Gönderi
Kim Takar Salatalık Kral’ı kitabı neyi anlatıyor ve hangi kavramları irdeliyor?
Kitabın odak kavramı otorite. Bu bağlamda Nöstlinger yöneten ve yönetilen arasındaki çatışmayı kral ve baba figürü üzerinden ortaya koyuyor. Geleneksel toplumlarda ata-erkil yapı üzerine kurulan ailede baba otoriteyi diğer bir deyişle karar verici merciyi temsil etmektedir. Bu kitapta da babanın -Bay Hogelmann- kendi istekleri doğrultusunda ailesini yönettiğini ve bu nedenle onlarla çatışmaya girdiğini görüyoruz. Babanın, çocukların kıyafetlerinden arkadaş seçimlerine değin absürt olarak nitelendirebileceğimiz yargıları mevcut. Mesela Martina’nın erkek arkadaşının saçını uzun, hikayeyi dinlediğimiz Wolfgang’ın kıyafetlerini çok renkli bulması gibi. Çocuklar ise Bay Hogelmann’ı bu yönden eleştirse de korku egemen olduğu için bu eleştirilerini onun yüzüne karşı dile getiremiyorlar ve saygı gösteriyorlar. Fakat Nihan Kaya’nın da dediği gibi “Korkuyorsak saygı yoktur, itaat vardır. Korkunun olmadığı yerde bahsedebiliriz gerçek saygıdan.” Yine başka bir örnek olarak Bay Hogelmann’ın Paskalya’yı çok önemsemesi yani geleneksel değerlere sahip çıkması ve buna bağlı olarak birtakım ritüelleri zorunlu olarak aile bireylerine dayatmasını verebiliriz. Bay Hogelmann’a göre nispeten daha geri planda olan -geleneksel aile tipinde olduğu gibi- Bayan Kasparek’in (anne) ise otoritenin baskısından kaçarak çeşitli yalanlara başvurduğunu görüyoruz. Mesela kendine aldığı bir mantonun daha pahalı olduğunun açığa çıkması yine evde bulunan makinenin hediye değil de parayla alındığının sonradan ortaya çıkması gibi.
Peki kim bu Salatalık Kral?
Aile, birgün kilerden gelen bir sesle Kumi-Ori’lerin kralı olduğunu söyleyen biriyle karşılaşır. Kral da baba gibi otoriteyi yani egemen gücü temsil ediyor. Kumi-Ori’ler yani alt kilerde yaşayan halkı kralı başlarından defetmişlerdir. Niçin defettiklerini sonradan öğreniriz: Yıllardır halkına sarayını yaptırıp onlara eğitim ve benzeri gibi hakları vermeyen bir kraldır. Ayrıca Kral’ın başka ayırt edici özellikleri de var. Örneğin halkından farklı olarak yapmacık bir dil kullanması, aileyle ilk karşılaştığında onlardan kendisi için ekselans demelerini istemesi gibi kibirli ve klasik bir egemen figürü görürüz. Ailede ona saygı gösteren kişiler ise baba ve en küçük çocuk Niki. Baba krala gösterdiği davranışı saygı diye nitelendiriyor. Fakat biz saygıdan ziyade kölelik hüviyetine dönüştüğünü gözlemliyoruz . Daha sonrasında Salatalık Kral’ın tekrar halkının başına geçmek için babayı kandırışını ve en sonunda bu hesabının ortaya çıktığını görüyoruz.
Peki çocuklar için uygun mu?
4, 5 ve 6. Sınıf düzeyi için uygun olarak gösterilen bu kitabın yukarıda açıkladığım kavramlar bağlamında daha büyük yaş grupları taraflarından okunması gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca kitapta siyasi söylemlerin de bulunduğunu ifade etmekte fayda var. Kitabı çocuklarına okutmayı düşünen ebeveynlerin öncelikle kendilerinin okumasını tavsiye ediyorum. Kendi süzgeçlerinden geçirerek çocukları için uygun olup olmadığına karar verebilirler. Kitabın diline ve çeviriye gelecek olursak her ikisi de oldukça başarılı. Yukarıda bahsettiğim siyasi söylem ve kavramları haricinde uygun görülen sınıf seviyelerinde çocukların rahatlıkla okuyabileceği ve sıkılmayacağı bir anlatı. Keyifli okumalar dilerim.
·
129 views
İncelemeniz çok başarılı olmuş vurgulanması gereken noktalara değinmenizi de çok beğendim. Güzel ve faydalı bir inceleme olmuş👏
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.