Batı Felsefesi Tarihi 3 Cilt Takım

Bertrand Russell
Üç tutku yönlendirdi hayatımı: Sevgi açlığı, bilgi arayışı ve başkalarının acılarına yönelik dayanılmaz bir merhamet. Aşk ve bilgi göklere yükseltti ama merhamet her seferinde çekip yere indirdi beni.
Mısır ve Babil tanrıbilim arasında büyük bir ayrılık vardı. Mısırlılar, ölümle uğraşmışlar ve ölü ruhlarının yer altına indiğine inanmışlardı. Ruhlar orada Osiris (As-ar) yönünden yeryüzündeki yaşantılarına göre yargılanmışlardır.Mısırlılar, ruhun sonunda bedene döneceğini kabul etmiş, Mumyalama, görkemli mezarlar yapmaya yol açmıştır. Pramitler, İ.Ö 4000'in sonunda 3000'in başlarında değişik krallar tarafından yapılmışlardı. Bu zamandan sonra Mısır uygarlığı git gide yavanlaşmış ve dinsel tutuculuk, gelişmeyi olanaksız kılmıştır. Aşağı yukarı İ.Ö.1800'de Higshasular(Hyksoslar) denen Samiler Mısırı ele geçirip 2000 yıl yönettiler, orada kalıcı bir bırakmadılar. Yalnız, Mısır uygarlığının Suriye ve Filistin'e yayılmasına yardım etmişlerdir. Babil, Mısıra bakıldığında, daha çok süel(askeri) açıdan gelişmiştir. Başlangıçta yönetici ırk, Samiler değil, kökleri belli olmayan Sümerlilerdi. Çivi yazısını da Sümerliler bulmuştu.
Reklam
Her şeyin sahte olduğunu düşünmek...
...istediğim halde, mecburen düşünen ben, bir şey olmam gerekirdi ve bu hakikat, düşünüyorum öyleyse varım hakikati, o kadar sağlam ve o kadar kesindi ki, kuşkucuların en abartılı varsayımlarının bile onu bozamadığını fark edip, onu aradığım felsefenin ilk ilkesi olarak tereddütsüz kabul edebileceğim kararına vardım.
Babil dini, Mısır dinine benzemeksizin, öbür dünyadaki mutluluktan çok, bu dünyadaki dirlikten söz açmıştır.
Günün 24 saate, çemberin 30 dereceye bölünmesi, güneş ve ay tutulmalarının dönemsel olduğunun ortaya çıkarılması gibi. Ay tutulmaları kesinlikle, güneş tutulmalarıysa belki önceden bilinebiliyordu. Thales Babillilerden almıştı bu bilgileri.
Uygar Kişi
Uygar kişi vahşiden, özellikle, sonunu düşünmekle ya da anlamı az çok daha geniş bir sözcük kullanırsak, uzgörüyle ayrılır. Şimdinin zorluklarına, uzak da olsa geleceğin zevkleri uğruna katlanmak isteğindedir uygar kişi.
Reklam
Mısır ve Mezopotamya'da uygarlığın ilk gelişimi, tarımı çok kolay ve verimli kılan, Nil, Dicle ve Fırat sayesindedir.
" Grek dininin, doğu dinlerince daha önceden ulaşılan aşamaya girmek üzere okluğunu görüyoruz. Fakat, bilimin doğuşu için bu yönelimi, neyin durdurabildiğini görmek güç. Greklerin, Doğu tipi bir dinden, rahiplik kurumuna sahip olma.malan nedeniyle kurtuldukları söylenir genellikle. Fakat bu, sonucu neden sayma yanlışına düşmektir. Dogmaları rahipler ortaya koymaz, ama ortaya çıkan dogmaları korurlar. Doğu ülkeleri, gelişmelerinin ilk aşamalarında, tam anlamıyla rahiplik kurumuna sahip değillerdi. Yunanistan'ı kurtaran, rahiplerin yokluğu değil, daha çok, bilimsel okulların varlığıdır. "
Yazı sanatı İ.Ö. 4000 yıllarında Mısırlılar ve ondan çok sonra olmayan bir tarihte Babillilerce bulunmuştur.
"Grekler genelde, büyük bir bölümüyle, tutkulu, mutsuz, kendisiyle savaşta, anlıkla bir yöne, tutkuyla başka bir yöne yönelmiş, sanatı yaratan imge gücüne cehennemi yaratan, hakkını istemli bir biçimde arama tutumuna sahip kişilerdir. "Hiçbir şey aşırı olmamalı" anlamına gelen bir ilkeleri vardır. Fakat gerçekte, her şeyde aşırıya kaçmışlardır: Salt, düşüncede, şiirde, dinde ve günahta hep böyle olmuştur. Büyük olduklarında, büyük olmalarını sağlayan, tutkuyla anlık karışımıydı. Dünyayı, hiçbir şey bütün bir gelecek için Grekler'in değiştirdiği ölçüde değiştiremezdi. Onların mitologiyadaki ön tipleri Zeus değil, ateşi gökten yere indiren ve bitimsiz acıyla ödüllenen Prometheus'tur."
Reklam
Mısır ve Babil dinleri, öbür eski dinler gibi, kökence bir verimlilik kültü. Yer genellikle dişi ve güneş erkek. Boğa erkek doğurganlığının simgesi sayılırdı.
- "(Isparta’da) Bir çocuk doğunca, baba onu muayene için, ailenin yaşlıları önüne getirir. Eğer çocuk sağlıklıysa yetiştirilmek üzere babasına bırakılır, değilse derin bir su çukuruna atılırdı… 12 yaşından sonra ceket giymezler, daima kirli ve pasaklı gezerler, yılın belirli günleri dışında yıkanmazlar… çalmayı öğrenirler, yakalanırlarsa, çaldıkları için değil yakalandıkları için ceza görürlerdi. Kadınlar ve erkekler arasında eşcinsel sevgi yaygındı… Ispartalı yurttaş, kenti içinde, hangi gelirle yaşayacağını ve hangi işi yapacağını bildiği bir kampta yaşar gibiydi… Tüm yurttaşlar, kendilerine değil, ülkelerine hizmet etmek için doğmuş oldukları düşüncesine sahipti… Yolculuk yapmalarına izin verilmezdi Ispartalıların. Yabancılar da Isparta’ya kabul edilmezlerdi…"
SAY Yayınları
- "Plutarkhos, karısı genç olan yaşlı çocuksuz birinin, karısına, başka bir genç erkekten çocuk sahibi olması yolunda izin vermesini kınamayacağını söyler…. Yabancı erkek, bu verimli tarlayı sürüp, biçimli çocukların tohumunu ekebilecekti. Aptalca kıskançlığa gerek yoktu…"
SAY Yayınları
Yararlı ve Güzel
Yer kurdu yararlıdır. Fakat güzel değildir. Kaplan güzeldir, fakat yararlı değildir.
Sayfa 664Kitabı okudu
Eğitim
Tutkunun dışa vurulmasındaki frenleme, eğitimin belli başlı amacı ve kibar bir kişinin en güvenli belirtisiydi.
Sayfa 663Kitabı okudu
Resim