Yazarın önce Hayvanlar Çiftliği'ni, sonra bu romanını okumuş ve şahsen bu romanını daha çok beğenmiştim. Romanda vatandaşların Big Brother tarafından sürekli gözetlenmesi gibi, İlginç bir çakışmayla, okuduktan bir süre sonra da ekranlarda Biri Bizi Gözetliyor yarışmaları başlamıştı. :)
Roman hakkında bahsedilebilecek çok şey var. Dil, düşünce, varlık, gerçek, özgürlük, iktidar vb. birbiriyle sıkı ilişkisi olan bir çok konu ele alınmış.
Romanın tezlerinden biri kanımca şu: İnsan kendine yenilirse, her şeye de yenilir. (Bunu kendini yenerse, özgürleşir diye de okuyabiliriz.)
1984George Orwell · Can Yayınları · 2019164,9bin okunma
...Çünkü gerçek yüzünün açığa çıkarılmasından kimse hoşlanmaz, hele yaptıkların her şeyin doğru olduğuna inanan, eleştiriye tahammülsüztahammülsüz iktidar sahipleri hiç hoşlanmazlar.
1984… Hakkında pek çok şey söylenmiş bir kitap. Filmini izlediyseniz bile kitabı okuduğunuzda bugün için size önemsiz görünen ayrıntıların iktarın elinde nasıl güçlü silahlara dönüştüğünü şaşırarak anlayacaksınız.
Dil konusuyla başlayalım kitapla paralel olarak. Okyanusya denilen yerde yeni bir dil yaratılmaya çalışılmaktadır. Ama bu dilde sözcük dağarcığı küçülür. İnsanların düşünme alanını daraltmak için…
Dinden tutun da bireylerin birbiriyle ilişkilerine kadar yazılı olmasa da var olan kurallarla denetlenmektedir insanlar. Mahremiyet yoktur. Korku, insanları denetlemekteki en büyük güçtür. İnsanlar kendi çocuklarından bile çekinir. İktidar, insanlara acı çektirerek varlığını sürdürür.
Kurgusuyla, anlatımıyla okuyabileceğiniz en çarpıcı distopya…
1984George Orwell · Can Yayınları · 2019164,9bin okunma
Toplumsal örgütlenme eleştirisiyle başlayıp daha sonra her boşlukta ortaya çıkacak iktidar ve yönetmenin şuursuzluğuna kapılarak gerçekleri(ne yazık ki) yüzümüze vuruyor.
Hayvan ÇiftliğiGeorge Orwell · Can Yayınları · 2020245,1bin okunma
"Hanımlar, beyler, eğer biz homo economicus olmayı becerebilsek, hiçbir hükümet, hiçbir rejim, iç ya da dış baskı bizi kişi başına geliri on bin dolarlık ülke olmaktan alıkoyamaz. Zamanındagöç edip dünyanın en gözde toprak parçasına kurulmuşuz. Bir elimiz dağda, bir elimiz denizde, yediğimiz önümüzde, yemediğimiz ardımızda. Bir müşkülümüz
Kötülüğün insan yaratılışında doğuştan var olduğunu, ancak uygar dünya düzeni sayesinde törpülenebildiğini savunan Sineklerin Tanrısı, bir uçak kazası sonucu ıssız bir adaya düşen 6-12 yaş arasındaki çocukların yabanıl doğa şartlarında vahşileşerek insanlıktan çıkmalarını anlatıyor. Golding'in Mercan Adası kitabından esinlenerek kaleme aldığı kitap kesinlikle bir macera ya da çocuk kitabı değil, aksine sembollerle örülü iğneleyici bir kitap. Bittiğinde insan doğasını ve masumiyeti sorgulatan ve düşündürücü birçok yanı olan Sineklerin Tanrısı, yer verdiği iktidar savaşı ve diktatörümsü yönetim şekliyle yer yer Orwell'in Hayvan Çiftliği'ni anımsatıyor. Kitaptaki av sahneleri bile insanı rahatsız ettirecek boyutta gerçekçi anlatılmış. Kesinlikle okunması gereken modern klasiklerden, fakat lise ya da ortaokul çağlarında okunduğunda daha sarsıcı olabileceğine inandığım bir kitap oldu Sineklerin Tanrısı.
Eski basımlarında Mina Urgan'ın önsözüyle başlayan ve çok sayıda sürprizbozan içeren kısım, yeni basımda en sona atılarak yerinde bir karar verilmiş, eğer elinizdeki basım önsözle başlıyorsa kesinlikle kitabın sonunda okumanızı tavsiye ederim çünkü kitabın özeti sayılabilecek ve kitaptan zevk almanızı engelleyecek çok sayıda fazladan bilgi verilmiş bu yazıda.
Sineklerin TanrısıWilliam Golding · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202079,8bin okunma
"Bir hükümdar gaddar, zalim, cimri ve yalan söylüyor olabilir fakat aynı zamanda bunları yaparken insanlara merhametli, cömert ve sözünün eriymiş gibi görünmelidir ve iktidar daima kötü yanlarını başkalarına yıkmalı iyi olanları kendisine ait gibi göstermelidir."
Edebiyatçı olmanıza gerek yok. William Shakespeare ismini dünyada duymaya yoktur. Hatta o kadar duymuşuz ki, kitaplarını okumayan bile ya bir şekilde kitaplarından uyarlanan bir filmi izlemiş, bir öyküsünü bir şekilde duymuştur. Peki, Shakespeare’i Shakespeare yapan nedir?
Bence en başta işlediği konular ve oyunlarında bahsettiği konuların zaman geçse de hiç değişmemesi. Hamlet için de bu geçerli. Belki günümüzde krallıklar, imparatorluklar yok olmuş ya da sembolik hale gelmiştir ancak güç ve iktidar çekişmesi ve bu uğurda yapılan çeşitli oyunlar, hileler, aldatmacalar, can yakmalar devam ediyor.
Shakespeare’in Hamlet’i yazmasından 4 asırdan fazla bir süre geçmiştir. Ancak anlattığı şeylerden görüyoruz ki, maalesef dünyada bazı şeyler hiç değişmemiştir. Bunları aşağıdaki bir kaç alıntıdan görebiliriz.
HamletWilliam Shakespeare · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202044,6bin okunma