Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis

Fuat Sezgin

Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis Sözleri ve Alıntıları

Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis sözleri ve alıntılarını, Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis kitap alıntılarını, Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Yaklaşık sekiz yüzyıl süren Arap-İslam kültür dünyasının yaratıcı dönemi modern kartografya tarihçileri tarafından hemen hemen hiç bilinmezken, Menzies Kuzey Asya ile ilgili oldukça ayrıntılı kartografik tanıtımını Çinli deniz subaylarına mal etme yetkisini kendisinde görmektedir. Söz konusu verilerin toplanmasının çok uzun zaman gerektireceği gerçeğine rağmen, Menzies bu uçsuz bucaksız alanın haritasının 1421 ile 1423 tarihleri arasında gerçekleşen Çin deniz seferi sırasında çıkarıldığını varsaymaktadır.
Piri Reis haritasının kıyı şeridi enlem ve boylam olarak bazı noktalarda modern atlastan neredeyse hiç sapma göstermemekte, bazı noktalardaysa sadece 0.5° ila 2º'lik bir sapma görülmektedir. Bu da 18'inci yüzyıl öncesi Avrupa kartografya tarihinde görülmeyen bir mükemmellik derecesidir.
Reklam
Arap-İslam kültür çevresinde yaşayan astronom ve coğrafyacıların gökyüzünü dünyanın farklı bölgelerinden, uzun yıllar aralıksız gözlemlediğini unutmamak gerekir. Bunlar gelişmiş, aletlerle donanmış, gözlemevleriyle enlem ve boylam ölçmüş ve toplanan veriler ışığında dünya haritaları çizmiş veya bunları düzeltmişti.
Avrupalı "kaşifler" tarafından kullanılan haritaların Arap-İslam menşeli olması gerektiği yolundaki yukarıda kaydedilen düşüncem: yani haritalara işlenen birçok ada ve sahillerin boylamları açısından karşılaşılan doğruluk derecesinin, Avrupa'da 18. yüzyıla kadar gerçekleştirilemiyecek olmasıdır. Avrupa kültür dünyasında gerçek boylam ölçümünde yaşanan zorlukların daha uzun bir süre aşılamadığı coğrafya tarihinde uzun zamandır çok iyi bilinmektedir.
Benim vardığım sonuç, Arap-İslam dünyası kaynaklı İtalyanca versiyonunun Kolomb'a ulaştığı ve bu haritanın Kolomb'u yolculuklarına teşvik ettiği yönündedir.
Wiegand, Piri Reis'in verdiği çok sayıdaki bilgilerin içinde, adı geçen bölgedeki gerçeklerle örtüşmeyen tek bir sava bile rastlamamıştır.
Reklam
Piri Reis - Bahriye
"...eserin büyük güvenirliği ve doğruluğu sadece Ege Denizi ile sınırlı olmayıp, tüm Akdeniz'i kapsamaktadır. Piri Reis'in dayısı ünlü Türk denizcisi Kemal Reis ile birlikte Akdeniz'in çeşitli bölgelerini dolaştığını elbette ki biliyoruz. Dayısının 1487 yılında Sultan Bayazit tarafindan İspanyol denizlerine yollandığında muhtemelen, ama 1500'lerde İnebahtı'da muhakkak beraberindeydi. Kitabını yazmakta olduğu 1521 yılında en az 20-30 yıllık bir denizcilik tecrübesine sahipti."
...dört haritadan üçü, yani Piri Reis, Juan de la Cosa ve Alberto Cantino tarafından çizilen haritalar birbiriyle ilintili gibi görünmektedir, ancak birinin diğerinden kopya edildiğine dair herhangi bir işaret yoktur. Ama tümünün bir ana nüshadan çıkmış olma ihtimali mevcuttur. Tabii burada önemli olan nokta, her üç haritadaki ve özellikle de ilk ikisindeki Brezilya sahil şeridi tasvirinin hem enlem hem de boylam olarak şaşırtıcı derecede gerçeğe yakın bulunmasıdır. Ortak noktalar bazı adaların yerleştirilişinde de görülmektedir. Bu da ana haritanın enlem ve boylam ağı taşıdığı ve çok sayıda doğru bir şekilde ölçülmüş koordinatalara dayandığı sonucuna götürüyor. O tarihlerde gerçeğe çok yakın boylam ölçümünün yapılabildiği tek bölge Arap-İslam kültür dünyasıydı. Avrupa'da bilinen, boylam farklarının, astronomik olayların, özellikle ay tutulmalarının iki ayrı yerde gözlemleri ile zaman farkı ölçme metodu idi ki bu, doğru ve taşınabilir kronometre henüz olmadığı için kabul edilebilir bir doğruluk sonucuna ulaştırmıyordu. Bunu bizzat Kolomb'un da başını ağrıtan koordinat ölçme çabalarındaki büyük hatalarında da görmek çok aydınlatıcıdır. Kendi ifadesine göre Kolomb, 14 Eylül 1494 günü ay tutulmasını gözleyerek (Haiti'nin güney doğusunda kalan) küçük Saona adasıyla Portekiz'in Cape St. Vicente arasındaki boylam farkını 5½ saat yani 82°30' olarak ölçmüştü. Gerçek değer 59°40' idi.
Piri Reis'in eserinde Akdeniz'in tüm bölgeleriyle ilgili öylesine güvenilir detay bilgi vardır ki, tüm bu malzemenin tek bir kişi tarafından sağlanmış olduğu inanılacak gibi değildir.
...günümüze ulaşan kartografik belgelerin en ayrıntılı ve en önemli olanı Piri Reis'in Atlantik haritasıdır. Menşeine dair yaygın inanışın aksine bu harita muhtemelen, 1474 yılında Floransa'lı Paolo Toscanelli tarafından Lizbon'da Canonicus Fernam Martins'e gönderilen orijinal bir Arap haritasının İtalyan versiyonuna dayanmaktadır. Kolomb'un yanında işte bu haritanın bir nüshası bulunmaktaydı.
Reklam
Müslümanların veya Arapların 4'üncü/10'uncu yüzyılın ilk yarısından itibaren, önce Portekiz ve sonra da Batı Afrika sahillerinden batıya seyahat ederek defalarca Okyanus'u geçmeye çalıştığına dair tarihsel kanıtlar mevcuttur. Amacın genellikle "Okyanus'un karşı yakasına ulaşmak olduğu açıklanmıştır. Kartografi alanındaki başarılar, denizcilik bilgisinin Arap-İslam kültür dünyasındaki hayret verici gelişmesi, ve çoğunlukla Avrupa'lı kopyeler üzerinden günümüze ulaşan kartografik materyal bana şu kesin inancı kazandırdı: Müslüman denizciler 9'uncu/15'inci yüzyılda Okyanus'taki yeni kıtaya ulaşmakla kalmayıp oranın haritasını da çıkarmaya başlayanlardı.
Şu gerçeği gözde bulundurmalıyız ki, Arap-İslam denizcileri ve kartografları sağladıkları başarıların dünya tarihi açısından taşıdığı öneminin farkında değillerdi.
Sayfa 40 - Boyut YayıncılıkKitabı okudu
Vasco da Gama Güney Afrika'nın doğu sahilinde karşılaştığı, pusulalarla, enlem ve boylam çizgileri taşıyan haritalarla donatılmış büyük okyanus gemilerini görünce dona kalmıştı.
Konuyla ilgili araştırmalarda iki temel problemle karşılaşılıyor: İlki, Arap-İslam kültür dünyasında yaşanan ve sekiz yüz yıl kadar süren bilimsel gelişme döneminin, bu alandaki modern tarihçiler tarafından takdir edilmek bir yana hala fark bile edilmemesidir. Bu yüzden Arap-İslam kültür dünyasının evrensel coğrafya ve kartografya tarihindeki yerinin değerlendirilmesi için gereken önkoşul hala mevcut değildir. İkinci önemli problem ise, Arap coğrafyacıları ile haritacılarının, kendi kültür dünyalarının gerçekleştirdiği büyük başarılardan bize çok az ve tesadüfi haberler ulaştırmış olmalarıdır. Onların birçok önemli keşif ve yenilikleri, devirlerinin tarih yazımı içinde ya geç yer bulmakta ya da hiç yer almamaktaydı. Şu gerçeği gözde bulundurmalıyız ki, Arap- İslam denizcileri ve kartografları sağladıkları başarıların dünya tarihi açısından taşıdığı öneminin farkında değillerdi. Tarihçiler ve kronikçiler-ki, bu bütün kültür çevreleri için geçerlidir- kendilerine geçmişten ulaşan haberlerin önem ve doğruluğu üzerinde bir dereceye kadar bir hüküm verebililir ve onları kültür tarihi açısından tasnif edebilirlerdi, ama çağdaş çözüş ve icatların önemini kavramak ve layıkıyla değerlendirmek, onlar için her zaman kolay olmuyordu. Haritaların başka bir problemi vardı; o da şu ki, onlar herhangi bir kitabın çerçevesine alınmamış oldularsa uzun zaman yaşama şansı bulamamışlardır ve bu sadece Arap-İslam kültürü için geçerli değildir.
İki Çinli coğrafyacı, Zhōu Qù-Fei (1178) ve Zháo Rū-Gùa (1225), Batı Afrika'dan yola çıkan Arap gemilerinin yaklaşık yüz günlük bir Atlantik yolculuğunun ardından batıda verimli bir toprağa ulaştığına dair Müslüman tüccarlardan duydukları haberleri aktarmışlardır.
Sayfa 25 - Boyut YayıncılıkKitabı okudu
88 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.