Ahlak
Hilmi Ziya ÜlkenSözler ve Alıntılar
…Ahlaklı adam, doğrudan doğruya saadet peşinde değildir.
Ahlaki fiil bir istekle başlar; bir hareketle gerçekleşir.
Bize haz verdiği için beğendiğimiz, hoşumuza giden; ve bize elem verdiği için beğenmediğimiz, hoşumuza gitmeyen şeylerin başkaları için de böyle olduğunu isteyemeyiz.
Zamanın zıddı mekan değildir fakat zaman dışıdır; hareket de onların terkibi değil fakat bağlantısıdır.
Kant'a göre ahlakın hareket noktası iyi niyet (la bonne volonte)tir. Dünyada var olabilen şeyler arasında iyi niyet kadar iyi bir şey yoktur diyor. O, tamamıyla kendiliğindendir; ve her türlü ahlak hareketlerinin prensibidir. İyi niyettile başarı gaye değildir, insan başarmış veya başaramamış, yalnız iyi niyet sahibi olması ahlaklılık için yeter.
Din ahlakının istediği şehit, laik ahlakın istediği kahraman ve kurban başarıyı hiçbir zaman hareketlerinin ölçüsü olarak almazlar. Ahlaki harekette ölçü olarak yalnızca bir fikrin, bir ordunun zaferi aranacak olursa ahlaklılık idealini kaybetmiş olur.
Eğer hürlük varsa ölmez bir ben vardır.