Ankara anıtı , roma imparatorluğunun kurucusu Augustus'un Ankara'da yaptırdığı bir anıt. Anıtın üzerinde o tarihde yazılan en uzun yazıt bulunmakta. Kanuni zamanından bu yana bilinen bu anıtın Avrupalılar tardından keşfedilmesi oldukça uzun bir zaman alıyor. üzerinde yüzyıllar boyunca çalışılmış bu anıt, Jül Sezar'ın üvey oğlu Augustus'un kendi ağzından yaptıklarını anlatıyor.
Öncelikle Jül Sezar'ın yönetimindeki Roma'nın bir İmparatorluk değil bir Cumhuriyet olduğunu ve Augustus'un Cumhuriyeti bir İmparatorluğa çevirdiğini bu kitaptan öğrendiğimi söylemeliyim.
Gelecek tüm uygarlıklar anlasın diye Augustus bu yazıtın Grekçe bir kopyasınıda yazdırmış .
Kitabın yaklaşık yarısı Augustus'un yaptıklarını anlatırken sürekli olarak kendini övmesi ile devam ediyor.
Anıt , "Res gestae" adı verilen kronolojik olmayan fazla tarih belirtilmemiş ve isimlerden, detaylardan kaçınılmış bir yazı türü şeklinde yazılmış.
Kitabın ikinici bölümü ise, aynı dönemin diğer kaynaklardan alınan bilgilerle yazıta bilgilerin çürütülmesi ve büyük bir kısmının yalan ! olduğunun belirtilmesi ile geçiyor.
Kitabın sonunda, büyük Roma imparatorunun kim olduğunu aşağıdaki cümleler ile özetleniyor.
"Fala inanan, talihe inanan, içten pazarlılı ama sofu denecek denli dindar olan Augustus'u bu belge , ömrünün sonunda bile doğruyu söylemeyen adam olarak tanıtmaktadır. Öyleyse yaşadığı zaman daha çok hileci ve iki yüzlü olan bu insanı , ömrünün sonunda bu tür davrandıran neden , kuşkusuz ,öldükten sonra kendisine, mezarına ve ailesine kötü davranılmasını önlem kaygısı olmuştur."