Dünya yazınında bir ilk, halk yöneticisini eleştiriyor
İlyada'nın konusu, Agamemnon ile Akhilleus arasındaki kavga Agamemnon yüzünden kopar. Ve bu kavgada krallar kralının tutumu, karakteri ve kişiligi bütün açıklığıyla ortaya serilir. Agamemnon kraldır ve her kral gibi kendi çıkarını, istek ve buyruklarını emrindeki insanlarınkinden üstün görmekte ve bu inanışa göre davranmaktadır. Tutsağı Khryseis'i geri vermek istememesi, vermek zorunda kalınca Akhilleus'unkini almakta hiçbir sakınca görmemesi kavganın asıl nedenidir. Bu olayda karşısına çıkan kim olursa olsun paylar, tersler, hiçe sayar (İl. l, 102 vd.).
...Kalktı hırsla gücü yaygın Agamemnon, yigit Atreus oğlu, kapkara bir öfkeyle doluydu yüreği, yanıyordu iki gözü yalım yalım.
Apollon'un Akha'lara gönderdiği salgının nedenini bilen Kalkhas bu öfke karşısında çekinir gerçeği söylemeye
... Kızdıracağım biliyorum Akha'ların saydığı adamı, o odamın bütün Argos'lulara her yerde
sözü geçer.
Kral azgın olur kızınca ayak takımından birine
bir zaman öfkesini yenerse de, unutamaz kinini,
dışarı vurana dek taşır yüreğinde onu
Ama Agamemnon ne Kalkhas'ı dinler, ne de onun sözlerine uyulmasını salık veren Akhilleus'u, bildiğini yapar. Bu davranışı tepki uyandırır. Tepkinin, yalnız kavgaya tutuştuğu Akhilleus'tan gelmemesi, ordunun alt tabakasını simgeleyen bir askerin de kralı en ağır sözlerle kınaması dikkati çeker. Halkın yöneticisini eleştirmesi dünya yazınında ilk kez görülmektedir burada. Bu eleştiri Akhilleus'un agzıdan söyle dile gelir.
"Ey doymak bilmek adam.. Seni gidi edepsiz, çıkarına düskün yürek... Seni, Şarap fıçısı, seni it gözlu, seni geyik yürekli... Halkını kemiren bir kralsın sen (İl. l. 122, vd).
Ama yiğidin sözlerinden daha da şaşırtıcıtdir Thersites'in, halktan bir adamı kralı kınaması (Thersites) Bu eleştiri yalnız kralı değil, feodal Akha düzeninin tümüna kapsamaktadır.
Gene mi bir isteğin var, Atreus oğlu?. Barakaların tunçla, kadınla dolu.
Bir şehri alır almaz biz Akha'lar
onları sana verdiydik ilk peşin.
Bir de altın mı istiyor canın şimdi?
Tutup getirelim Troyalılardan birini,
gelsin babası kurtulmalık versin sana,
altınla versin sana, öyle mi?
Taze bir kadın mı istiyorsun yoksa, düşüp kalkmaya,
bütün gözlerden uzakta, kapatmaya kendine?
Başbuğsun, yakışık almaz Akha oğullarını yıkıma sürüklemen
Size diyorum Akha oğulları, hey.
Akha oğulları denmez size artık,
Akha kadınları demeli,
sizi aşağılık herifler sizi,
Hadi yurda dönelim gemilerimizle.
tek başına bırakalım Troya'da onu,
otursun onur payının üstüne
Yardım etmeyelim de görsün sonunu Saygısızlık etti Akhilleus'a, en üstün yiğidimize.
aldı onur payını, yoksun bıraktı onu.
Akhilleus un içinde büyük bir kin yok gene de;
hem gevşek davranmasaydı sana, Atreusoglu, bu senin son küfrün olurdu ona.
Sayfa 14Kitabı okudu
··
13 views
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.