Gazali, bazıları tarafından felsefeye cephe aldığı ve bu nedenle İslam dünyasının bilim ve uygarlık alanında yeterince gelişememesinin nedeni olduğu iddia edilen bir şahsiyet.
İlk defa Gazali'nin bir eserini okuyan biri olarak bu suçlamanın haksızlık olduğu kanısını edindim. Aslında İslâm dünyasının geri kalmışlığı, ne İslâmın ne de onun suçu. Olsa olsa, sonuca odaklı gayret ve çaba yerine, temenniden öteye geçmeyen ve samimiyetten, doğru okumaktan uzak, kolaycı tasarruflar suçludur diye düşünüyorum.
İmam Gazali'nin "Minhacü'l Abidin" adlı eserinin tercümesi olan "Abidler Yolu"nda, gerçek anlamda Allah'a kul olmak isteyen bir insanın yapması ve yapmaması gerekenler, gayret etmesi ve uzak durması gereken hususlar, kulluk yolunda karşılaşacağı engeller ve geçitler (çözüm yolları) ayetler, hadisler, kıssalar, çarpıcı benzetim ve yorumlar ışığında çok akıcı ve etkileyici biçimde anlatılmış.
Bu kitabı okuyarak şu sorulara makul ve ikna edici cevaplar bulmak mümkün:
- Allah insanı neden yarattı?
- İbadet salt kendisi itibariyle insanı kurtarmaya yeter mi?
- İyiler sonunda hep kazanır ama nasıl ve ne şekilde?
- Sabırsızlık, samimiyetsizlik, riya, gösteriş, kibir nelere mâl olur?
- Dert ve sıkıntılarla nasıl baş edilir?
- Korku ve ümit birbirini nasıl dengeler?
Aslında kitapta inanmanın felsefesinin yer aldığını söylemek mümkün. Felsefenin; var olanların varlığı, kaynağı, anlamı ve nedeni üzerine düşünmek ve ilkesel olarak araştırılması şeklinde tanımlandığından yola çıkılırsa.
"Abidler Yolu" öyle bir kitap ki: altını çizmeye başladığınızda kalem değmeyen sayfa neredeyse kalmıyor; okurken bildiğinizi, olduğunuzu, yaptığınızı sandıklarınızı samimi şekilde sorgulamak durumunda kalıyorsunuz; okuyup bitirdiğinizde ise aslında yeni okuyuşların, yeni yolculukların başlangıcı olduğunu düşünüyorsunuz.
Tekrar tekrar okumaya değer bir eser.
Güzel okumalarınız, güzel yaşanan ve güzele varan yolculuklarınız olsun...
