Gönderi
Doğdun Da Büyüdün Ama Yaşamadın Sen
Aziz Nesin, ‘’Yaşar ne Yaşamaz’’ı önce radyo oyunu olarak yazıyor. Ardından sahne oyununa çevriliyor. Israrlar üzerine senaryosu yazılıp filmi çekiliyor. En son halinde ise kitap olarak yazılıyor.
Aziz Nesin, Yaşar karakteri üzerinden, toplumda var olan problemleri, devlet dairesindeki aksaklıkları, memurların ihmalkârlıklarını, vatandaşların mağduriyetleri gibi konuları anlatıyor. Ancak bunları anlatırken, çok usta bir biçimde ve trajikomik bir tarzda okuyucuya aktarıyor. Kitabın vermek istediği temel mesajlardan bir tanesi de devlet eleştirisi. Devlet dairelerinin apayrı bir dünya olduğu mesajını veriyor. Bunun yanı sıra toplum içerisindeki sömürü sistemini de ince ve gülünç örneklerle net bir biçimde ortaya koyuyor.
Yaşar karakterinin ta küçük yaşlardan beri sürekli bir var olma çabası, kendini kanıtlamaya çalışması ve bu toplumda bende varım diye haykırışını anlatıyor. Anlatılan bu kısa hikâyeler içerisinde çoğu kez kendimizi bulduğumuzdan, bazen biz fark etmesek bile kitabı okurken, yüzümüzde bir tebessüm beliriyor. Yaşar hapishanede, uzun süren mahkemeleri, politikacıların iki yüzlüklerini, okuyanların işsiz kaldığı ama okumayanların ise yüksek mevkilere geldiğini anlatıyor. Ancak en güzel yanı da Yaşar’ın bunları farkında olmaması ve bunları tüm saflığıyla sırf başından geçen olaylar olarak anlatması. Ona göre akşam vakitlerinde mahpusta vakit geçsin diye, hep kendi içini döküp rahatlamak hem de arkadaşlarını eğlendirmek için anlatmış olduğu olaylar. Ancak temelde toplumun birçok kademesinde yer alan olayların ağlanacak yere gülünç bir şekilde eleştirisinin yapılması. Yaşar tüm bu olaylar karşısında saflığını ve temizliğini kaybetmiyor. Tabi bu durum acaba gerçekte böyle mi kitabın sonunda sizin yorumunuza bırakılmış durumda.
Bu kısımda ufak bir itiraf yapmalıyım. Kitabı okumaya başlamadan önce ve hatta sonlara gelene kadar bile kitabın adının Yaşar adında bir karakterin hayatta neler yaşadığı ve başına ne gibi olaylar geldiğini (neleri yaşayıp neleri yaşamadığını) anlatıyor diye düşünmüştüm. Ancak sonlara doğru, aslında Yaşar karakterinin ne yaşadığını( hayatta olduğunu) nede yaşamadığını (ölü olduğunu) şeklinde olduğunu fark ettim. Kitabın asıl adının ikinci şekilde konduğunu düşünüyorum. Çünkü aslında resmiyette yaşamayan ama öbür taraftan da gerçekte yaşayan bir adamın öyküsünü anlatıyor. Bu yüzden ne yaşıyor ne de yaşamıyor. Yine de Azizi Nesin’in böylesine bir söz ustalığıyla kitaba böyle güzel bir isim koyması zekice.
Son bölümde kitabın dil yapısı ile birkaç şey söylemek istiyorum. Dil, oldukça sade ve akıcı bir biçimdeydi. Aziz Nesin tarz olarak dili zaten hep bu şekilde kullanıyor. Bunda belki toplumun büyük bir kısmının aptal olduğunu düşünmesinin payı da vardır Kitap kendiliğinden akıp gidiveriyor. Sıkılacağınız tek bir bölüm bile olmuyor. Ancak kitabın içindeki bazı hikâyelerin başlıklarının aslında anlatılan olaylarla çok fazla bağlantılı olmadığını fark ettim. Bunların yerine kesinlikle hikâyeleri özetler biçimde bir cümlelik çok daha alakalı başlıklar kullanılabilirdi. İncelememi bitirirken, hem dönemin hem de aslında günümüzde var olan problemlerin usta bir şekilde eleştirisinin yapıldığı bu kitabı okumanızı tavsiye ederim. On üzerinden tam puanı hak eden bir kitap.
·
20 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.