Kurgulayıcı düşünme, deneyime karşı çıkıp Mutlak olanı kurmaya yeltenmez, sadece varlığın mantıksallığını sınamakla yetinir, başka bir deyişle, kimilerinin bugün indirgeme diye adlandırdıkları şeyi gerçekleştirir. Yabancı bir kaynağın, düşünceden ayrı ve onun ötesinde bulunan bir nesnenin bilgi üzerindeki ipoteğini kaldırdığı gibi, kendi tikel kanılarına ve bakış açısına göre bilen görgül, insansal bir öznenin bilgi üzerindeki ipoteğini de kaldırır. Böylece hem öznel düşünce hem de şeyin kendisinin düşüncesi olan, tam bir düşünceye yükselir. Bu düşünce, bundan böyle varlığa karşı koymaz, bu varlığı anlam olarak yaşar; onu tümel anlama indirger ve bu tümel anlamda, her varlığın, kendisini bir düşünce belirlenimi olarak kurduğunu görür; mutlak düşünce demeye gelen yahut daha doğrusu Mutlak’ın ta kendisinin Logos hali olan bu anlamın tümelliği altında, bir tikeli aydınlatır. Deneyimin bakış açısı, gözlemin sırf alımlayıcı ve hareketsizleştirici bakış açısıdır. Oysa mutlak bilgi, mutlak olageliştir: Bilinç için, doğan ortaya çıkan şey, yalnızca bir nesne olarak vardır; fakat bizim için, aynı zamanda bir devinim ve bir olageliş olarak da vardır. Bu Logos, kendisini görüleyen ve insan bilincinden geçerek kendisini dile getiren Mutlak’tır. Bu haliyle ancak dolaysızlığa karşı çıkmayan bir bilgide varolabilir, çünkü o, dolayım ile dolaysızlığın birliğidir. Bu bilginin öznellik olduğunu, anlam olduğunu söylemek, onun tekil bir şey hakkında sahip olduğu kendi şahsi kanılarıyla yetinen bir bireyin tikel bilgisi olduğunu söylemek değildir. Çünkü düşünce bu haliyle bu tikellikten kendisini kurtarır. Fakat yine de öznelliktir, çünkü anlamdır, kavrayıştır ve kavrama hareketinin kendisidir: Düşünme, doğrudan doğruya özgürlüğü içerir; çünkü tümel olanın etkinliğidir, dolayısıyla soyut kalan bir ‘kendiyle bağlantı kurma’ etkinliğidir, yani öznellik bakımından, belirlenmemiş kalan bir ‘kendiyle birlikte olmak’tır; içerik bakımından, şeyde ve onun belirleniminde bulunmaktır.” s. 183-184
·
14 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.