Cumhuriyet hükümeti biçiminin kalıtsal hükümet biçimi yerini alışının ani olduğu yerlerde, yeni anayasa insanların alışkanlıklarına yanıt verdiği ölçüde saygıyla karşılandığından, bu değişiklik çoğunlukla çeşitli sorunların doğmasına yol açar. Bundan ötürü, tutkulu kişiler diktatör olmaya çalışırlar ve bu niyetlerinden ancak uzun süreç içinde sürekli başarısızlığa uğradıktan sonra vazgeçerler. Eğer dikta niyetlilerinin yönetiminde böyle başarısız bir süreç geçirilmezse, cumhuriyet anayasası halkın gözünden düşer, bu da istikrarsızlığa yol açar. Amerika Birleşik Devletleri, yeni cumhuriyetler içinde, ta başından beri istikrarı koruyabilmiş olması bakımından biricik örneği meydana getirir.
Sayfa 78Kitabı okudu
3 Kasım 1985’te Myanmar hükümeti beklenmedik bir anda yirmi beşlik, ellilik ve yüzlük kyat banknotların artık tedavülden kalktığını ilan etti. Paralarını değiştirme şansından mahrum bırakılan insanların hayat boyu dişlerinden tırnaklarından artırdıkları birikimleri değersiz kağıt parçalarına dönüştü. Feshedilen banknotların yerine hükümet Myanmar’ın diktatörü General Ne Win’in yetmiş beşinci doğumgününü kutlamak adına yetmiş beşlik kyat banknotlar bastı. Ağustos 1986’da on beşlik ve otuz beşlik kyatlar dolaşıma girdi. Söylentilere göre numerolojiye inanan diktatör için on beş ve otuz beş şanslı sayılardı. Ne var ki yeni banknotlar tebaasına pek şans getirmedi. 5 Eylül 1987’de hükümet yine ansızın otuz beşlik ve yetmiş beşlik banknotların artık para olmadığına hükmetti.
İnsanlar inanmayı bıraktığı anda buharlaşacak tek şey para değildir. Aynı şey yasalar, tanrılar, hatta koca koca imparatorluklar için de geçerlidir. Dünyayı şekillendirenler bir bakmışsınız bir anda yok olmuşlar.
Tabii ki, edebiyat hiç kimseyi adaletsizlikten yahut tamahkârlığın baştan çıkarıcı etkilerinden ya da iktidarın verdiği acılardan kurtarabilecek güçte olmayabilir. Gelgelelim her diktatör, her totaliter hükümet ve kendini tehdit altında hisseden her yetkili kitapları yakarak, kitapları yasaklayarak, kitaplara sansür uygulayarak, kitaplara vergi koyarak, okuryazarlık davasına sahte bir bağlılık göstererek, okumanın seçkinci bir faaliyet olduğunu üstü kapalı şekilde hissettirerek ondan kurtulmanın yollarını arıyorsa eğer edebiyatın kendisinde var olan bir şey tehlikeli derecede etkili demektir.
Sayfa 112Kitabı okudu
PROF.DR KEMAL GÖZLER
2017 CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ
1. ABD’de Başkan, Yasama Organı Tarafından Görevden Alınamaz; Türkiye’de Önerilen Sistemde ise Alınabilir
2. ABD’de Başkan, Yasama Organını Feshedemez; Türkiye’de Önerilen Sistemde ise Feshedebilir
3. ABD’de Başkan Yardımcısı da Halk Tarafından Seçilir; Türkiye’de ise Cumhurbaşkanı Yardımcısı veya
Çünkü bu ilkeye göre baştaki hükümet bir gün hırsız da olsa, diktatör de olsa, yurdunu açık açık satan cinsten bir hükümet de olsa halkın ona milliyetçilik adına başkaldırma hakkı olmayacaktır. Bu kadar aşırı bir sözü Batı sağcılarının en azılılarında bile göremezsiniz.
ileride yaşayacağımız sorunlara bakış açısı kazandırmak amaçlı;
Lan Fuller'ın Kinci Muhbir Problemi'nden alınan (Fuller, 1969:245-9) farazi örneğe bakalım: Zorlu ekonomik koşullar ve artan toplumsal bölünmeler arasında anayasal demokrasi ile yönetilen halk; hukuku uygulaması ve düzeni getirmesi için seçimle bir diktatörü başa getirir. Diktatör önceki rejime ait anayasayı, medeni kanunu veya ceza kanununu kaldırmadığı gibi; seçimleri iptal etmez, hakimleri veya diğer hükümet görevlilerini görevden almaz. Ancak zaman içerisinde eski hukuku diktatörün istediği şekilde yorumlamayan hakimler ve görevliler görevden alınır ve yerine diktatörün istediği şekilde davranan görevliler getirilir.
Bu yeni hakimler ve kanun koyucular eski hukukun anlamını çarpıtır, eski hukukun onayladığı ve koruduğu eylemleri suç haline getiren geriye dönük ve olağanüstü hal hükümlerini yürürlüğe sokarlar. Ancak sonunda diktatör devrilir ve eski hukuk yeniden yürürlüğe girer. Ancak bir problem baş gösterir. Aile üyelerine, komşu ve patronlarına kin gütmekte olan bazı vatandaşlar bu kişileri diktatörlük döneminde diktatör tarafından koyulmuş, seçim mitingine katılmak gibi, eskiden hukuka uygun olduğu halde 'geçmişe yönelik' olarak suç haline getirilmiş eylemlere ilişkin kanunlar da dahil olmak üzere, kanunları ihlal ettikleri gerekçesiyle tutuklatmışlardır. Buradan doğan soru şudur: Bu 'kinci muhbirler' kişisel hesaplarını görmek için tartışmaya açık kanunlardan çıkar sağladıkları için cezalandırılmalı mıdır? Cezalandırılmaları gerekiyorsa, bu ceza hangi hukuka dayandırılacaktır?
Sayfa 17 - 1. Baskı: Mayıs 2019 — Fol KitapKitabı yarım bıraktı
