Avrupada Hümanizma ve Rönesans Kültürü
Charles G. NauertQuotes
Hümanistlerin Petrarca döneminden itibaren sık sık skolastisizme saldırdıkları doğrudur; ama bu durum doğrusu felsefenin değil, daha çok eğitim ve öğretim programına ilişkin tartışmaların sonucuydu. Hümanistler skolastik eğitime egemen dar görüşlü, meslek okulu yaklaşımına karşı çıkıyorlardı. Skolastisizme kimileyin dini inanç bakımından fazlasıyla yıkıcı göründüğü için saldırdılar (Petrarca'nın yaptığı gibi).
Hümanizma'nın eğitimin amaç ve yöntemlerini tanımlamaktaki başarısı, onun zamanın siyasal ve toplumsal gereksinimlerine uygun düşmesine dayanıyordu. Şiir aslında fizikten daha pratikti; bunun modern insanın kulağına tuhaf gelmesi, bütünüyle daha iyi bir fizik anlayışına sahip olmamıza dayanmayabilir. Bu aynı zamanda modern dünyanın tinsel, etik ve toplumsal yoksulluğunu da yansıtıyor olabilir.
Sayfa 22Kitabı okuyor
18. yüzyıldan bu yana, Hümanizma'yı daha kapsamlı ve açıkça daha önemli bir şeyle, yeni bir felsefenin yükselişiyle eşitleme yönünde çabalar gösterilmiştir. Bu yeni felsefe genellikle insan doğasının yüceltilmesi ve ortaçağda yaşama egemen olduğu varsayılan öbür dünya odaklı değerler yerine bu dünya odaklı amaçların yüceltilmesi olarak tanımlanmıştır. Ne var ki, Hümanizma'yla ilgili bu düşünme biçimi, (Petrarca'yla başlayarak) önde gelen hümanistlerin hâlâ öbür dünya odaklı dini değerlerin büyük etkisi altında kaldıklarına ilişkin yadsınamaz kanıta göğüs gerdi.
Sayfa 12Kitabı okuyor
Petrarca'nın yalnızca yitik yapıtları yeniden ortaya çıkarma çabasından dolayı değil, Hıristiyan klasik çağ uzmanlarının hep yüz yüze kalmış oldukları bazı iç çatışmaları çözme çabasından dolayı da tarihsel olarak önemlidir. Tanrıyı düşünmek üzere dünyadan el etek çekme dürtüsüyle dünya yaşamında ün ve servet edinme dürtüsü arasındaki çelişki bu türdendi. Ortaçağ Hıristiyanlığında manastır geleneği tefekküre dayalı bir yaşamı etkin yaşamın üzerinde tutmuştu ve Petrarca manastır yaşamını öven bir kitap yazdı. Bununla birlikte, genelde onun manastır yaşamına övgüsü, özgül olarak manastır etkinliklerinden çok insanın düşünmek üzere kendi içine çekilmesini vurguluyordu.
Sayfa 30Kitabı okuyor
Rönesans Düşüncesinin Ölümü
Rönesans Hümanizma’sı bir felsefe değildi. Montaigne’in ve onun öğrencilerinin kuşkuculuğuyla muhakkak ki özdeş değildi. Ama bir düşle; Yunan ve Roma uygarlığı metinlerinin -daha da önemlisi, değerlerinin, en gizli sırrının- yeniden keşfi yoluyla Avrupa toplumunun rahatsızlıklarına ve yetersizliklerine kapsayıcı ve kesin bir çözüm bulma düşüyle