AŞK HER YERDEDİR
İHANET DE ÖYLE
“Marta Oulie”, 1928 Nobel Ödülü sahibi Sigrid Undset’in uzun yıllardan sonra dilimize çevrilen beşinci kitabı ve üstelik yazarın ilk kitabı. Sigrid Undset, Norveç’in en önemli yazarları arasında gösterilse de ülkemizde pek tanınan ve okunan bir yazar değil. Yazarı sırf bu kitabına göre değerlendirecek olursak çok büyük hata yaparız. Ancak diğer kitaplarını okuduğumuzda yazarı daha iyi anlayabileceğimizi düşünüyorum. Dilimize çevrilmiş her kitabını şu ana kadar çok büyük keyif alarak okuduğumu söylemek isterim. Bu kitabı her ne kadar postmodern okura göre kurgu ve teknik olarak zayıf gelse de yazıldığı dönemde (1907) Norveç’te bir skandal olarak nitelendirilmiştir. Üstelik kitap o döneme göre çağının oldukça ilerisindedir. “Bir İhanetin Romanı” altbaşlığıyla kitap bir ihaneti anlatıyor. Ancak buradaki ihanet bir erkeğin değil bir kadının ihanetidir.
“Kocamı aldattım.”
Romanın bu ilk cümlesi 4 çocuklu, Marta adında evli bir kadına ait. Marta eşini, öz kuzeni ve aynı zamanda eşinin iş arkadaşı olan Henrik adında bir gençle aldatmıştır, üstelik doğan dördüncü çocuğu bu genç adama aittir ancak bu aldatma olayından kocanın hiçbir zaman haberi olmayacaktır. Marta evliliğini, eşini aldatmasını ve kendiyle ilgili olan her şeyi bir günlük formatında kaleme alıyor.
Mutlu bir şekilde başlayan bir evlilik aynı şekilde devam etmez ve bir süre sonra can sıkıcı hale gelmeye başlar. Evlilik adeta kadın için bir düş kırıklığı olarak görülür. Yazar aslında Marta karakterinde 20. yüzyılın başında modern kadını sempatik bir şekilde tarif ederken aynı zamanda bir kadının kaderinin içinde bulunduğu çağın gelenekleri, görenekleri, toplumsal kuralları tarafından yazıldığını ya da belirlendiğini anlatmak istiyor. Marta mutsuz bir evlilikte sıkışıp kalmış bir kadındır. Bu yönüyle aklınıza Anna Karenina gelebilir. Marta birçok sebepten dolayı ne çocuklarına annelik edebilir ne eşine karşı iyi bir eş olabilir çünkü Marta için değerli olan şeyler kocası için değildir. Neticede bir kadın böyle bir evlilikte dağılıp gitmeye mahkumdur.
Sonuç olarak denebilir ki, “Marta Oulie” genç bir kadının aşk hayatını tüm samimiyetiyle, dürüstlüğüyle kendi ağzından bir itiraf, bir günah çıkarma edasıyla anlattığı samimi bir öyküdür.
