Gogol’ün en beğenilen 3 hikayesini; Burun, Fayton ve Palto’yu bir araya getiren bu kitap, benim en sevdiğim kitaplarımdan. Ne zaman gerçek hayatta yaşanan absürtlüklere şaşırsam alıntı yapmak ya da arkadaşlarla paylaşmak için sayfalarını çeviriveriyorum. Gogol, Rus edebiyatının sonradan gelecek bütün büyük üstatlarını etkilemiş büyük bir hiciv yazarı. Sansürün ve baskının kol gezdiği o yıllarda derdini, meramını bu kadar başarılı ve komik anlatabilmek her babayiğidin harcı değil. Rus insanını ''budalaca şeyler yapmaktan çekinmiyor ama budalaca şeyler yaptıklarının ortaya çıkmasından ödleri kopuyor'' şeklinde tanımlamış olan Gogol, bu tespitini öykülerine de yansıtmış. Rus edebiyatının en büyük ve en sevdiğim yazarlarından biridir. “Burun” ilginç bir hikayedir; bir şube müdürü yardımcısının burnunun gece ansızın kaybolması ve sonra şehirde Danıştay üyesi kılığında dolaşmasını anlatır. Bu absürt hikayesinde ince göndermelerde bulunur Gogol. Öncelikle burun semboliktir; Batı seçkinciliğini temsil eder, nitekim şube müdürümüz Kovalev de temizliğine düşkün, titiz bir karakterdir; bu özellikleri ile -işe dair yetkinlikleri ile değil- daha üst pozisyonlar kapma peşindedir. Kokan Rusya’sını -hikayede berber Yakovleviç ile temsil edilir- beğenmez Kovalev, kendini daha üstün görür. Burun o kadar havalıdır ki, şehirde dolaşırken kendi sahibini bile tanımaz ve küçümser. Sahibi, yani Kovalev de, Danıştay üyesi kılığına girdiği için, kolay yaklaşamaz kendi burnuna; zira rütbe ve sınıfa her daim dikkat etmek gerekir. Hikayedeki gazete sahnesi gerçek Rusya’nın bir fotoğrafı gibidir; ilan sayfasında bir tarafta kaybolan finosunu bulana yüzlerce ruble veren asil bayanlar, diğer tarafta ise kullanılmış ayakkabı pençesini satmaya muhtaç garibanlar dizilidir. Velhasıl son derece absürt ve rahatsız edici, ama bir o kadar da çarpıcı bir hikayedir “Burun”. “Fayton” gerçek hayattan esinlenilmiş bir absürt komedi örneği. Evine misafir çağıran ve pahalı faytonunu göstererek hava atmak isteyen, ancak misafir çağırdığını unutup hazırlıksız, saklanırken yakalanan Pitagor Pitagoraviç Çertokutski’nin öyküsü. Gogol’ün çok unutkan bir arkadaşının gerçekte yaşadığı benzer bir olayı hikayeleştirdiği söylenir. “Palto”, gerçekçi Rus edebiyatının mihenk taşı olarak bilinir. Dostoyevski’yi “hepimiz Gogol’ün Palto’sundan çıktık.” dedirten bu öykü küçük adamın çarpıcı kısa hikayesidir. Gogol’ün duyduğu gerçek bir olaydan etkilenip yazdığı “Palto”, Çarlık Rusyası’nda sıradan insanların çektiği sıkıntılar, acılar, maruz kaldığı eşitsizlikler ve sınıf baskısını kahramanı Akakiy Akakiyeviç’in bir palto peşinde yaşadıkları üzerinden anlatır. Altı üstü bir palto sahibi olmak için didinen Akakiy Akakiyeviç’i okudukça yoksulların halini daha iyi anlar insan. Bir palto bedelinin birkaç aylık maaşa eşit olduğu (günümüzde de çok farklı mı?), cebinde para olmadan oradan oraya sürüklenen yoksulun sefilliği, halka hizmet için ücret alan bürokrasinin gücünü kötüye kullanmaya meyili gözümüze sokulur. Velhasıl, sevimli kısa öyküleri ile ayna tutar; bizi, bize anlatır Gogol.

Üç Hikaye (Burun, Fayton, Palto)Nikolay Gogol · Yapı Kredi Yayınları · 20191,095 okunma

··

127 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

AkilliBidik