2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Annie Ernaux’nun en dikkat çekici kitaplarından biri Boş Dolaplar. İlk başta kitabın adı neden Boş Dolaplar diye düşündüm. Sanırım bunu, kitabın birkaç sayfasını okuyan herkes düşünmüştür. Kitabın girişinde kitabın adına gönderme yaparcasına bir epigraf bulunuyor:
‘‘Sahte
"Bana şöyle yaptılar, böyle yaptılar, şöyle haksızlık ettiler, böyle kötülük ettiler." Yaparlar elbet, haksızlık da ederler, kötülük de ederler. İnsanın işi gücü bu. Sen ne yaptın bunlara karşı be adam? Niçin kapandın evde, bir şey yapamaz mıydın?
Aslında içten içe doğru saymadığın şeyler yapıp duruyorsan, mutlu olabilir misin? Durmadan yalan söyleyen, hırsızlık yapan, başkalarına iftira eden çok insan var.
Tamam! Bunun doğru olmadığını -ya da istersen haksızlık olduğunu diyelim- biliyorlar pekâlâ. Ama mutlular mı dersin?
Sokrates mutlu olamayacaklarına inanmıştı.
Sayfa 82 - Pan Yayıncılık, 24. Basım, Kasım 2009Kitabı okudu
Tozlu, acı ve haksızlık dolu, kıskançlık ve çaresizlik dolu, kendisi yahut çevresiyle çelişki içinde insanoğlu dolu, soğuk ve şiddetli ama aynı zamanda sıcak ve samimi Napoli sokaklarında yaşıyormuş gibi hissettim. Bazen dile getirmekten hatta düşünmekten bile utandığımız veya çekindiğimiz duyguların ve düşüncelerin, çevrenin konuşulmasını istemediği gerçeklerin bir kız çocuğu ağzından yaşandığı, öğrenildiği, sindirildiği ve çıplaklıkla dile getirildiği bir öykü. Öyle ki serinin ilk kitabı olan bu kitabı bitirdiğimde son satırlar bana fırtına öncesi bir sessizliği, hatta Lila'nın "sınırsızlanma" adı verdiği anın betimlemelerini anımsattı, hissettirdi. Etkileyici ve abartısız diliyle okuması çok zevkliydi. Kitabı okurken zamanla isimleri tanıyıp kim kimin nesiydi direkt hatırlamaya başlayınca sanki artık burada bir yabancı değilmişim gibi okuduğumu fark ettim. Bu da kişileri ne güzel tasvir ettiğinin bir göstergesidir diyebilirim, tabii kendi fikrimce. Devam eden bir dizisi olduğunu kitabı bitirince öğrendim ve kitabı diziye uyarlama konusunda dizinin de çok başarılı olduğunu düşünüyorum. Mutluluktan ağlayacağım artık. Seriyi bitirmeyi dört gözle bekliyorum.
Her ne kadar dönemsel değerlendirmek istesem de o dönemden okuduğum diğer kitaplara haksızlık etmek istemem. Pek benim tarzım değil. Fazla öğütlü fazla romantik fazla duygusal ve bir miktar gereksiz yüceltme var bazı kavramları. İdare eder.
Mutlu PrensOscar Wilde · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202223,4bin okunma