Çılgın Anadolu Tanrısı Dionysos
Euripides'in yazış şeklinden mi yoksa kendisini bir Anadolu Tanrısı olarak gösterdiği için Dionysos'a olumlu bir ön yargıyla yaklaştığımdan mı bilmiyorum ama kendisinin yaptığı her harekete hak vererek ve destekleyerek okuduğum bir tragedyaydı.
Dionysos'tan bahsedeyim biraz. Kendisine ait özel ayinleri olan Dionysos'un ayinleri, özellikle Türk kültüründeki eski Bektaşi ayinlerine de oldukça benziyor. Bunun haricinde Hint mitolojisindeki Soma'a benzerliği nedeniyle de ilgi çekici bir tanrı Dionysos.
Bakkhalar ise Dionysos'u anlatan en eski ve -bence- güzel tragedya. Aynı zamanda okurken Halikarnas Balıkçısı'nın Anadolu Tanrıları teorisinin doğruluğunu da anlayabildiğimiz, yazarının bir yere kadar kitabın başkahramının kaderini yaşadığını bildiğimiz bir tragedya kendisi.
Kitaptan da bahsecek olursam, Yunan kökenli olmasına rağmen çeşitli nedenlerle Anadolu'nun bağrında yaşamış ve kendisine tapılması(saygı duyulması/Tanrı olarak kabul edilmesi) için geri Yunanistan'a gelmiş Dionysos.
Şarap özelinde konuşulsa da alkolün insan bünyesindeki genel sonucunu göstermek için de birebir olduğunu düşünüyorum bu tragedyanın. İyisiyle kötüsüyle her şeyi içinde barındırıyor.
Tragedyanın sonlarından da çıkarılacak güzel dersler var. Mesela gerçekte her koyunun kendi bacağından asılmadığı gibi. Bu konu aynı zamanda dinlerin ortak noktalarına dikkat ederek okuyan benim, oldukça dikkatimi çekti. Çünkü bu durumu İslam'daki 'emr-i bil ma'rûf ve nehy-i anil münker'e çok benzettim. İslam'daki bu emre göre her Müslüman diğer bir Müslümanı iyiliğe yönlendirmeli ve kötülükten uzaklaştırmalıdır. Tragedyada ise bir karakterimiz kendi doğru bildiğini yapıp yanlış yaptığını düşündüğü kişiyi doğruya döndürmek için fazla uğraşmıyor ve sonunda o da cezalandırılıyor.
Bunların ötesinde kısacık ve elinize aldığınız an, oturacak bir yer bile bulamadan, keyif alarak bitirebileceğiniz bir tragedya.
Benim çok sevdiğim ve bu yüzden de hakkında uzun uzun yazdığım bir tragedya oldu kendisi. İster sadece keyif almak ister kendinize bir şeyler katmak için olsun, okuyabilirsiniz.
Yazdıklarımı buraya kadar okuduysanız hadi, gelin ve bu çılgın Anadolu Tanrısı'yla tanış olun!
