Prof. Niyazi Berkes, bu kitabında, Türkiye'deki düşün buhranından en fazla etkilenen "Batıcılık" ve "ulusçuluk" kavramları üzerinde duruyor; bunların siyasi ve ekonomik süreçler içindeki değişimlerini tespit ediyor ve Türk toplumunun karşılaştığı meselelerle olan ilgisini ortaya koyuyor. Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın getirdiği milliyetçilik, Batılılaşma ve devrimcilik anlayışlarını tekrar canlandırıp toplumcu açıdan daha yeni bir anlayışa varmak zorunda olduğumuzu belirten Berkes, çıkar yolun, Batıcılığı Batı'dan bağımsızlık şekline, milliyetçiliği devrimcilik yoluna çevirmekte olduğuna dikkat çekiyor.
Kitaptan bazı konu başlıkları şunlardır: Peykçilik Modeli Batıcılık... Uygarlık Olarak Batı Anlayışı Nasıl Başladı?... Batıcılığa Karşı Tepkiler: Osmanlıcılık Tepkisi; İslamcılık Tepkisi; Halkçılık Tepkisi; Türkçülük Tepkisi; Devrimcilik Tepkisi... Aydınlar Toplumsal Devrim Davasıyla Karşılaşıyor... Devrimcilik ve Tarih... Devrimcilik ve Batıcılık... Türk Burjuvazisi Neden Devrimci Olamıyor?..
