Geçen ayın Türkiye’deki en önemli gündem maddelerinden
başında Ayasofya’nın Danıştay kararıyla müze olmaktan
çıkarılıp yeniden camiye dönüştürülmesi oldu. Ardından
İstanbul Edirnekapı’da bulunan Kariye Müzesi’nin de camiye
çevrilmesi kararı çıktı. Bu gelişmeler Türkiye’de vakıf müessesesinin
tartışılmasına yol açtı. Atlas Tarih olarak bu tartışmanın daha iyi
kavranması amacıyla vakıfların dünya tarihi ve İslam hukukunda
vakıflar konularında uzman olan Karatay Üniversitesi’nden Prof.
Dr. Murat Çizakça ve Osmanlı tarihçisi Bilkent Üniversitesi’nden
Prof. Dr. Oktay Özel ve Stanford Üniversitesi’nin Ortaçağ ve
Erken Modern Dönem Araştırmaları Merkezi yöneticisi Doç. Dr.
Ali Yaycıoğlu ile söyleşi yaptık. Yazı işleri müdürümüz Melih
Şabanoğlu’nun hazırladığı bu dosya yardımlaşma ve dayanışma
hedefiyle kurulmuş vakıfların tarih boyunca geçirdiği kurumsal
dönüşümü ve özellikle Osmanlı dönemi idare ve ekonomi sistemi
nasıl önemli bir yer işgal ettiğini uzmanların görüşleriyle aktarılıyor.
Bu sayının bir diğer önemli dosyası yakın tarihin önde gelen
bir kimliği hakkında. Osmanlı’nın son dönemi ve Cumhuriyet’in
ilk yıllarında genelkurmay başkanı olan Mareşal Fevzi Çakmak.
Cumhuriyetin kurucu kadrosu içinde en ön sırlarda yer alan Fevzi
Çakmak nasıl bir askerdi, İttihatçılarla ilişkisi neydi, Mustafa
Kemal ile nasıl bir araya geldi, Kurtuluş Savaşı’na etkisi ne oldu,
Cumhuriyet dönemindeki genelkurmay başkanlığı döneminde
Türk ordusunun durumu nasıldı? Tüm bu soruların yanıtlarını Prof.
Dr. Mesut Uyar’a ve mareşalin günlüklerini yayımlayan Princeton
Üniversitesi’nden Doç. Dr. Nilüfer Hatemi’ye sorduk.
Yeni sayıda ayrıca Emre Aracı 150 yıl once Beyoğlu’ndaki büyük
yangında yok olan Naum Tiyatrosu’nun öyküsünü, Gazanfer İbar
1910-1923 yılları arasında İstanbul’da yayımlanan misyoner gazetesi
The Orient’ı, Erol Üyepazarcı modern anlamda ilk Türk romancı
Halit Ziya Uşaklıgil’in yaşam öyküsünü, Gökhan Akçura 1950’lerde
ABD’den gelip ülkemizde moda olan tilt masası oyununu, Cengiz
Kahraman 1930’ların basın fotoğrafçısı Faik Şenol’un arşivinden
örnekleri, Özgün Uçar sahte Marko Paşa gazetesinin hikâyesini
derginin sayfalarına taşıdılar.