Hakikat varlıkların toplamından daha fazla bir şeydir. Zahir ile batın, mana ile suret, cevher ile araz, görünen (şehadet) ile görünmeyen (gayb) arasında kurulan ilişki varlık aleminin düzeni ve amacı hakkında bize önemli ipuçları sağlar.
Okudum efendim, epeyce ve bolca okudum. Ve okudukça gördüm ki, insan kendisinde gizliymiş. İnsanın sırrı kendiymiş. İnsanın en değerli hazinesi denizler aşıp Kaf dağının ardına bile dolansa, kendi evinin bahçesinde gömülü; insanın cenneti kendi kalbine doğrulttuğu gözlerindeymiş.
Kendime gelmek için gittiğim yollardan, kendime gitmek için evine gelen bir adam olduğumu anlamam da bu vesile ile gerçekleşti. Eve dön, şarkıya dön, gerçek denene sırt dön, hakikat kalbinde kaimmiş, git ama muhakkak kalbine dön, dedim kendime. Hatta doğrusu ben kendime değil, kendim bana. Böyle dedi.
Seslendi: Huzur dünyada bir yerde değil, insanda bir hâlde imiş. Fizan'a gitsem neye yarar, kendime gelmedikten sonra...
Sayfa 66
- Şeyh Şibli 'ye, "Sana hakikat yolunu gösteren kim oldu?" diye sormuşlar, "Bir köpek", demiş Şeyh ve anlatmış: "Bir gün, bir su kıyısında, susuzluktan ölmek üzere olan bir köpek gördüm. Köpek, içmek için suya her hamle edişinde suda kendi suretini görüyor ve bunu başka bir köpek sanıp korkuyla geri kaçıyordu. Sonunda susuzluğu içindeki korkuya üstün geldi ve köpek suya atladı. Atlamasıyla da sudaki suret kayboldu. Gereksindiği şeyle kendisi arasındaki engel, kendisiydi. Ben de, kendim sandığım şeyin aslında içimdeki engel olduğunu anladığımda engel ortadan kalktı. Ama bana yolumu ilk gösteren bu sokak köpeği oldu."
Öğrenmeye hazır durumda olan, kimden olsa öğrenir... Şibli 'nin sözlerini herhalde böyle anlamak gerek, diye düşündü Bedreddin.
Sayfa 148Kitabı okudu
Bediüzzaman Said Nursî
Ruh, cesed hesabına zaifleşir; cesed, ruh hesabına inceleşir.
Suret kalınlaştılar, hakikat inceleşir. Suret inceleştikçe, hakikat o nispette kuvvet bulur.
Sayfa 7 - İz
Hakikat kalbinde kaimmiş. Git ama muhakkak kalbine dön.
Okudum efendim, epeyce ve bolca okudum. Ve okudukça gördüm ki, insan kendisinde gizliymiş. İnsanın sırrı kendiymiş. İnsanın en değerli hazinesi denizler aşıp kaf dağının ardına bile dolansa, kendi evinin bahçesinde gömülü; insanın cenneti kendi kalbine doğrulttuğu gözlerindeymiş. Kendime gelmek için gittiğim yollardan, kendime gitmek için evine gelen bir adam olduğumu anlamam da bu vesile ile gerçekleşti. Eve dön, şarkıya dön, gerçek denene sırt dön, dedim kendime. Hakikat kalbinde kaimmiş. Git ama muhakkak kalbine dön.
Gönül hayalle avunup, vuslata meyletmez;
Gönül dışında bir yar olduğunu aşık hayal etmez.
Hakikat ehli, kendini güzellik ve cemale kaptırmamalı;
Gerçek aşk asla bir kusur kabul etmez...
Kamil aşk isteyen, şekil güzelliğinden sakınır;
Çünkü şekle bağlanmak, aşığı olgunluk sahibi etmez.
Şekilcilik, aşk ehlinin cehaletine delildir;
Halbuki, akıllı olan, bir gün ayrılınacak olanla birleşmez.
Dost, gönülde yerleşse, gözde niçin dolaşsın?
Muhabbet, sabit olsa, öz mekanından göçüp gitmez...
Gönül levhası masiva lekesinden daima beri olmalı;
Tevhit ehli olan, idrak sayfasına zülüften ve benden nakış çekmez...
Mana ehli, şekil için iradesini kaybetmez asla;
Hakikat cevherini mecaz cahilliğine çiğnetmez ...
Gönül ehli olan, suret ehlinin hilesine bağlanmaz;
Fuzuli ise bağlanmıştır; demek ki, hali idrak etmez...
Sayfa 489 - Yapı Kredi Yayınları - 2. Baskı - 2002 - Çeviri: Muhammet Nur DoğanKitabı okudu
Şems'in 40 kuralı
1. Yaradanı hangi kelimelerle tanımladığımız, kendimizi nasıl gördüğümüze ayna tutar. Şayet Tanrı dendimi, öncelikle korkulacak, utanılacak bir varlık geliyorsa aklına, demek ki sende çoğunlukla korku ve utanç içindesin. Eğer, Tanrı dendi mi evvela aşk, merhamet ve şefkat anlıyorsan, sende de bu vasıflardan bolca mevcut demektir.
2. Hak yolunda
Evet, hakikat ne kadar zaif ise de ölmez, suret gibi mahvolmaz.
Hakikat ve Suret/Mevlânâ Celâleddin Rumî
"Nûrdur renkleri görünür kılan.
Geceleri gözden kaybolur kırmızı, yeşil
Ve ala çalan kahverengi.
Şu hâlde, nûr sana zulmetle edilir ilâm.
Ve tekmil mahfî eşya sana zıddıyla edilir izhar.
El-Vâhid’in ise zıddı yok, işte bu sebeptendir ki
O El-Basîr, fâni gözlerden ebediyen sakınıyor kendini.
Nasıl ki aniden çıkar karanlık ormanın içinden bir kaplan
İşte öyle sıçrayıverir nûrun içine bir suret, çıkıp o nihân Ruhtan.
Yükselir fikir dalgaları
Hikmetin dipsiz deryalarından
Ve şahlanır söz ve ses suretine bürünüp.
Sonra bu latîf suretler,
Göz açıp kapayıncaya kadar köpürüp
Erir ve mündemiç olurlar düşen dalgaya.
İşte böyle her şey zâil olur ki,
Tekrar etsin tezyin
Her şeye hayat bahş eden o Cemâl-i Ebedî’yi."
Reynold A. Nicholson’ın Rumi: Poet and Mystic adlı kitabında yer alan bu şiir, Mevlânâ’nın Mesnevî-i Şerîf eserinin birinci cildinin “Tavşanın Düzeni” başlıklı bölümünü oluşturan 1112 ila1154. beyitlerinin serbest çevirisidir.Kitabı okudu
