Zweig'in hikaye yazarından önce iyi bir biyografi yazari ve eleştirmen olduğunu düşünüyorum.
Zweig bu eserinde 19. Yüzyılın üç önemli yazarı - Hölderlin, Kleist ve Nietzsche’yi inceliyor. (Açıkçası ben sadece Niçe'den haberdardım.) Eser yoğun ve içsel bir anlatıma sahip.
Bu üç yazar için sıklıkla kullandığı terim ise "şeytani"dir. Zweig: “"Şeytani” demekle kastettiğim şey, her insanın temelinde ve özünde yatan o doğuştan gelen huzursuzluktur ve bu huzursuzluk onu kendinden çıkartır, onu kendinden alıp sonsuza, asıl olana sürükler." olarak açıklar.(Hatta kitabın ilk basımlarında eser "Şeytanlarla Savaşanlar" olarak isimlendirilmiştir.)
Giriş kısmında kitabı özetleyen "Hölderlin, Kleist ve Nietzsche de ilk göze çarpan şey onların dünyayla olan bağlantısızlıklarıdır" cümlesi. 'Goethe' ile bu üç ismin arasındaki derin uçurumlardan bahseder ve "bu fark başkaldıranla, baş eğen arasındaki mesafe kadar derindir" der. Onlar baş eğmeyi kabul etmezler. Onlar başkalarıyla değil 'kendileriyle savaşarak' kendi dünyalarında yaşayan kişilerdir. Sınırlı ve sığ bir düşünce yapısıyla bakıldığında "mutsuzluğu kendilerine görev kabul edip, dibine kadar mutsuz olan yazarlar" olarak nitelendirilebilecek bir kendileriyle savaştan bahsediyorum:) (Yağmurlu ve karantinalı karanlıklarda sizi aşağıya çekebilir.)
Klesit'i eserleriyle tanıtmak ve Goethe ile üç yazari karşılaştırması hoşuma giden diğer bir detaydır. Goethe sen tek, biz dördümüz demiştir adeta. Evet dördümüz. Hölderlin, Kleist ve Nietzsche’yi kendiyle harmanlayarak sunmuştur kanımca. Hayatı gibi kendi sonunu da bu üç yazarla eş yapmıştır.
