friedrich engels'in 1884 tarihli, tarihsel gelişim sürecini harika bir şekilde ele aldığı, toplumsal yapının, ilkel komün sisteminin modern çağlara kadar yaşadığı değişimleri gösterdiği önemli yapıtı. sadece engels'in değil, genel anlamıyla marksist literatürün ve tarihsel materyalizmin de baş yapıtlarından birisidir.
engels bu kitabında, aile yapısının, toplumun içinden geçtiği ekonomi koşullar ve gelişmelere bağlı olarak geçirdiği değişimleri ele alarak, farklı tarihsel toplum ve dönemlerdeki örneklemelerle bunu somut bir zemine oturtma başarısını gösterir. bu varılan sonuçlar ile, emeğin verimliliğindeki artışın işbölümü ve barış dönemlerine, bunun karşısında sömürü ve özel mülkiyet dönemlerinde bunun tersinin neden ve nasıl olduğu ile sınıfların oluşumunu, aile öznelinden başlayarak toplumsal genellemeye yayarak, başarılı bir şekilde açıklar.
marksist öğretiye bu kitapla kazandırılanları sıralayalım dersek, kabaca şöyle bir şey çıkar: özel mülkiyet ve toplumsal sınıfların her dönemde var olmayıp, ekonomik gelişmeler ile sömürü sisteminin bir sonucu olarak oluşmuş fenomenlerdir; çağdaş devlet düzeninin egemen sınıflar tarafından halk yığınlarının ezilmesi için kullanılan bir aygıttır; ve sınıfların, insani değil ekonomik bir fenomen olarak, er ya da geç ortadan kalkacaktır. Bunların hepsini gelişim sürelerini ele alarak anlatmaktadır.
