Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Doğu ve Batı Çatışması 1809-2019

Afganistan'da Hâkimiyet Mücadelesi

İzzetullah Zeki
Elinizdeki kitap asırlar boyu doğu ve batının hâkimiyet mücadelesi verdiği, coğrafi açıdan stratejik bir konuma sahip olup, Hindûkuş, Pamir, Firûzkûh gibi dağlarıyla meşhur olan, Gazneliler, Selçuklular ve Timurlular gibi Türk Devletlerinin başkentliğini yapan, bitmeyen kavgasıyla milyonların merak konusu olan Afganistan'ın 210 yıllık doğu ve batı üstünlük mücadelesini konu edinmektedir. Eser, bölgede yaşayan biri olduğum için sıkça tarafıma yöneltilen "Afganistan neden bu halde? Ne var bu Afganistan'da? Neden doğu ve batı Afganistan için bu kadar ısrar ediyor?" gibi soruların kısmen de olsa cevap bulması, insanların kafasındaki sorulmayan sorulara ışık tutması niyetiyle kaleme alınmıştır. Farsça, Türkçe ve İngilizce kaynaklardan istifade ettiğimiz kitap bir giriş ve dört ana bölümden oluşmaktadır. Eserin birinci bölümünde Afganistan'ın genel tarihi ve Hindistan'ı işgal edip Afganistan'ı da çıkar sahasına sokmaya çalışan İngilizlerin 1809-1919 yılları arasındaki Afganistan hâkimiyet mücadelesine yer verilmiş, İngilizlerle Afganlar arasında yaşanan üç büyük savaş ve 1919 yılında Afganların elde ettikleri bağımsızlık mücadeleleri etraflıca değerlendirilmiştir. Eserin ikinci bölümünde doğu bloğunun temsilcisi, bölgede batının devleri İngiltere ve Amerika gibi devletlere karşı çıkar çatışması veren Rusya'nın Afganistan hâkimiyet mücadelesine genişçe yer verilmiştir. Ülkenin kuzey kısmında bulunan Türkistan'ı işgal edip çıkar sahası haline getiren Ruslar da İngilizler gibi Afganistan hayalinden vazgeçmemişlerdir. Bu çerçevede İngilizlerin bölgeye yönelmeye başladıkları tarihten itibaren Ruslar boş durmamış, türlü bahanelerle ülkeye müdahale etmeye çalışmışlardır. Özellikle 1973'ten sonra sıcak temas içine girerek işgalin yollarını aramışlardır. ABD'nin Ruslara karşı mücahitlere verdiği destek, Taliban'ın ortaya çıkışı ve ABD'nin 11 Eylül 2001'den sonra ülkeyi fiilen işgal etmesi ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda günümüze kadar devam eden batı işgalinin vahim sonuçları ve gelecekle ilgili tahminler üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümdeyse doğu ve batının hâkimiyet mücadelesinin gölgesinde Afganistan Türklerinin konumu, siyasi teşekkülleri, Cünbiş Partisi, Raşit Dostum ve Afgan Türklerinin diğer siyasi örgütlerinden bahsedilmiştir.
Yazar:
İzzetullah Zeki
İzzetullah Zeki
Tahmini Okuma Süresi: 7 sa. 15 dk.Sayfa Sayısı: 256Basım Tarihi: 2019Yayınevi: Çizgi Kitabevi
ISBN: 9786051963143Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
256 syf.
1/10 puan verdi
·
27 saatte okudu
Yazarının akademisyen olması hasebiyle nispeten objektif bir şeyler okuyacağımı ümit ederek almıştım fakat tam bir hayal kırıklığı. Kitabın isminden beklediğiniz içerik çok özet ve yüzeysel biçimde işlenmiş. Onun yerine bol bol Dostum güzellemesine ve partisinin reklamına maruz kalıyorsunuz. Para, vakit, kağıt israfı.
Afganistan'da Hâkimiyet Mücadelesi
Afganistan'da Hâkimiyet Mücadelesiİzzetullah Zeki · Çizgi Kitabevi · 20194 okunma
Reklam
256 syf.
8/10 puan verdi
·
36 günde okudu
Asya’da stratejik bir konumda yer alan “Asyanın kalbi” Afganistan, bu jeostratejik konumu ve yer altı zenginlikleri nedeniyle doğu batı arasında bir çekişme alanı olagelmiştir. 1839 yılında İngiliz işgalleri ve nüfuz mücadelesi başlayan süreç, halen bir eleştiri konusu olan 1893 Durand sınır hattı anlaşması, 1919 yılında Sovyetlere yakın bir çizgi çizen Amanullah Han’ın başa gelişi, Ravalpindi Anlaşması ile ülkenin bağımsızlığa kavuşması, 1973 yılında tekrar doğu ve batı arasında mücadele alanına dönüşmesi, 1979 sovyetlerin işgali ve Dr.Necibullah dönemi, 1990’lar ile birlikte talibanın gücünü artırması, ülkenin belli başlı dönüm noktalarını temsil ederken, temelde inanç ve değerlere bağlılık üzerinden yapılan ayrımlar ile şekillenen, farklı etnik ve kültürel yapıları içeren ülkenin geleceğine ilişkin de bir resim çizilmeye çalışılmış. Ülkenin yaklaşık %25’ini oluşturan ve çoğunluğu kuzeyde yaşayan Afganistan Türklerine ve siyasi örgütlenmelerine de kitapta geniş yer verildiği aynı zamanda bu siyasi yapılar çerçevesinde Türkiye ile ilişkilere de yer verildiği görülüyor. Kitaptaki en güzel kısmın arkada yer alan fotoğraflar olduğunu söylersek yanlış olmayacaktır, zira kronolojik açıdan tarihsel süreci anlama noktasında kolaylaştırıcı bir rol oynayan yalnızca bu ilgi çekici albüm kısmı için dahi kitabı tavsiye edebilirim.
Afganistan'da Hâkimiyet Mücadelesi
Afganistan'da Hâkimiyet Mücadelesiİzzetullah Zeki · Çizgi Kitabevi · 20194 okunma
100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.