TÜRKİYE’DE VARLIK VERGİSİ UYGULAMASI VE SONUÇLARINA DAİR BİR DEĞERLENDİRME
mts.sosyalarastirmalar.com/Makaleler/1b850...
Türkiye, İkinci Dünya Harbi’nin başlangıcına kadar geçen on altı yıllık zaman zarfında Trablusgarp, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve kazanılan İstiklal Harbi ile nihayete eren savaşlar silsilesinin neden olduğu ağır tahribatı onarmak ile meşguldü. Lozan Barışıyla hem bağımsızlığını kabul ettirmiş hem de
yüzyıllardır ekonomisini prangalar altına alan kapitülasyonları kaldırmıştır. Ardından siyasi, toplumsal,eğitsel, kültürel ve hukuki alanlarda çok yönlü devrimlerle çağdaş Türkiye’nin temelleri atılmıştır. Barış zamanında ekonomi alanında nasıl bir mali idarenin takip edileceği, 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihleri arasında
gerçekleşen İzmir İktisat Kongresi’nde ele alındı. Sağlam ekonomi düsturu çerçevesinde denk bütçe ve
düzgün ödeme prensipleri bu dönemdeki ekonominin temel şiarını oluşturdu (Kuruç, 2012, 273).
Dünya genelinde yaşanan 1929 Ekonomik Buhranının neden olduğu istikrarsızlık Türkiye’ye de sirayet etmiş ve bu sıkıntılı koşullar altında 1932 yılı itibarıyla ekonomi alanında özel sektörün sermaye ve yüksek teknoloji açısından yetersiz olduğu durumlarda yatırımların bizzat devlet eliyle yapılması demek
olan Devletçilik ilkesi uygulanmaya başlanmıştı (Boratav, 2006, 137). Bu doğrultuda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu (3 Ekim 1931). Dokuma, maden, selüloz seramik ve kimya alanında sanayi tesisleri kurulmasına yönelik yatırımlar yapılması amacıyla 1933’te Sümerbank açıldı. Özellikle devlet yatırımları
öne çıkarılarak sanayileşmeyi amaçlayan kararlarıyla bilinen Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı 1934’te uygulanmaya başlandı (İnan, 1972). Türkiye’nin yeraltı zenginliklerini işletmek, sanayinin ihtiyacı madenleri, endüstriye ilişkin hammaddeleri ve enerjiyi üretmek ve bunun için gerekli sermayenin toplanacağı her türlü bankacılık işlemlerini yapmak amacıyla 1935’te Etibank kuruldu. Aynı yıl madenlerin jeolojik yöntemlerle planlı olarak araştırılması ve işletilmesi için Maden Tetkik Arama Enstitüsü açıldı.
1938’de de küçük esnafa ve sanatkârlara uygun koşullarda kredi desteği sağlamak amacıyla Halk Bankası
hizmete açıldı.
·
25 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.