Platon'a göre hakikat sürekli değişkenlik gösteren, çoğu zaman her insanda farklılıklar gösteren duyumlarda değildir. Hakikat, filozofların farklı biçimlerini düşünebilecekleri idealar dünyasında ebedi ve değişmez biçimde bulunur. Buna göre filozofların amacı toplumu bu ideal modele uygun olacak biçimde değiştirmektir.
Sayfa 32Kitabı okudu
Devlet
EFLATUN'UN (Platon) DEVLET ESERİNDE GEÇEN "İDEALAR ÂLEMİ" TASVİRİ:
(Cemil Meriç'in 'Mağaradakiler' eserinin ilham kaynağı. Meriç, kitabın daha ilk sayfasında, "Ne gülüyorsun, bu anlattığım senin hikâyen." diyordu. Platon ise bu yazının sonunda söylüyor aynısını. Okuyacaklarınız, özetle bizim hâlimizdir.)
***
Bir mağara düşün
Güzel, idealar evreninde ışıldayan, yeryüzünde en çekici bir nitelikte yansıyan varlıktır. Güzel insanı etkilediğinden, insanda ona karşı derin bir yönelme vardır.
Sayfa 12 - Karınca KitabeviKitabı okudu
Platon, idealar ve güzellik...
Platon, özü ya da ideayı değil görünüş dünyasını yansıttığını düşündüğü resmi ve edebiyatı küçümser. Çünkü ona göre sanatın kendisine konu edindiği (benzettiği, taklit ettiği) nesneler ideaların birer gölgesidir. Zira doğanın duyularla algılanabilir özelliklerini edilgin biçimde kopya etmek sanat için amaç olamaz.
Platon geçici görüntü altında daim olan özün yakalanmasını ister. Nesneyi yansıtma (mimesis, taklit) aslına, yani nesnelerin ilk örnekleri olan idealara ne kadar uygun olursa sanat eseri o ölçüde "güzel" olur.
Yani kısaca Platon'a göre bütün duyularla algılanabilir güzellikler, mutlak ve akla dayanan güzelliğin yani güzellik ideasının yansımasından başka bir şey değildir...
Harry Potter ve Felsefe TaşıJ. K. Rowling (Robert Galbraith) · Yapı Kredi Yayınları · 202053,4bin okunma