Ey, Oğul! Gençsin. Uslanmış ömrün 21.yüzyılın ilk çeyreğine denk geldi. Aklını formatlayan, zamanın hakim doğruları. Sen sen ol, alâkalı delillerin bütününe vakıf olmadığında, aklının çıkarımlarına güvenme. Her daim gerekli, velâkin yeterli değildir akıl.
Ey, Oğul! Herşeyi anlamaya kalkan, öfkeden ölmeyi göze alır derler. Bilesin ki, akılla
Biliyoruz ki; tarih her zaman ibrettir. İnsanlık ancak yaşayan tecrübelerden yeterince ders aldığı ölçüde başarılı olabilmiş ve kendi ayakları üzerinde durabilmiştir.
Fransız ve özellikle Alman bilim insanları,
hastalıklara neden olan mikroplar teorisini ortaya koydular ki bu teori, insanlık tarihinde ilk kez, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için rasyonel bir zemin sağladı. Sıradan bir Amerikan doktor, hala "mizaçlar" hakkında bir şeyler geveleyip insanlara yüksek dozlarda kalomel verirken küçük bir tıp eliti yeni bilimi öğrenmek için Almanya'ya seyahat ediyordu. Amerika'ya reformist bir coşkuyla döndüler. Almanya'da eğitim almış doktorlar, yerel hayırseverlerin sağladığı fonla 1893'te ilk Amerikan-Alman tarzı tıp okulu olan Johns
Hopkins'i kurdular.
*****
Hayvaniyet (kuvve-i hayvaniye) kısmında var olan şey şehvetler ve arzulardır.
İnsanın hayvanlık tarafı Hak Teâlâ’dan kaçmadadır, insanlık tarafı ise dünyadan kaçmada.
*****