyle önemini anlatarak önermeseydin belki bitiremezdim bile bu kitabı. Şimdi bile hala karakterler, olaylar, kitaptaki alıntılar aklıma geliyor. İyi ki okumuşum diyorum. Tekrar tekrar teşekkür ederim.
Kalemine sağlık Sâki dikkati çektiğin noktalar çok hoşuma gitti en kısa zamanda okuyacağım inşallah tutunamayanlık var mı yok mu bende emin değilim yoksa da iyi numara yaparım Selim ile Turgut'u hatta kendi kendimi bile inandırırım ;) teşekkürler incelemen için 🙏
Teşekkürler @FatmaErarslan . Bu kitap senin seviyedeki bir okuyucuya kesinlikle tavsiyemdir. Hatta kayıptır okumamak. Keyifli okumalar şimdiden.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.