Paul Harrison, çeşitli dergi ve gazetelerde yazıları yayımlanmış bir gazeteci olmasının dışında bazı uluslararası kuruluşlarda da görev yapmış. Türkiye'de bilinen kitabı "3. Dünyanın Batılılaştırılması" adıyla çevrilen 'Inside The Third World' isimli kitaptır. Bu kitapta temel olarak üçüncü dünya ülkeleri tabiri ve bu ülkelerin yoksulluğuna değiniyor. Yoksul kalmalarının sebepleri arasında coğrafi şartlar, bilinen ve bilinmeyen nedenler dışında Batılı devletlerin de bir etkisi var mı? Varsa neler? Yoksulluk kader mi yoksa bu kaderin müsebbibi Batılı güçler mi? Bu ve buna benzer onlarca soru ortaya çıkabiliyor. Kitap 4 ana bölüm ve ekleri içermektedir. Birinci bölümde: Fukaralığın kökleri İkinci bölümde : Kent dediğinin bir cehennem Üçüncü bölümde: Kaybedilmiş insan Dördüncü bölümde: Gücün yapısı, işlenmektedir. Kitabı Türkçeye sunuş kısmında ise 'Üçüncü Dünya' kavramı nerden çıkmış ve ne ifade ediyor şeklinde bilgilendirme yazısı da mevcut. Daha sonra yazarın önsözünde ise kitabın oluşum süreci hakkında bilgi de veriliyor. Bu sayede kitabın içinde geçen ülkeler ve bu ülkeler de bulunma süreleri ve buralarda yaptığı çalışmalar hakkında okuyucuya bir ön bilgilendirme sunuyor. Bu da okunacak metnin daha iyi kavranmasını sağlamaya yardımcı oluyor. Batılıların tabiri olan Üçüncü Dünya kavramı önce ele alınıyor. Bunun içinde hastalık, yoksulluk, gerilik ve savaşlarda yer almaktadır. Yazar, dolaştığı ve çevre ülkelerde niçin sürekli bir çatışma, savaş hali olduğunu anlamaya çalışıyor? Bu yoksulluk ve geri kalmışlığın sebepleri içinde doğrudan veya dolaylı bir şekilde Batı tarafından bu ülkelerin kaynaklarının sömürülmesinin payı var mı? Yazarda bu konulara eğilerek örneklerle sorunların ana kaynağının Batılı güçler ve onların orada bıraktıkları yerli işbirlikçileri olduğunu ifade ediyor. Sadece bu kadar da değil. Bunun nasıl yapıldığını da anlatılıyor. 1975 - 1980 yılları arasında 11 ülkeye yaptığı inceleme gezileri neticesindeki (Sri Lanka, Yukarı Volta, Fildişi Sahili, Kolombiya, Peru, Brezilya, Endonezya, Singapur, Hindistan, Bangladeş, Kenya) tespitlerini anlatıyor. Yazar bu kitabın temel amacının üçüncü dünya ülkeleri tabir edilen yerlerde meydana gelen darbe, yolsuzluk, kıtlık, ayaklanmanın arka planına odaklanıyor. Tarımın, hayvancılığın, bilgi ve kültürel birikimin olmasına rağmen bazı ülkeler niçin yoksul ve fakir? Sadece kendi kendine yeterli olmak ve fazlasına sahip olmamak yoksulluğun sebebi olabilir mi? Sanayinin olması ve gelişmesi zenginleşme sağlayabilir mi? Sermaye, müteşebbislik ve sömürü olmadan da Avrupa ve Amerika bu seviyeye gelebilir miydi? Bu ve buna benzer sorular ve çeşitli ülkelerde yaşanan örnekler, kıyaslama yapılarak konu anlatılıyor. Batı nasıl kalkındı ya da diğerleri nasıl geri kaldı? Bulunduğu ülkelerde yaşanan siyasi, ekonomik, kültürel, sağlık vb. çeşitli sorunlar anlatılırken, bu sıkıntıların arkasında yatan sebeplerden de bahsetmeden geçemiyor. Ortadoğu, Asya, Afrika, Güney Amerika gibi ülkelerde yaşanan çeşitli olayları siyasi ve sosyolojik olarak da ele alıyor. Yazar sadece durumu bildirmesi yanında geleceğe de projektör tutarak, sömürgeci güçler tarafından atılan tohumların nerelere kadar gideceğini de gösteriyor. Salt tek bir konu değil. Çok çeşitli konular irdelenmiş. Tabi bunların başında eğitim, sağlık, barınma, güvenlik yer almaktadır. Dolaştığı ya da buna benzer ülkelerde, sürekli niçin terör olaylarının ortaya çıktığının sebepleri üzerinde de duruyor ve burada çok önemli başka bir konu ortaya çıkıyor: Suni yapılanma. Yani devletlerin sınırlarının halkları bölerek suni bir şekilde oluşturulması sürekli iç savaş, huzursuzluk, sınır çatışmasını meydana getirir. Oralarda yaşayan halkların istemediği bir sınır yapısı niçin oluşturulduğunu da örneklerle açıklıyor. Yazarın gazeteci olması dolaysıyla gözlemlerini aktarması yanında, çeşitli kitaplardan da yararlanmış. Anlatım ve çeviri dili akıcı. Lakin bazı kısımlar teknik içeriğe sahip. Kitap ilk olarak 1979 yılında yayımlandıktan sonra 1987 yılında ise ilave yapılmış. Bu çeviri ise 1987 yılındaki 8. baskısından tercüme edilerek, 1990 yılında Türkçe yayımlanmıştır. Ezcümle: Kitaptan çok sayıda alıntı paylaştım. Daha da fazlası kitap içinde yer almaktadır. Meraklısı için güzel bir kitap ve tavsiye ederim. Bu kitabı 6 - 8 Nisan 2020 tarihleri arası okudum. İnceleme yazısı ise 6 Eylül 2020 tarihinde 1000Kitap sitesine eklendi. Okuduğum kitap, ikinci basım 1991 tarihlidir.

3. Dünyanın BatılılaştırılmasıPaul Harrison · Pınar Yayınları · 19907 okunma

·

19 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

S. Ali