Kral Oidipus, katilin kim olduğunu bildiği halde gerçeği geciktirmek için çabalar. "Hakikat", karşısına hiç beklenmedik bir şekilde çıkınca aslında bu çabası insani direnç demek yerindedir. Kâhinin hakikati bilmediğini onun kör oluşuna bağlayarak alay eder: "Sen sadece geceden besleniyorsun, öyle ki ne bana ne de ışığı gören bir başkasına zarar verebilirsin." Oysa hakikati görmemek için çabalayan ve kör gibi davranan aslında Oidipus değil midir? Hakikatin görmeyle ilgili bir kavram olmadığının mesajını da verir. Kitapta da sürekli: gece, karanlık, görmek, körlük, hakikat gibi ifadelere birçok kez yer verilmiştir. Görünüşten öze, biçimden sahiciliğe doğru yol alan bir anlatım vardır. Bu kavramlar dışında bir de lekeleme, felaket, kirletme kavramları çok defa kullanılır. Artık sona doğru kirli, lekeli biri olarak keşfeden Oidipus, hakikatin silsesiyle arınır. Ve tabii Oidipus kompleksi şeklinde ortaya çıkan bir model var. Freud'un bu modeli Kral Oidipus'tan değil, Hamlet'i seyrettikten sonra geliştirmiştir. Psikanalize göre çocukların 3 ile 5 yaş arasındaki gelişiminde anne ve babaya olan duygu değişimi ve gelişimidir. İnternette sürekli gördüğümüz o videolar tam da bu modelin örneğidir: Baba, anneyi tam öpecekken bebek aralarında girer ve babanın annesini öpmesine izin vermez. Kızlar anneyi, erkekler babayı kendilerine rakip görürler. Türk edebiyatında da bunun bir örneği Aşk-ı Memnu romanında Adnan Bey'in ikinci bir evlilik yaparak Bihter'le evlenmesi ve Adnan Bey'in kızı olan Nihal'in Bihter'i hiçbir zaman sevememesi ve rakip olarak görmesidir. Bu tradegya ise durum tam tersidir. Oidipus, babasına rakip olarak görmektedir. Bir kehanete göre babasını öldürecek, annesiyle birlikte olacaktır. Bunu öğrenen anne, oğlununun ayaklarından iple bağlayıp öldürtme emri verecek (Oidipus isminin şiş ayak anlamı da burada gelir), emri alan kişi öldürmeye kıyamayacak ve onu çocukları olmayan bir kral ve kraliçeye verecektir. Oidipus'a birisi kehaneti söyleyecek ve Oidipus da kehanetin gerçekleşmemesi için gerçek ailesi sandığı aileyi terk edecek ve bir yol ayrımında bir tartışma sonucu farkında olmadığı öz babasını öldürecektir. Öz babasının şehrine kral olacak ve annesiyle evlenecektir. Tabii daha sonra Kralın katilini canı pahasına öğrenmek isteyecektir. Tıpkı “bilme” uğruna ruhunu şeytana satan Faust gibi.

Kral OidipusSophokles · Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları · 20018.8k okunma

·

40 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

nihal