280 syf.
10/10 puan verdi
Merhaba bu incelemeyi diğer inceleme adı altında yapılmış satsafa ve zırvalardan okurları korumak, ve kitap hakkında bilgilendirmek için yazıyorum.
En küçüklerin dünyası hakkında yeterince bilgi sahibi değil iseniz başvuracağınız ilk kitaplardan biri olabilir. Öncelikle yazarımız Gerard 't Hooft Hollandalı bir teorik fizikçidir(Tez danışmanı ve öğretmeni Veltman'da kitapta göreceğiniz fizikçilerden biri).
Kitapta bir çok fizikçi ve matematikçi bulunuyor ,onların bu sistematik ilerlemeye ne katkılarda bulunduklarını göreceksiniz Bazı isimler;
Hawking,Feynman,Weinberg,Einstein,Georgi,Glashow,Yang,Mills,Veneziano,Yoichiro Nambu,Kobayashi Maskawa,Samuel Jing,Simon Van Der Meer,Paul Dirac, Nielsen, Oleson, Kaluza, Klein, David Gross, Jonathan Swift, Raoul Gatto, Eötvös, John Schwarz, Edward Witten, Micheal Green, Salam,Polyakov, Burton Richter, Murray Gell-Mann, Yuval Ne'eman.
Matematik-Fizik jargonu olmadan,50 yıllık süreçte yapılan parçacık araştırmalarını bizlere bir masal gibi anlatmaya çalışıyor. Sanmayın ki bu masalın dili çok basit, ve fizik terimlerinden arındırılmış, böyle bir şey yok tabi ki olabildiğince terimlere başvurmuş. İçeriğe girelim 33 bölümden oluşuyor bunları anladığım kadarıyla sizlere aktaracağım.
ilk 16 bölüm Küçüklerin dünyasından, Standart Model'e kadar sürüyor. Bu 16 bölüm içerisinde diyagramlar, şekiller, teoriler, kuark şemaları, çarpışmalar, modeller göreceksiniz. Bunların hepsi 16. bölüme gelene kadar
sürekli değişecek, yenilenecek. Yeni parçacıklar işin içine dahil olacak, alan teorileri uyuşmayacak, görelilik-kuantum işin içine girecek. Çoğunda tam bu model bana doğru gelmişti diyeceksiniz, sonra yazar size "bu 1960 yıllarında makul olarak görülüyordu şimdi çöpe attık" diyecek. İlk 16 bölüm bittiğinde Standart Model mevcut zamanımızda en makul model olarak karşımıza çıkacak, bu model şu demek değil; tamamen doğru her anlamda güvenilir bir model, tüm parçacıklar ile etkileşim matematiksel açıdan doğru, yeni bir kuark eklenmeyecek, kuvvetler arası uyum sağlanacak vb. Bir oturuşta okumanızı önermiyorum konu hakkında detaylıca bilgiler içeriyor bunları not alırsanız bilgiler daha kalıcı olabilir, diğer türlü bir şey anlamazsınız. (şahsen not tutarak belirli zamanlarda günde 1-2 bölüm okudum)
**ilk 16 bölüm;
1-Küçükler Dünyasına Seyahat: Kağıt Kesme
2-Moleküllerle ve Atomlara doğru
3-Kuantumların büyüleyici davranışları
4-Baş döndürücü hızlar
5-1970 öncesi temel parçacıklar bahçesi
6-Hayat ve ölüm
7-Tuhaf kaonlar
8-Görünmez Kuarklar
9- Alanlar mı, Potin bağları mı?
10-Yang-Mill Teorisi(kitap bu teori üzerine dönüyor diyebilirim)
11-Süperiletken boş uzay: brout-englert-higgs-kıbble mekanizması
12-Modeller
13-Renk Teorisi
14-Manyetik Tek Kutup
15-Çingene
16-Standart Model(Şu anlık Standart)
**17- Anomaliler 17. Bölümde yazar ; Şu ana kadar anlattıklarım size bizim durmadan yeni parçacık ve yapılar keşfettiğimiz ve sonra da bunları gayet normal bir şekilde modelimize eklediğimiz izlenimini vermiş olabilir. Az çok tesadüf eseri her şeyin uyduğu ve "Standart Model" adını verdiğimiz bir modele ulaştık. Peki bu modelden yola çıkarak henüz bilmediğimiz, tamamen yeni bir şey üzerine tahminlerde de bulunabilir miyiz?" Anomalilerin hikayesi burada başlıyor. Bu bölüme girdiğiniz zaman yazar uyarısını yapıyor; teknik bilgileri vericem beyninizi eriticem, fotonları bozucam, protonları karşı-protonlarla çarpıştırcam,yapılan deneyleri anlatıcam, anlamadığınız bütün cümleleri kurucam. Neden? Çünkü ben Teorik fizikçiyim...(7 sayfa"cık")
17. bölümden 24-Süper-Kütleçekim bölümüne kadar olan bölüm; "Bilinmeyenler üzerine" bir nevi anomalilerin devamı sayılabilecek kusursuz gibi görünen teoriler, modeller içeriyor bu bölümler;
18-Nötrinoların tartılması(bu bölüm istisna olabilir MSW mekanizması ve kamiokande dedektörü nötrinolar üzerinde hesaplamalar yapıyor ve bu ölçümlerin sonucunda Standart model son halini alıyor. Anomali bölümüne uymayan tek başlık burası "sanırım".)
19-Aldatıcı kusursuzluk
20-Görünmez bir dünya
21-Büyük çöl
22-Technicolor
23-Büyük birleşme
Yazara göre iyi bir teori, Doğa sabitlerine uyumlu bir teori olabilmesi için 3 temel şart var;
1-Parçacıklar arası ilişki
2-Genel göreliliğe uyum
3-Kuantum mekaniğine uyum
Bu 3 şartı tamamlayan, akılda soru işareti bırakmayan, matematik formülleriyle doğrulanan iyi bir model-teori olabilir. "Muhasebesinin tıkır tıkır işlemesi gerekir. Yani parçacık alan, sicim ne olursa olsun küçük ölçekte rol oynayan tüm değişkenlerin anlaşılır bir şekilde formüle edilmesi ve akabinde bunların nasıl hareket ettiklerini tam olarak ve anlaşılır bir biçimde anlatan bir fizik yasası olması gerekir. Ayrıca bu yasanın "formülasyonunda" herhangi bir yaklaşıma başvurulmasına gerek kalmamalıdır." Eksiklerini tamamlayan teori, iyi olarak değerlendirilir.
**24. Bölüm ve sonrası Yazar için Sicim teorisi,11.boyut,süper-kütleçekim teorileri ,kara delikler,zarlar, solucan delikleri hakkında detaylıca bilgiler verdiği tamamlayıcı bölümler.
24-Süper-Kütleçekim
25-On bir boyut(Her şeyin teorisi ve 11.boyut konuları ilginizi çekebilir)
26-Süper-Sicim(bana göre ilgi çekici başlıklar; Diyagramlar,26.boyut,Teorisyenlerin ölümüne bu teoriyi savunmaları, yazarın sicim hakkında düşünceleri. Sicim teorisi'nin her şeyin teorisine aday bir teori olmasının yanında yazar teorinin bazı eksikliklerine değiniyor,sicim teorisyenleri bu sorunlar karşısında kesin bir yanıt sunmuyor, belki günümüzde teorisyenler sorunların çözümlerini bulmuşlardır.)
27-Kara Delik(Bolca Hawking bulunan harika bir bölüm)
28-Zarlar: İkinci Sicim Devrimi(İçerdikleri;Siliton,Firewall teorisi, duality, ads/CFT,5 farklı sicim teorisi=Aynı sicimin farklı köşeleri olduğunu Edward Witten keşfediyor.)
29-M-Teorisi Vesaire (Tüm sicimleri kontrol eden teori nasıl formüle edilecekti? Formülleri güçlü olsa bile, önsezilere dayanan somut veri ve kanıt içermeyen bir teori olabilir miydi? Karadelikleri himayesi altına nasıl alıyordu? Solucan delikleri hakkında hawking-coleman'ın teorileri nelerdi? Bunların dışında Abhay Ashtekar ve genç asistanlar uzay-zaman'ın oluştuğu maddelerin noktalardan oluşmadığını kapalı ilmeklerden oluştuğunu bulacaktı, bu düğüm probleminin temellerini oluşturacak, problemi Matematikçi Edward Witten çözecek ve Fields madalyasını alacak.Bölümün son sayfası yazar, teorilerin sadece zaman kaybından ibaret, hayal gücünün ürünleri olduğunu düşünenlere karşı daha saçma fikirlerin olduğunu ifade ediyor;#96883755)
30-Evrenbilim (Burada yazar "iyi" bir teorinin yine; tüm soruları cevaplandırabilecek güçte olan teori olmalı demekten usanmıyor. Akabinde Astronomi'nin ve uzay bilimlerinin son 10 yılda yükselişte olduğunu, ivme alarak hızla geliştiğini söylüyor. Araştırılan parçacıklar ve standart modelin evrenin temelini anlamlandırma arayışında kilit rol üstlendiğini,büyük patlama örneğinde bize gösteriyor. Evrenin yapısı, Alan Guth'un fikri,Ardalan ışınımların önemi, Bilinmeyen ve evrenin büyük çoğunluğunu oluşturan kara madde ve kara enerji'yi anlatıyor.Parçacıklar-maddeler sadece Evrenin %4,9'unu oluşturuyor.)
**Yazar 1-30 bölümlerini milenyum öncesinde yazdığını söylüyor. 30'dan sonrası bölümler için; "Gelecek,yakın gelecek" bölümü olarak adlandırıyor bu bölümler ve bölümlerin içerisindeki ilgimi çeken konuları sizinle paylaşıyorum;
31-En Küçüklerin Hakimiyeti (John Bell ve düşünce deneyi; kuantum mekaniğine mekanik bir teori yerleştirme fikri.Her şeyin teorisinin toplumlara etkisi; https://1000kitap.com/gonderi/96907481.Bir, Feynman'ın her şeyin teorisine bakışı; https://1000kitap.com/gonderi/96907481.Bir kaç konu daha var bunlarda "Her Şeyin Teorisi" hakkında yazarın düşüncelerini içeriyor.
32-Higgs Parçacığının Keşfi (Higgs'in 1964'te başlayan hikayesini anlatıyor, varlığı 4 Temmuz 2012'de kesinleşiyor. CERN'de bulunan LHC'nin hikayesi(protonların saniyede 11 bin kereden fazla döndürüldüğü bir çarpıştırıcı. Saniyede meydana gelen çarpışma sayısı 600 milyon. LHC'de Patlama Olayı; #96916879)
33-En yeni yapılar;
1-Nötrinolar hakkında bilgimiz arttı.
2- Kozmoloji alanında Nobel ödülü alan kişilerin sayıları arttı.
3- Kara deliklerin sicim teorisiyle anlaşılmadığı ortaya çıktı.
4- Sicim teorisyenleri alanlarını genişletti
5- Kara madde-enerji hakkında araştırmalar arttı.
Diğerlerini siz okursunuz :D
"Doğayı anlamak istediğimiz ve isteyebileceğimiz yerin mutlak sınırı "büyük" ve "küçük" kavramlarını birbirinden ayırt edemeyeceğimiz noktada olabilir. Bu noktada daha küçükler arayışına da artık gerek kalmayacaktır. Maalesef böyle bir teoriye henüz sahip değiliz. Yolumuzun üzerinde daha çözümlenmesi gereken çok fazla problem var, ama ben hala insanoğlunun günün birinde her şeyi kapsayan bir teori oluşturmayı başaracağına inanıyorum; her ne kadar bu noktadan sonra sormayı bırakacağımız düşüncesi pek akla yatkın görünmese de."
Gulliver'in kitabın başında başladığı yolculuk serüveni sona eriyor, zeki insan tüm bu zor sorular karşısında yazarın belirttiği "Her Şeyin Teorisi"ne ulaşabilecek mi göreceğiz. Kuarklar, parçacıklar, Standart Model, Higgs, Kara Delikler, fizikçiler, diyagramlar ,modeller, denklemler, CERN, formüller, süpersimetri, kara madde, kara enerji, görelilik, kuantum mekaniği, kütleçekim, enerji, manyetik alan, Her şeyin teorisi ve nicelerini içeren hikayemiz burada sona eriyor(mu?)...
Not; 
Kuarklar önerim işin fiziğine inebileceğiniz en iyi kitaplardan biri.
··
315 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.