Aklın Gözü
Oliver SacksQuotes
Bazı hastalar kendi mahallelerinde hatta kendi evlerinde kaybolabilirler; Benson buna ”çevre agnozisi” der. Yaygın olarak görülen diğer güçlükler şunlardır: Sol-sağ karıştırması, yazmada ve hesaplamada zorlanma, kendi parmaklarını tanımada güçlük. Bu sorunlar dörtlüsüne Gerstmann sendromu da denir. Bazen PCA’lı hastalar renkleri tanıyıp eşleştirebilirler ama adlandıramazlar; bu duruma renk anemisi adı verilir. Daha nadir olarak görsel hedef belirleme ve devinimleri izlemede bir sorun olabilir.
Sayfa 23
Demek ki hiç konuşamasalar ya da konuşmayı anlayamasalar bile bazı hastalarda düşünsel işlevler -mantıklı ve sistemli düşünmek, plan yapmak, anımsamak, öngörmek, tahmin etmek- mükemmel biçimde korunabiliyor.
Sayfa 39
Bir düzine farklı marka arasından belli bir domates sosunu istiyordu ve istediğini seçip aldı çünkü etiketinin üzerinde ”koyu mavi bir üçgen ve altında sarı bir daire" vardı. ”Renk çok önemli” diye vurguladı. Renk, Lilian için görünebilen en hızlı ipucuydu, başka hiçbir şeyi tanıyamasa bile renkleri tanıyordu (Bu nedenle, birbirimizden ayrılabiliriz korkusuyla, ziyaretim için baştan aşağı kırmızı giyinmiştim; eğer ayrılırsak beni anında bulmasını sağlayacağını biliyordum.)
Sayfa 26
..Görsel agnozisi olan insanlar normal bir görme keskinlikleri, renk algıları, görme alanları vb. olabildiği halde yinede gördüklerini tanıma ya da adlandırmada tamamen yetersiz kalabiliyorlardı.
Sayfa 54
İfade Afazisi
En hafif türlerinde ifade afazisi, cümlelerin genel yapısından odun vermeden, sözcükleri bulmakta güçlükle ya da yanlış sözcükler kullanma eğilimiyle betimlenir Özel isimler de dahil olmak üzere, başta isimler bu durumdan etkilenir. Daha ağır ifade afazisi türlerinde kişi tam, gramer olarak bütün cümleler kuramaz ve kısa, fakırleşmiş, "telgraf" ifadeleri kullanır: eğer afazi çok ağırsa kışı tamamen dilsizdir ama ara sıra bir sözcük haykırabilir ("Tüh!" ya da "Güzel" gibi). Bazen bir hasta her durumda tek bir söz ya da cümleciği bütün engellenmişliklerine karşın kullanmakta direnebilir.
Bir beceriyi geliştiren sakatlıklar
Howard gibi, Scribner da yazma yetisini korumuştu ama yazdığını okuyamamasmdan o kadar rahatsızdı ki daha önce hiç denemediği bir şeye, dikte ederek yazdırmaya başlamaya karar verdi. Neyse ki bu da başarılı oldu: Dikte etmek o kadar işe yarad1 ki, 80’den çok köşe yazısı yazdı ve yayıncılık yaşamı üzerine iki ciltlik anılarını tamamlayabildi. Şöyle yazmıştı: ”Belki bu da, bir beceriyi geliştiren sakatlıkların bir örneği." Yakın arkadaşları ve ailesi dışında hiç kimse bunları tamamen yeni bir tarza geçerek başardığını bilmiyordu.
Sayfa 61
İfade afazisi olan bazı hastalar için müzik terapisi paha biçilmezdir; bir sözcüğü şarkı gibi söyleyebildiklerini görünce dilin tümüyle yitirilmediğine, içlerinde bir yerdeki sözcüklere hâlâ ulaşabildiklerine dair güven duymaya başlarlar. Bu durumda, şarkının içine yerleşmiş dil yeteneğinin müzikal bağlamından koparılıp iletişim amacıyla kullanılıp kullanılamayacağı sorulabilir. Bu bazı durumlarda, bir ölçüde mümkündür; sözcükler bir nevi doğaçlama ritmin içine yeniden yerleştirilir.
Sayfa 47