Uşaklıgil: Türk Edebiyat tarihinde romancı kimliğiyle öne çıkan Uşaklıgil (1865-1945) aynı zamanda uzun hikaye, kısa hikaye, mensur şiir, tiyatro gibi edebi türlerin yanı sıra edebiyat tarihi, makale ve hatırat gibi türlerde de eserler vermiş bir yazardır ve onun bütün faaliyetleri edebiyatta gerçek anlamda batılaşmanın yerleşmesine yöneliktir. Onu edebiyat dünyasına tanıtan ilk faaliyeti yayıncılığıdır. Bıçakçızade Hakkı ve Tevfik Nevzat ile birlikte çıkardığı Nevruz dergisi İzmir’de yayımlanan ilk dergidir. Yine İzmir’de çıkan Hizmet gazetesi, ilk özel gazetedir. Gazetenin çıkışı Uşaklıgil’in romancılığının da başlangıcı olur. İlk eseri “Sefile” gazetenin ilk sayısından itibaren tefrika edilmeye başlanır. Nemide’yi kaleme alışının ardından “Bir Ölümün Defteri” ile belli bir üslup olgunluğuna yol alırken “Ferdi ve Şürekası”nda artık iyi bir romancı olduğunu ortaya koymuştur. Bu eserin ardından İzmir’den İstanbul’a giden yazar, Servet-i Fünun topluluğuna dahil olur. Akabinde de “Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar ve Nesl-i Ahir” romanlarıyla emekleyen Türk romanını ayağa kaldıran isim olarak, edebiyat tarihindeki yerini alır. @dergahyay imzasıyla yayımlanacak külliyatında, Uşaklıgil’in 1930’lu yılların sonlarından itibaren bizzat sadeleştirdiği, baskılar esas alınmış (alınacaktır). Bunların haricinde yazarın sadeleştirmediği metinleri de, aynen aktarıp, zorluk çekilebilecek kelimeler dipçelerde, anlamlarıyla eklenmiştir. Uşaklıgil’in kaleme aldığı ikinci kitabı. Sadeleştirilmesini yazarın kendi yaptığı eser için, önce “sadeleştirilmenin de mi sadeleştirilmesi gerek acaba” sorusuna takıldım. Zira her sayfada dipçe olarak eklenmiş onlarca, anlamına vakıf olmadığımız kelime mevcut. Okumayı hem zorlaştırıp, hem de yavaşlatan bir dili var, dönemi ile doğru orantıda. Sonra aramızda geçen konuşmalarda, eserin orijinaline sadık kalınıp, sadeleştirilmemesinin, doğru tavır olduğuna kanaat ettik. Yenilikçi Türk edebiyat tarihine baktığımızda, zaten kaç roman var ki, onları da budayalım. Genç ve tecrübesiz yaşının da tesiriyle, çeşitli olumsuzluklar ve acemiliklerin olması şaşırtıcı değil. Benim normalde de pek sevdiğim bir konuya sahip olmamasına rağmen. Ustalara saygı duruşu minvalinde ve nereden nereye sorusuna cevaben okunması gerektiğini düşünüyorum. Determinist metotla neden/sonuç ilişkisi kurularak kaleme alınan satırlar, aynı zamanda bir “Aşk-ı Memnu” prototipi. Karakter ve yazarın ustalaştığı ev içi tasvirlerini Nemide’de de görüyoruz. Tavsiye listeme aldım efenim, sevgim üzerinize olsun

NemideHalid Ziya Uşaklıgil · Dergah Yayınları · 2018775 okunma

·

107 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kitapzede