Gönderi

238 syf.
·
Not rated
·
Read in 9 days
düzeltme, ekleme. -20 Aralık 2020-
Pek çok kişi mani karakterini çok sevmiş. Mani kitaba göre aslında deizmi savunuyor denebilir fakat deist görüşün içinde yer yer tasavvuf/vahdedi vücud/putperestlik/paganizm/politeizm görüşlerine kayıyor. Zaten derin araştırma yaptığımızda bu görüşler birbiri ile iç içe geçmiş diyebiliriz. Mani öyle bir karakter ki zerdüştler ensesti savununca "ben partlardanım benim de ailemde insanlar kızkardeşleriyle evlenir" gibi şeyler söyleyebiliyor. Yani aslında Mani hep nabza göre şerbet veriyor. "Aman kin olmasın, nefret olmasın ben kimle muhatap olursam onun nabzına göre şerbet vereyim" kafasında ve aslında bu açıdan saygı duyulacak bir yanı yok. Savunma amaçlı bile olsa savaşmaya, silahlanmaya karşı bir tavrı var görünüyor, oysa zulmeden-savaşı çıkaran olmadıktan sonra zulme karşı bu akılcı bir tavır değildir. Bir insan bir dine mensup olup (mesela islam/kuran mensubu) yine toplumda kin olmasın, nefret olmasın, saldırganlık olmasın, düşünce din özgürlüğü olsun, kimse kafir diye (inanmıyor) diye cezalandırılmasın diyebilir. Çünkü bunu zaten Kuran diyor (bozgun çıkarmayın, dinde zorlama yoktur, savunma dışında saldırmamak gerektiği vb.ayetlerle). Sizin kaliteli bir kitabınız olmazsa, bir zerdüşt öz anne ile öz kız evlat ile evlenmeyi savunurken Mani gibi eğip bükmeler yapmanız kaçınılmaz olabilir, "hem ben her dine mensubum hem hiçbir dine ait değilim" demeler filan. :) Süslü laflardır bunlar ve hiçbir şey ifade etmez, çok şey ifade eder gibi duran süslü cümleler kuranların bazısı aslında bomboş saçmalar durur. Mani çalışmıyor, hayat içinde ürettiği bir şey yok, örneklerde verdiğim gibi boş konuşup nabza göre şerbet veriyor, manipülasyon sanatını çok iyi biliyor, hemen taşı gediğine koyup durumları kurtarıyor, bir çizgisi olmadığından yanar döner durum idare edebilir, tanrı-felsefe alanında yer yer süslü cümleler kuruyor ve aslında saçmalıyor. Onun yerine çalışsa, üretse daha faydalı olurdu. Servet, altın, ipek giysiler istemiyor ama çalışmadan da "nasıl olsa sözümü dinleyenler karnımı doyurur" kafasında. Kendince bir din/dinsizlik uydurmuş işte. Keyfine göre, kafasına göre. Sonra bunun takipçileri de sırf Mani resim yapıyor diye resim yapılan, sırf Mani et yemiyor diye et yenilmeyen bir yol uydurmuş (bunun takipçileri de mani gibi kısaca). Kendisine güya vahiy getiren içindeki ikizinin tutarsızlığından ve aslında boş konuşmasından, hakk bir vahiy olmadığını anlayabilirsiniz. Ya kendisi bile bile ikizim diye aslında kendiyle konuşup bir şey uydurmuş ya da bir rahatsızlığı var. Tanrı hem kadir-i mutlak hem rahman-rahim olur maniciğim, senin de dediğin gibi karanlıkla savaşmayı kullarına bıraktığı için hem kadir hem rahim olur. (Mani her ikisi aynı anda olmaz iddiasında) Yazarın amacı da bütün dinleri aslında yok edip pagan bir inancı okuyuculara benimsetmek olabilir. Pagan inancını benimsetmenin en güzel yolu önce deizmi beslemekle olur. Yazar da az uyanık değil yapıyor bunları ama Kuran'ın güzel ayetlerini de gizlice çalıp(!) eserine serpiştirmekten geri durmamış. Yazar Lübnan'da doğmuş. Bu yüzden Ortadoğu'ya pek yabancı değil. Kitapta çok fazla Kur'an'dan ayetler kullanılmış -Tanrı hakkında tanımlamalar, felsefi öğretiler, açıklamalar-, bunu anlayarak Kur'an okuyanlar anında fark edecektir. Hatta Kuran'da geçen kıssalar bile kullanılmış. Örneğin Sittay'ın bir puta karşı kurduğu oyun (Hz.İbrahim gibi), kralların karşısına çıkma, vahiy alma...Kulağa güzel, mantıklı ve etkileyici gelen çoğu şey zaten dupduru İslam'ın(Kur'an'ın) öğretisi. Nerede etkileyici bir eser var, ne hikmetse altından Kur'an ile uyumluluk ya da Kur'an gibi olma çabası(!) yahut baya baya Kuran'dan alıntılar yapma çıkıyor. Bu kitabı okurken Kuran gözlüğüyle din felsefesi, dinler tarihi çalışmış olmak gerekiyor bana kalırsa; yoksa bazıları için kafa karıştırıcı olabilir. Pek çok alıntılanabilir söz var, neticede ne kadar saf fıtrat ile uyuşan söz kullanılırsa o kadar alıntılanabilir kısımlar ortaya çıkıyor. Kitabı okurken bir yandan da kitapta geçenler hakkında sıkça araştırma yapıyorum. Ortadoğu ile ilgili coğrafya, tarih, medeniyetler-imparatorluklar tarihini araştırıyorum. Mani güzelliğe vurgunmuş da, bilmem ne de Allah aşkına kafasına göre canının çektiği dünya nimetini alıp, istemediklerini kibirle elinin ardına atanın ne güzeli sevmesi ya hu  güzelliğe tutkun, güzelliği sevip kıymetini bilen ve güzelliği yaşayan, estetikten anlayan bir peygamber örneği arayan Kuran’daki Süleyman Peygambere baksın. Yazar ‘’ onun tanrısı kendisine tapacak insan aramıyordu’’ demiş, bunu gayet de art niyetle, kafa karıştırmak için demişsin maaloufcuğum biz anladık.  Mani niye onca yol gidiyor, tanrı hakkında konuşuyor, oruç tutuyor, tefekkür ediyor, anlatıyor, insanlar dinliyor, hatta mani her dinden insanların dua edeceği ve kendi görüşlerini benimseyen rahiplerin olduğu bir ‘’tapınak’’ kurmak istiyor? Gerçekte zaten Tanrının kendisine ibadet edilmesine ihtiyacı yoktur, o bu gibi ihtiyaçlardan arınmıştır. Tanrıya tapmaya muhtaç olan insandır ve iyi olmanın yolu da buradan geçer. Samimi olmayan, mesajı içselleştirmeyen ama tapıyor görünenler bu gerçeği yanlış yapmaz. Tapmaya ihtiyaç duyan, muhtaç olan insandır ve Tanrı bu ihtiyaca şefkatiyle cevap verir. Tarihte Peygamberlerin aldığı vahyi yaymak için nasıl sıkıntılarla karşılaştıklarını, ne çok meşakkatlerle karşılaştıklarını düşünmemde bir basamak oldu bu kitap. Fakat bu, yazarın gizliden gizliye verdiği mesaja katılıyorum demek değil. Mani karakteri hoşuma gitmedi -sonlara doğru uğradığı haksızlıklara üzülüp bu hoşlanmama azalsa bile-, Mani karakteri eleştirilmeyi hak ediyor. Bununla birlikte kitapta Kerdir, Behram gibi kötüleri görünce, tarihte kan dökme, yağmalama, insanları köleleştirme meraklılarını, inanç özgürlüğü bile tanımayanları düşününce Mani karakteri ile pek bir problem yaşamıyorsunuz, bu kadar kötülerin içinde maninin daha barışa çağırdığı ses, o dönemlerde de beğenilmiş veya saygı duyulmuş olsa gerek. Bu incelemede sf: 136, 137, 138, 143'e atıf var.
Işık Bahçeleri
Işık BahçeleriAmin Maalouf · Yapı Kredi Yayınları · 20204,109 okunma
··
93 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.