PRENS İNCELEMESİ Büyük bir başyapıt olan Prens'i incelemeden önce, büyük bir düşünür olan Machiavelliyi biraz tanımak gerekir: Machiavelli 1469'da bilinen bir sülalenin mensubu, avukat bir babanın oğlu olarak Floransa'da dünyaya gelmiş. Babasından belli ölçülerde hukuk bilgisi edindiği düşünülen Machiavelli daha çok otodidakt özelliğiyle karşımıza çıkar. 1498'de Floransa kent devletinin 'İkinci Sekreteri" seçiliyor. İkinci sekreterlik dönemin önemli devlet görevlerinden biri. Ancak günümüzde tam bir karşılığı bulunmamakta. Bu görev ona devlet yönetimiyle alakalı önemli bilgiler ve görüşler kazandırıyor. Machiavelli'nin yaşamış olduğu dönem ise İtalya'nın yer yer önemli kent devletçiklerinin bulunduğu, Papalığın gücünün değişkenlik gösterdiği, Cumhuriyetçilerin ve Prensliklerin de zaman zaman karşı karşıya geldiği ve diğer Avrupa devletlerinin de tehditler olusturabildiği, siyasi açıdan epey karışık ve çalkantılı bir dönem. Mecidiler yönetime geçtikten sonra Machiavelli'nin 'askı' işkencesine tabi tutulduğu ve daha sonra bir çiftliğe giderek inzivaya çekildiği bilinmektedir. Machiavelli bu günlerde iktidarla arayı düzeltmek amaçlı Prens'i kaleme almaya başlar. 1513'te 4 ayda bitirdiği eserini o dönemde tahtta olan 2. Lorenzo'ya sunmuştur. O dönemde 2. Lorenzo'nun bu eserle ilgilenmediği bilinmektedir. Bu eser 1532'de ilk kez basılmış ve günümüze kadar yerini korumuş. Osmanlı Sultanı 4. Murat'ın Prens'i çevirttiği ve ilgiyle okuduğu bilinmektedir. Şimdi biraz da Prens odaklı konuşalım: Öncelikle Machiavelli, bir Prensliğin nasıl yönetilmesi gerektiğini, Prenslerin devleti nasıl ellerinde tutabileceklerini, Prenslerin kimlere karşı nasıl tutumda olması gerektiğini kendi döneminde kazandığı tecrübelerle yoğurarak, o dönemin tarihsel olaylarını da örnek göstererek anlatmıştır. Prens'i bu derece önemli bir başyapıt haline getirenlerden biri: Kitaptaki fikirlerin günümüz siyasal atmosferinde bile hala güncelliğini koruyor olmasıdır. Öne sürmüş olduğu fikirler alışılagelmişin dışında olduğundan dolayı kimi zaman ilgi çekicidir. Kimilerine göre korkunç fikirler de olsa hayatın acı gerçeklerini de bir o kadar bizlere sunmuştur. Böylece onu korkunç bulanlar kadar haklı bulanlar da mevcuttur. Kitap dönemin Avrupa tarihiyle ilgili birçok örnekler ile dolu olduğundan araştırarak dikkatle okunması gereken bir kitaptır. Aksi halde tam olarak anlaşılması zor olacaktır. Prens, Prenslere, insanlara karşı olan tutumlar için birçok öneride bulunduğundan dolayı Psikolojide de kendisine bir yer edinmiştir. Bundan ötürü insan kişiliklerinde 'yüksek machlar', 'düşük machlar' gibi sınıflandırmalara da gidilmiştir. Burada ayrıca değinmek istediğim bir husus var: Machiavelli ile az ya da çok tanışanlar bu fikirlerden etkilenerek kendi hayatlarına kazandırmakta, bunun havalı olduğu bilincinde hareket ederek ilişkilerini zedelemekte ve zamanla nefret edilen insanlar haline gelmektedirler. Oysa Machiavelli, Prenslere sevilen biri olmaktansa korkulan biri olmanın daha güvenli olduğunu öne sürdükten sonra, korkulan biri olurken de insanları kendinden nefret ettirmemesi gerektiğini de özenle belirtmiştir. Kitapta öne sürülen görüşlerden zaman zaman kendi yaşamımız için istifade edilebilir. Ancak unutulmamalıdır ki Machiavelli bu görüşleri 16. yy. Avrupası'ndaki Prenslerin devlet yönetimi için yazmıştır. Öncelikle kendimizin 16. yy. Avrupası'ndaki soylu bir prens olmadığını unutmamamız gerek. Bu görüşleri belirli bir süzgeçten geçirmeden iş ortamında, arkadaş ilişkilerinde, aile fertleriyle olan ilişkilerde vb. uygulamaya kalkan insan er geç hüsrana uğrayacaktır. Prens, mutlaka okunmalı, üstünde mutlaka düşünülmelidir.

PrensNiccolo Machiavelli · Anahtar Kitaplar · 199914,9bin okunma

·

11 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Alican ASLAN