Gönderi

312 syf.
9/10 puan verdi
·
Beğendi
·
8 günde okudu
Tanrıların Gücü Adına
İlkin söz vardı diyor kitap, haklı. Evrendeki her şeyi açıklamak için bir 'ilk'e ihtiyaç varmış, bu boşluğu doldurmak da yazının yani sözün gücüyle olmalıymış. İşte efsaneler, mitler ve dinler bu ihtiyacı karşılamak için ortaya çıkmış. O zamandan bu zamana o sözler öyle büyüdü ki Kronos'a dahi sığmıyor artık. Mitler eski çağlarda insanların hayatlarını düzenleyen kurallar iken zamanla kendini salt sanata bırakmış, ne de güzel olmuş. Binlerce sanat eserinin kaynağını bilmek şahane değil mi? Bir çok şeyin kaynağını mitolojiden bulabiliyoruz. Mitolojideki kaynaklarını bildiğim şeylere daha çok sarılıyorum mesela çok sevdiğim defne ağacının hikayesini anlatmak isterim; Aşk tanrısı Eros'u bilirsiniz, bu öykünün kaderini de o belirliyor. Eros’un ok atıcılığı en önemli yeteneklerinden biriymiş, Güneş tanrısı Apollon da ok atma konusunda tek olduğunu düşünüyor. Bir gün Eros’u ok atışı yaparken izler ve onunla alay eder. Eros buna çok sinirlenir, oklarından birisini Apollon’a doğrultarak atar, Güneş tanrısı Apollon güzeller güzeli orman perisi Daphne’ye âşık olur amma bu Eros güzelim Daphne'ye de nefret okunu atar. (Kinci pislik.) Hal böyleyken Daphne Apollon’un aşkına karşılık vermez, köşe bucak kaçar, ormanın derinliklerinde saklanmaya çalışır. Neticede Apollon tanrıdır ve Daphne’nin izini bir zahmet bulur. Daphne son çare olarak ırmak tanrısı olan babası Peneios’a yalvararak ondan yardım ister. Babası Daphne’yi bir ağaca dönüştürerek onu kurtarabileceğini söyler. Daphne buna razı gelir. Apollon Daphne’ye sarıldığı anda Daphne, defne ağacına dönüşür. Apollon kollarının arasında sadece bir ağaç bulur. Bu duruma çok üzülen Apollon o günden sonra başında defne yapraklarından oluşan bir taçla dolaşmaya başlar. Defne ağacı o gün bugün zaferi taçlandıran ağaç olmuştur. Hem biliyor musunuz Türkiye, Defne yaprağının dünyadaki en büyük üreticisiymiş. Neden mi? Mitolojinin kaynağı bu topraklar da ondan. Mitolojiye bir girdi mi insan çıkması bir hayli güç. Hele işe Homeros ile başlıyorsa insan efsaneyi devam ettirmek için Olimpos'a tırmanacak hale geliyor. Mitoloji günümüze kadar yazın dilindeki her esere öyle tesir etmiş ki , bir kitaba başlarken muhakkak bir yerlerde selam çakılıyor. Yani kesinlikle bilmek lazım. Benim Hediodos’u beklettiğim rafından almam da bu zincirleme bağın parçası olmasından kaynaklanıyor. Her şey dünya şiirinin başyapıtı
İlahi Komedya
İlahi Komedya
’yı okuma hevesiyle başladı. Fakat eser için yeterince olgunlaşmamış olmak okuyup sayfa çevirmekten daha fazlasını istemek ön okuma gerektiriyordu. Öncesinde Dante ‘nin kitabında kendine rehber edindiği
Vergilius
Vergilius
‘u bilmek gerekiyor.
Aeneis
Aeneis
'ının da geçmişi olduğunu öğrenince başladık İtalyan edebiyatının temeli sayılan büyük epik destan Ovidius’un
Dönüşümler 1-15
Dönüşümler 1-15
'ine. . . Yunan mitolojisi ile Roma mitolojisi arasında isimler dışında pek fark yok yani Jüpiter'i Zeus, Iuno'yu Hera yapınca mevzu çözülüyor, bazı hikayelerde de değişik sonlar ya da sebepler oluyor ama kemiği aynı. E haliyle yunan mitolojisini pekiştirmek bilmek lazım geliyor, bu da büyük ozanlar Homeros ve Hesiodos ile başlıyor. Tabi burada ülkemizin önünde eğilmesi gereken kişi
Azra Erhat
Azra Erhat
sahneye çıkıyor. Muazzam çevirileri kitaplara yazdığı incelemeleri, araştırmaları hele kendisi ayrı efsane sözlüğü açık kapı bırakmıyor. Theogonia, Hesiodos’un didaktik bir şiiridir lirik bir anlatımla yazmış, keyifle akıp gidiyor. Theogonia’da Yunan ve Roma mitolojisindeki tanrısal figürlerin soylarını, birbirleriyle olan ilişkilerini ele almış bunun yanı sıra evrenin ortaya çıkışı ve yaratılışı, başlangıçtan itibaren değişik türlerde ölümlü ve ölümsüz varlıkların ortaya çıkmasını ve sonrasında gelişen bağlantıları da vererek başlamış. "Her şeyden önce, sonsuz boşluk “Khaos” vardı. Sonra, tanrıların mekanı Olympos’a taban olan ve karanlık Tartaros’u da kapsayan “Gaia”/Toprak Ana var oldu. Ondan sonra, ölümsüz tanrıların en güzeli olan “Eros”/Sevgi meydana geldi. Derken, Khaos’tan “Erebos”/Yeraltı Karanlığı ve “Nyks”/Kara Gece doğdu. Sonra Gece’nin Erebos’la sevişmesindense Hemera/Gün ışığı ve “Esir”/Aither dünyaya gelmiştir. Sonra Gaia, hiç kimseyle çiftleşmeden, dört bir yanını saracak olan kendine eşit “Uranos”/Gökyüzü’nü, daha sonra tanrıların ve tanrıçaların yurdu olan dağları ve en son “Pontos”/ Deniz’i yarattı. Gaia ileUranos’un birliğinden Titanlar ortaya çıktı. ….." Kim kimdir kim kiminle ilişkilidir bilmek çok zor ve uzun iş, ben de şahane bir tablo buldum, amme hizmeti olarak paylaşayım. hizliresim.com/ricl9l Theogonia ve İşler ve Günler’e gelince söylenecek önemli bilgileri sağolsun
Tayfun
Tayfun
vermiş. (#48528101 ) Buna ek yüce insan Azra Erhat’ın bazı önemli dediği noktalarını söylemek de istedim. Yunan mitolojisi diyerek isim almış efsanelerinin coğrafyasına bakınca apaçık Anadolu'yu görüyorken bu medeniyetin beşiğini niye rakı ve baklavayı bıraktığımız gibi Yunan'a bırakmışız. Homeros apaçık İzmirli iken, Truva savaşı Çanakkale'de yapılmışken İda dağının Kaz dağları olduğu, Efes Antik Kenti Selçuk'ta kanıtlı kanıtlı dururken, efsanelerin geçtiği tüm izlerin yeri yurdu belli iken neden Yunanistan? ( Bence tanrıça Athena yüzünden ya neyse:)) Azra Erhat’ın isyanını anlamamak elde değil. Klasik denen eserlerin çoğunun topraklarımızda doğması, Anadolu’nun bir kültür beşiği, uygarlık potası olduğunun tüm dünyanın bilincinde olması gerektiğini adeta bağırıyor. Ki Hesiodos’un kaynağını bile ortaya çıkaran efsanelerin araştırmaları bile yine Anadolu toprağında bulunmuşken bunların artık Yunan, Sümer, Hitit diye ayrılması gereksizdir diyor. Herhalde bu yüzden Hesiodos’un eseri içinde kendisinden çok Azra Erhat’ın sözü geçiyor. Kumarbi efsanesinden Ullikummi'ye Sankhuniation'dan Enuma Eliş'e yıldızlar geçidi gibi efsaneleri seriyor önümüze. Son olarak mitolojiye merak salanlara şöyle keyifli bir toplama listesi ve birkaç film ekleyerek katkı yapmış olayım. Yüce Zeus yar ve yardımcınız, Poseidon yoldaşınız, kara Hades evinizden ırak olsun.
İlyada
İlyada
Odysseia
Odysseia
Zincire Vurulmuş Prometheus
Zincire Vurulmuş Prometheus
Dönüşümler 1-15
Dönüşümler 1-15
Aeneis
Aeneis
Bulfinch Mitolojileri
Bulfinch Mitolojileri
Mitoloji Sözlüğü
Mitoloji Sözlüğü
Efsanevi Yerlerin Tarihi
Efsanevi Yerlerin Tarihi
Faust
Faust
Şimdilik elimden gelenler:) Filmleri de güzel ; Titanlarin Savaşı (2010) Titanlarin Öfkesi (2012) Herkül: Özgürlük Savaşçısı (2014) : Biz küçükken Herkül'ün dizisi vardı, efsaneydi. Çok aradım Türkçe dublajını bulamadım, altyazılısı vardı ama eskisi gibi keyif vermedi. Medea (1969) Tabii ki Truva (2004) Troy: The Odyssey (2017)
Theogonia - İşler ve Günler
Theogonia - İşler ve GünlerHesiodos · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20161,431 okunma
··
342 görüntüleme
Tayfun okurunun profil resmi
Kraliçeden krala yakışır bir hareket ;) Bazı kitaplar vardır ki sadece belli kişiler için yazılmıştır. Bu tarz eserlerle karşılaşınca ve bunun tadını alan nadir insanlara rastlayınca; bu durum çok hoşuma gidiyor. İnsanın da bir okuma kültürü ve bu kültüre hizmet edecek araştırmalar yapması ise şahane... Bunun için sana teşekkür ederim. İnceleme yazmanın en haklı yanı yazanadır, yazarken herşeyler daha bir pekişiyor. Keyifli okumalar Rico...
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.