Fransızca yazılan ilk Türk romanıdır. Fransızcadan çeviren yazarın kendisidir. Suat Derviş bir kadındır ve çağında saygı görebilmek için erkek ismi kullanarak eserlerini yayımlamıştır. Roman, dümdüz olaylar silsilesi olarak okunduğunda bunaltıcıdır. Zira romanın kahramanı Vasfi, ismi de özellikle seçilmiş gibidir, vasıfsız bir yaşam sürer genel itibariyle. Aslında onu ilk tanıdığımız da bir Tıp öğrencisidir, çok iyi bir annesi ve parlak bir geleceği vardır. Sonra ise gençliğin ve hayatın gerçekleri... Aşık olduğu kız olan Zeynep kötü temayülleri olan bir karakter olarak tasvir edilmiş olsa da aslında insanın vahşi, hırslı, doyumsuz ve kapitalizme ayak uydurmuş ruh halinin timsalidir. Öyle ki, para için refah için kendinden 50 yaş büyük bir dede ile evlenir. Vasfi ile beraber büyür, aşık olur, hayatı anlamlandırmaya çalışırız.
Siyah bereli bir kadının ağzından Vasfi'ye hayata dair görüşlerini söyletir Suat Derviş. Mutluluk ve refah, kolektif şeylerdir. Toplumda mutlu olmayanlar olduğunda bu ahenk bozulmuş olur. Yani aslında tek başına kurtuluş olmadığını söylemeye çalışır.
Romanda Vasfi hapse düşer ve çıkar. Çıkınca hayatını sürdürebilecek kadar bir kazanca sahip olamaz. Bu kendi başarısızlığı değildir, zira hükümlü olduğu için kimse kendisine iş vermez ve dışlanır. Cezasını çekmesi ceza eviyle bitmemiştir. Yazar bu kısımda, ceza adaleti eleştirisi yapar ve bunu da bie polisin ağzından ifade ettirir.
Çok kıymetli bir eser, derinlemesine düşünülüp okunası...
