Ne var ki bazıları yaşlanır ama olgunlaşmazlar; ömürlerin sonuna kadar başkalarının kendileri hakkında ne düşündüğü en önemli konu olarak kalır. Beğenilmek, sevilmek ister ve bütün güçleriyle bunu sağlamak için uğraşırlar.
Bazıları da belli bir olgunluğa erişince, kendilerini beğendirmeye çalışmaktan vazgeçer ve dünyayı daha rahat bir gözle seyretmeye başlar. Bu aşamada kişinin "nasıl göründüğü" sorusu önemini kaybeder; bunun yerine kendisinin "dünyayı ve insanları nasıl gördüğü" öne çıkar.
Sayfa 34Kitabı okudu
ihtirasları ya da korkuları yüzünden memnun olmayan kimselerin bir yabancı devleti ülkeye sokmaları her zaman mümkündür. Tarihte görülmüş bir şeydir bu. Romalılar Etoller tarafından Yunanistan'a sokuldular. Romalılar ayak bastıktan her yerde halkın çağrısını almışlardır. Olağan bir durumdur bu. Kuvvetli bir devlet kendisinden daha zayıf olan yabancı bir ülkeye girdiği zaman, o yerde daha zayıf olanlar kendilerinden; daha kuvvetli olanlara duydukları kin yüzünden bu yabancı güçlere katılmak isterler. Öyle ki, yabancı devletin bu zayıf kişileri elde etmesi için fazla bir şey yapması gerekmez. Çünkü onlar kuvvetli devletle birleşmek için kendileri harekete geçerler. Kuvvetli devletin yapacağı şey otoritesini korumak ve onların fazla güçlenmesine yer bırakmamaktır. Bunun için de kendi ordusuna dayanması yeter. Böylece ordusu ile diğer tarafın güçlenmişini önleyecek ve bölgenin tek hâkimi olacaktır. Bu şekilde davranmayan devlet az bir zaman sonra tüm elde ettiklerini kaybeder, elde bulundurduğu süre içinde de sayısız güçlüklerle karşılaşır.
İnsanlar asaleti ve şerefi, yaşadıkları hayat şekliyle kendileri kazanır ve yine kendileri kaybeder.
Sayfa 287Kitabı okudu
"Kamu hizmeti vatandaşların birinci işi olma niteliğini kaybeder kaybetmez onlar kendi bedenleri ile hizmet etmek yerine paralarıyla hizmet etmeyi tercih ederler. Devletin düşüşü uzak değildir. Savaşa gitmek kaçınılmaz olduğunda onlar ordunun parasını öder ve evlerinde kalırlar... Gerçekten özgür olan bir ülkede, vatandaşlar parayı bir araç gibi kullanmak yerine kendi elleriyle her şeyi yaparlar. Kendi ödevlerinden muaf tutulmak için ödeme yapmak şöyle dursun bu ödevlerin kendileri tarafından yerine getirilmesi ayrıcalığına sahip olabilmek için para bile verebilirler. Yaygın olan görüşü paylaşmaktan uzağım: Zorunlu askerliğin vergilendirmeden daha az ölçüde özgürlüğe karşıt olacağını savunacağım."
Sayfa 111 - Jean-Jacques RousseauKitabı okudu
