Gönderi
Hürriyet, Değişim ve İnsan
Kitapla ilgili yapılmış incelemelere genel olarak baktığımızda doğu - batı arasında hapsolmuş insanların iki tarafa da tam oturmayışını ve medeniyet değiştirme girişimlerinin insanımızı soktuğu çıkmazlardan bahsedildiğini görüyoruz. Doğru, fakat eksik. Bu romanda bundan fazlası var.
Romanın başından sonuna kadar Hayri İrdal’ın zihnini okuyoruz. Onun bakış açısını ve çevresindeki değişimi yaşanan olaylarla net bir şekilde hissediyoruz. Bu değişimin temel kaynağının hürriyet olduğunu, romanın başındaki çocukluk anılarında bahsederken görüyoruz. Çünkü her şeyin başlangıcı olan, çocukluğunda hediye edilen saat, hürriyete açılan kapının anahtarıydı. Tüm yaşadıkları da bunların sonuçları...
Romana göre “başarı” bir işi sevmek ve içselleştirmek sayesinde gelir. Sadece menfaat veya maddi çıkarlar için yapılan bir iş başarı için yeterli değildir. Saatleri Ayarlama Enstitüsünün başarısı da buradan gelir. İşine, hayatının felsefesiymiş gibi bağlı, filozof gibi bir ustanın öğrencisi Hayri İrdal, ustasından öğrendikleri, hür düşüncesi ve değişime ayak uyduran Halit Ayarcı’nın desteği sayesinde kurumu başarılı hale getirir. Fakat başarı arttıkça çevresi de değişime uğrar. Değişimle birlikte etrafındaki herkes için menfaat ve çıkar ilişkisi ön plana çıkar. Enstitünün başarısıyla gelen bu değişim sonucunda enstitüden faydalanan herkesin görgüsüzlüklerini trajikomik bir şekilde Hayri İrdal’ın bakış açısından görüyoruz. Bu süreçte Hayri İrdal da biraz değişmiştir. Ama kendisi bu değişimin farkında ve geçmişteki bazı şeylere karşı hep bir özlem duymaktadır. Şartlar kötü gittiğinde de insanlardaki nankörlük ve ikiyüzlülük her daim ön planda olmuştur.
Romanda birçok karakter var ve bu karakterler arasındaki ilişkilerin romanın sonlarına doğru bağlanması kitabın sonunu getirmeyi zorluyor. Her karakter için detaya inilmesi de okuyucuyu biraz sıkabilir. Kitapta bulunan eski Türkçe, Farsça ve Arapça kelimelerin bolluğu da sürekli sözlüğe bakma ihtiyacı doğuruyor ve bu durum da romanın akıcılığına zarar veriyor. Tüm bu faktörler kitabın okunmasından alınan zevki azaltıyor. Zor okunan ve kısmen akıcı olmayan fakat, çok iyi bir insan, çevre ve toplum analizinin yapıldığı bir romandır.
Roman sadece belirli bir döneme değil, tüm dönemlere hitap etmektedir. Karakterlerin benzerlerini hayatınızın bir yerinde her zaman bulabilirsiniz. Yaşananlar aslında hayatımızın bir gerçeği. Hepimiz Hayri İrdal gibi düşünürüz ama genelde çevresindeki insanlar gibi hareket ederiz. Etrafımızdaki değişimi görürüz ama aslında biz de değişiriz...
·
2 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.