Arı Usun Eleştirisi
Ey cemaaaaat! Bu kitabın ciltlisi sizde mevcut mudur? Mevcutsa görüşelim. Mevcut olmayanlar, mevcut olma ihtimâli olanları nasıl haberdar edeceğini biliyor olmalılar.
Şurada ilk kez şöyle bir şey istemişim. Üzmeyin beni.
"Zwei Dinge erfüllen das Gemüth mit immer neuer und zunehmender Bewunderung und Ehrfurcht, je öfter und anhaltender sich das Nachdenken damit beschäftigt: Der bestirnte Himmel über mir und das moralische Gesetz in mir..."
Tüm öncekilerden çok daha önemli olan şey belli bilgilerin tüm olanaklı deneyimlerin
alanını bırakmaları ve deneyimde kendilerine karşılık düşen hiçbir nesnenin verilemediği kavramlar yoluyla yargılarımızın alanını deneyimin tüm sınırlarının ötesine
genişletme görünüşünü almalarıdır.
Tam olarak duyulur dünyanın ötesine, deneyimin hiçbir yönlendirme ya da düzeltme
yapamadığı alana geçen bu son bilgilerdedir ki usumuzun önemlerinden ötürü anlağın görüngüler alanında öğrenebileceği
her şeyden çok daha eşsiz ve son amaçlarını da çok daha yüce gördüğümüz araştırmaları
yatar.
Akla uygun sorular sormak daha şimdiden bilgeliğin zorunlu bir tanıtıdır. Çünkü soru kendinde saçmaysa ve gereksiz yanıtlar istiyorsa soruyu soran da cevabı verecek olan da küçük duruma düşer.