XIX əsrin əvvəlində Azərbaycan ədəbiyyatında yeni realizm məktəbi yarandı. Bu məktəbin banisi Mirzə Fətəli Axundzadə idi. Müsəlman şərqinin ilk dramaturqu olan bu yenilikçi şəxs islahatlar dövrünün qaranlıq dövrünə işıq saçan bir günəş idi.
Millət inanılmaz əziyyət çəkir, dağlara çəkilən üsyançılar xaricdən heç bir dəstək almadan möhtəşəm şücaət göstərirlər. Gələcəkdə onları daha ağır nəticələr gözləyir. Bəlkə də, məğlub olacaqlar. Lakin bu məğlubiyyət maddi və müvəqqəti xarakter daşıyacaq. Çünki onlar azadlıq, siyasi və hüquqi müstəqillik kimi yüksək ideyalar uğrunda döyüşdükləri üçün artıq mənəvi olaraq qalibdirlər.
Məktəb müəlliməsi olan Vəsilə xanım Zaqatala üsyanına rəhbərlik edən həyat yoldaşına ruhlandırıcı məktub yazdığı üçün güllələnmişdi. Qucağındakı körpəsi əlindən alınarkən belə sükunətini qoruyan bu qəhrəman qadın güllələnmədən öncə sinəsini geniş açaraq: "Yaşasın Azərbaycan!" - deyə bağırmışdı.
Bolşeviklərə qarşı üsyan zamanı bir çox qəhrəmanlıqlar göstərilmiş, dramatik səhnələr yaşanmışdı. Məktəb müəlliməsi olan Vəsilə xanım Zaqatala üsyanına rəhbərlik edən həyat yoldaşına ruhlandırıcı məktub yazdığına görə güllələnmişdi. Qucağındakı körpəsi əlindən alınarkən belə sükunətini qoruyan bu qəhrəman qadın güllələnmədən öncə sinəsini geniş açaraq: "Yaşasın Azərbaycan!"-deyə bağırmışdı.
Gəncənin müdafiəsi zamanı yaşananlar Qafqazın müstəqillik uğrunda mübarizəsinin ən parlaq nümunəsidir. Bu günümüzdə belə millət Cavad xana həsr olunmuş qəhrəmanlıq nəğmələri söyləyir.
Bolşeviklərə qarşı üsyan zamanı bir çox qəhrəmanlıqlar göstərilmiş,dramatik səhnələr yaşanmışdı.Məktəb müəlliməsi olan Vəsilə xanım Zaqatala üsyanına rəhbərlik edən həyat yoldaşına ruhlandırıcı məktub yazdığına görə güllələnmişdi. Qucağındakı körpəsi əlindən alınarkən belə sükunətini qoruyan bu qəhrəman qadın güllələnmədən öncə sinəsini geniş açaraq:"Yaşasın Azərbaycan!"-deyə bağırmışdı.
Bu gündən etibarən Azərbaycan xəlqi hakimiyyət həqqinə malik olduğu kibi Cənubi-Şərqi Zaqafqaziyadan ibarət Azərbaycan dəxi kamil-əl-hüquq müstəqil bir dövlətdir.Müstəqil Azərbaycan dövləti Demokratik Respublika olacaq
Gəncənin müdafiəsi zamanı yaşananlar Qafqazın müstəqillik uğrunda mübarizəsinin ən parlaq nümunəsidir.Bu günümüzdə belə millət Cavad xana həsr olunmuş qəhrəmanlıq nəğmələri söyləyir.