Ateistler İçin Din Alain De Botton
Alain de Botton, son derece ilginç bir tez ileri sürüyor: Seküler dünyanın dinlerden öğreneceği ve kendi anlayışı içinde yeniden yorumlayarak üreteceği çok farklı düzenlemeler vardır ve bu düzenlemeler sayesinde endişeli ve yalnız modern insan kendisini iyi, mutlu ve yeterli hissetmeyi başarabilir. Dinleri yepyeni bir bakış açısıyla görmek ve insanların mutluluğu için seküler dünyada onlara yer açmak hayatlarımızı derinden değiştirebilir.
Dinlere ve modern hayata şaşırtıcı, yenilikçi, sarsıcı, düşündürücü bir bakış...
-
Baskı Tarihi:Ağustos 2011
-
Sayfa Sayısı:336
-
ISBN:9789755705286
-
Çeviri:Ayşe Ece
-
Yayınevi:Sel Yayıncılık
-
Kitabın Türü:
Yazarın okuduğum ilk kitabı ve kesinlikle son olmayacak. Kitap oldukça derin sayılan konuları işlemesine rağmen oldukça anlaşılır, hatta akıcı. Birçok satırın altını çizmek, alıntı yapmak ve kesinlikle dönüp dönüp okuma ihtiyacı hissettim. Bunun nedeni ise okuduklarımın bende daha kalıcı bir yer etme isteğimin olması, ki yazar da hayatımıza uygulamak istediğimiz her davranış ve duygunun tekrar tekrar hatırlatılmasının faydasından sıklıkla bahsediyor.
Kitabın konusunda gelirsek, Hristiyanlık, Yahudilik ve Budizm'i ele alınarak yazılan kitap, hayatlarımıza dini körlemesine uygulamak ya da tamamen ret etmek yerine, bize olumlu yönde anlam katabilecek kuramları seçerek uygulayabileceğimizi örneklendirerek anlatıyor. Bana bir çok anlamlı gelen noktası olduğunu belirtmeden geçmek istemiyorum. Hatta bu fikrin ilk yaratıcılarından olduğu belirtilen Auguste Comte'un hayatı ve kitaplarını sıkı takip altına almayı düşünüyorum. Kesinlikle tavsiye edebileceğim bir kitap.
Dinin doğa üstü gücünü sevmeyenlerin görüşlerini ele alıyor. Herkesin inancı kendine özgü. Onu yok saymak mümkün değil. Öte yandan kimi düşünceleri ve uygulamaları mantıklı geldi. Bu görüşleri tartışarak ve gözlem yaparak gerçekleştiriyorlar. İnançlarımiz farklı olsa da anlasacagimiz noktaları görmek mümkün.
Kitaptan 16 Alıntı
Eğitim
Üniversitelerin amacı, başarılı avukatlar, doktorlar ya da mühendisler yetiştirmek değildir. Asıl amaçları, yetenekli ve kültürlü insanlar yetiştirmektir. 'John Stuart Mill'Ateistler İçin Din, Alain De Botton (Sayfa 98)
Arada bir bize düzgün davranmamız gerektiğini anımsatacak paternalist bir sesi, doğru tanımıyla ele aldığımız 'özgürlük' e bir müdahale olarak görmek zorunda değiliz. Gerçek özgürlük, insanın tamamen kendi kendine bırakılması anlamına gelmez ve belli kuralların yol arkadaşlığı ve rehberliğiyle birlikte de rahatlıkla varlığını sürdürebilir.
Topluluk
'Herkes gibi olmak' üzücü bir kader olduğunda, vasatlığın moral bozucu olduğu algısı egemenliğini koruduğunda, ünlü ve güçlü biri olma arzusuna kapılırız. İşte o zaman yüksek statü, küçümsediğimiz ve içine katılmaktan çok korktuğumuz gruptan bizi ayırma işlevini üstlenir. Ancak bir katedrale ayine katılıp Gloria in Excelsis 'i söylemeye başladığımızda, o an içinde bulunduğumuz gruptaki insanların alışveriş merkezlerinde ya da karmaşa içindeki istasyonlarda karşılaştığımız insanlara hiç benzemediklerini düşünürüz. Yabancılar, yıldızlarla kaplı, kemerli tavana bakarak bir ağızdan şu sözleri söylerler:
'Tanrım,
gel, insanların arasında yaşa
ve onları alçakgönüllü inceliğinle güçlendir.'
Bu noktada biz de insanlığın o kadar da çürümüş olmadığını düşünmeye başlarız.
Tüm bunların sonucunda da çalışma tempomuzu biraz düşürebileceğimize karar veririz; çünkü mesleki çalışmalarımızla elde etmek istediğimiz saygınlık ve güvenin, insanları içine kabul etmek için dünyevi ön koşullar sunmayan, sıcak ve etkileyici bu toplulukta bizi beklediğini görürüz.
Müzeler, güzel nesneleri sergilemekle yetinmemeli sanat yapıtlarını bizleri iyi ve erdemli insanlara dönüştürmek için kullanmayı amaçlamalılar. Müzeler, günümüzde son derece asil ama bir o kadar da ulaşılamaz olan bir hedef belirlediler kendilerine: Yeni kiliselerimiz olmak istiyorlar. Bu hedefe ulaşmalarının tek yolu, bizlere iyilik ve erdemi anımsatan sanat yapıtlarını bir araya getirmeyi başarmalarıdır.
kötümserlik
Kitaba egemen olan ton düşünüldüğünde, onu okumanin son derece iç karartici bir deneyim olması beklenir; ancak bu deneyim şaşırtıcı bir biçimde hiç de o kadar ümitsizlik dolu bir havada yaşanmaz. Kitap aslında bizi teselli eder, mutlu kılar; hatta kimi bölümlerinde gelmemizi sağlar. Derin bir kederin eşiğinde kiler için, insanın en küçük umut kırıntısini bile ögutlemeyi amaçlayan bu kitaptan daha iyi bir kitap bulunamaz; bu ne kadar çelişkili gözüksede doğrudur. İntihar etmek üzere yüksek bir duvara tırmanmis biri ni bu kararından, iç güzelliği, pozitif düşünceyi ya da içimizde saklı olan gücü öven sevimli kitaplar değil de düşünceler vazgecirebilir.
Kibarlık
Modern siyasete, hem sağ hem de sol görüşlere, bugün libert er ideoloji adını verdiğimiz özgürlükçü bakış açısı egemendir.
Müdahaleci olmayan bu anlayışı açık bir dille ilk kez anlatıp savunanların başında gelen John Stuart Mill, 1859 tarihli Özgürlük Üzerine adlı kitabında şöyle der: 'Uygar bir toplumun herhangi bir bireyi üzerinde, onun onayı olmadan uygulanabilecek haklı baskının tek bir amacı vardır: onu başkalarına zarar vermekten alıkoymak. Onun kendi fiziksel ya da ahlaki iyiliğini korumak, ona baskı uygulamak için yeterli bir amaç değildir'
Bu durumda devlet, halkının iç huzurunu artırma ya da birbirlerine davranışlarını düzeltme konusunda herhangi bir adım atamayacagini iyice anlamış olur. Halkının zayıf yönleriyle ilgili yorum yapmaz, bu yönleri hiç eleştirmez; çünkü liberterlerin en çok nefret ettikleri o kötü devlet türüne, kendisini insanların dadısi olarak gören devlet türüne dönmekten çok korkar.
"Güçleri sınırlı, kırılgan yaratıkları olan insanlar, Tanrı'nın işlerini nasıl olur da anlarlar ki?" diye sorar. Hiçbir şeyi tam olarak bilmedikleri ortadayken, nasıl olur da hak etmedim ve layık değilim gibi ifadeler kullanma hakkını kendilerinde bulurlar? Evrenle ilgili insanların bilmedikleri için üzerine doğru yorumlar yapamayacağı çok fazla şey vardır ve tam da bu yüzden kendi hatalı mantıklarıyla evreni açıklamaya çalışmamaları gerekir. Evreni insanlar yaratmadı, arada bir böyle bir yanılgıya kapılsalar da ne evrenin sahibiler, ne de onu denetleyebilirler.
Yaşadığımız acıları önemli bir varlık olduğumuza dair kapıldığımız yanılsamadan güç alarak canlı tutmak yerine temeldeki hiçliğimizi görüp kavramalıyız.
hayatları dönüştürmek, gereksinimleri karşılamak, kariyerleri oluşturmak
Üniversitelerin havalı nutuklarla yaptıklarını ileri sürdüklerine değil de gerçekten yaptıklarına bakıldığında onların, kendisine dar bir alan seçip, yalnızca o alanda uzmanlaşmış çok sayıda mezun (avukat, doktor, muhendis) ile hayatlarının geri kalanını geçirecek parayı nasıl kazanacakları konusunda panik yapmaya hazır bekleyen , kültürel donanımını genişletmek, ancak zihnindeki etik karmaşıklığı giderememis bir avuç sanat fakültesi mezunu veren kurumlar olduğu anlaşılır.
Üniversitelerin bu tür beklentiler içine girdiğimizde aslında yüksek eğitim sistemimizden büyük olasilikla birbiriyle çelişkili iki farklı amaç gerceklestirmesini istiyoruz: bize nasıl para kazanacağımızı ve nasıl yaşayacağımızı öğretmek. İkinci amacın rahatsız edici derecede belirsiz kaldığı ve kimsenin onun hakkında düşünmediği çok açık.
Sanat
İyi bir hayat surmemize yardımcı olarak sanat yapıtlarını bir araya getirmeliler. Sanat yapıtları bizlere şu konularda yol gösterebilir: kendimizi tanımak, affedici ve sevgi dolu olabilmek, çevremizdeki her an sorun yaşayan insanların ve tehlike altındaki gezegenimizin acılarına duyarlı kalabilmek. Müzeler, güzel nesneleri sergilemekle yetinmemeli; sanat yapıtlarını bizleri iyi ve erdemli insanlara dönüştürmek için kullanmayı amaçlamalilar. Müzeler o kadar da ulaşılamaz olan bir hedef belirlediler kendilerine: yeni kiliselerimiz olmak istiyorlar. Bu hedefe ulaşmalarının tek yolu , bizlere iyilik ve erdemi anımsatan sanat yapıtlarını bir araya getirmeyi başarmalaridir.
