Ethem Baran’la tanışmam Dönüşsüz Yolculuklar Kitabı ile olmuştu. Severek okumuştum. İkinci okuduğum kitabı Döngel Dünya oldu. 2020 Sait Faik Hikâye Armağanı’na layık görülen döngel Dünya on beş hikâyeden oluşuyor. Kitap kapağı eserin iki hikâyesinin birleşiminden oluşmuş. İlk bakışta Murat 124 göze çarpıyor. Murat 124 kitabın Alamadım Eyvah öyküsünde geçiyor. Arabanın içi döngel ile doludur. Döngel kitabın ilk hikâyesi olan Döngel Dünya öyküsünden geliyor. Eserin kahramanları daha çok içine kapanık kişilerden oluşuyor. Kalabalıkları ve konuşmayı sevmeyen yalnız yaşamayı tercih eden kahramanlar özellikle Alamadım Eyvah, Radarcı Raci, Denizdeki Köşk öykülerinde karşımıza çıkıyor. Bir başka öne çıkan özellik ihtiyarlık teması olmuş. Ölmeyi bekleyen, ihtiyarlığın huzursuzluğunu sergileyen kahramanlar dikkat çekmiş. Döngel Dünya, Kar Yanığı, Hacı Laklak, Üç İyidir öykülerinde ihtiyar kahramanlar geçiyor. Ethem Baran’ın terzi dükkanlarında iyi gözlem yaptığı anlaşılıyor. Kesilen kumaşın sesinden makinenin hareketlerine, ipin kırılmasından terzinin oturuşuna kadar okuyucunun hem gözüne hem kulağına hitap ediyor. Yöresel kelimeleri kullanarak dilin zengin kalmasına hizmet etmiş yazar. Bazı kelimeler kültürün bir parçasıdır. O kültürü hafızalarda tazelemek istemiş. Zurba, merdim, koyak, malamat, sorutup durmak, zilgir, cıncık, cımbıldamak bu kelimelerden bazılarıdır. Birçok yerde hayatın en ince ayrıntısına dokunur satırlarında. “…sırtından indirdiği yorgunluğa yaslanır gibi tahta iskemlenin arkalığına dayandı.” S. 15 (Yabandan Gel Yabandan) Eserin en güzel özelliği dilinin şiirsel oluşu. Bu yönüyle ve birçok öyküsünde okuyucuya Hasan Ali Toptaş’ı hatırlatıyor. Tabiatın şiirsel tasvirleri en güzel cümleleri olmuş. Bu cümlelerden bazıları: “Her kuş uçtuğu gökyüzünü genişletir, yeniden yaratırdı. Bir kuş uçtuğunda yeni bir gökyüzü yaratılırdı.” S. 23 (Göğün Yenisi) “Sessizliğin ne kadar derin olduğunu öğrenmişti.” S. 18 (Yabandan Gel Yabandan) “O susunca, ben çocukluğumu, gençliğimi unutur gibi oldum.” S. 53 (Babam Terzi Ben Çocuk) “Yerinden kalkamadığı, önündeki hayatı yaşayamadığı için elindeki eski hayatı yaşıyor.” S. 57 (Babam Terzi Ben Çocuk) Yazarın diğer eserlerini özellikle iki romanını merak ediyorum.

Döngel DünyaEthem Baran · İletişim Yayınları · 2019591 okunma

·

14 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.