Akış
Ara
Mesajlar
Bildirimler
Kaydedilenler
Ne Okusam?
Profil
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.17
Vücudumuzdaki Gizli Konuşmanın Duygularımız, Tercihlerimiz ve Sağlığımız Üzerindeki Etkisi
Beyin Bağırsak Bağlantısı
Emeran Mayer
Yeni mikrobiyom bilimine göre, biz insanlar hayatta kalabilmek için birbirlerine bağımlı ve ayrılmaz şekilde yakından bağlı olan insan ve mikrobik bileşenlerden oluşan supraorganizmalarız.
Duyguların bağırsaklarımızda daima bir ayna görüntüsüne sahip olduğunu anımsadığımızda ve
kronik öfke, üzüntü veya korkunun sadece sindirim sağlığımıza değil,
genel vücut ve zihin sağlığımıza da zararlı etkileri olabileceğini düşündüğümüzde durum çok daha endişe verici bir hal alır.
Belirli bir duyguyu hissettiğinizi bilmediğinizde bile,
bu programlar gerekli bedensel tepkileri hızlı ve otomatik
olarak uygularlar. Utandığınızda yüzünüzü kızartır, korku filmi izlerken
tüylerinizi ürpertir, korktuğunuzda kalp atışınızı hızlandırır ve endişeli
olduğunuzda bağırsaklarınızı daha hassas hale getirir.
Duyguyla
ilgili beyin devreleri, mide ve bağırsaklara sindirim için gereksiz yere
enerji harcamasınlar diye içindekilerden bir an önce kurtulmalarını
söyleyen sinyaller gönderirler, büyük bir topluluk önünde konuşma
yapmadan önce aceleyle tuvalete gitme ihtiyacı duymanızın nedeni bu
olabilir.
Sindirim ilerledikçe, bağırsaklarınızın duvarındaki kaslar, peristalsis adı verilen, yiyecekleri sindirim kanalı boyunca aşağı doğru gönderen özel bir kasılma hareketi uygularlar. Peristalsisin gücü, uzunluğu ve
yönü, aldığınız gıdanın türüne bağlıdır; örneğin, bağırsaklar yağların
ve kompleks karbonhidratların emilimi için daha fazla zaman ayırırken,
şekerli bir içecek için daha az zaman harcarlar.
Duygularınız, beyniniz ve bağırsaklarınız benzersiz şekilde birbirlerine bağlıdır.
Bu beyin devrelerinin aktivitesi, diğer organları da etkileyerek hissettiğiniz her duyguya koordineli bir tepki oluşturur. Örneğin, stres altında
iken, kalbiniz daha hızlı atar, boynunuz ve omuz kaslarınız gerilir; rahatladığınızda ise bunun tersi olur. Fakat beyin, bağırsaklara diğer hiçbir
organın yapmadığı bir şekilde, çok daha yaygın ve bütünleşik bağlantılar
ile bağlan mıştır.
...Trafikte önünüzü kesen sürücüden dolayı sinirlendiğinizde, mideniz şiddetle kasılarak asit üretimini artırır ve kahvaltıda yediğiniz yumurtanın
boşaltılmasını yavaşlatır. Bu arada ince bağırsaklarınız kıvrılıp bükülerek
içindeki mukus ve diğer sindirim sularını artırır. Benzer, ancak yine de
kendine özgü bir durum endişe duyduğunuzda veya üzüldüğünüzde de
gerçekleşir. Depresyona girdiğiniz zaman bağırsaklarınız neredeyse hiç
hareket etmez. Aslında, bağırsaklarınızın beyninizde ortaya çıkan her
duyguyu ayna gibi yansıttığını artık biliyoruz.
Bağırsağımız ile sinir sistemimiz
arasındaki arayüzde bulunan bağırsak mikrobiyotası, fiziksel ve zihinsel sağlığımızı yediğimiz ve içtiğimiz şeyle doğrudan ilişkilendiren ve
hislerimizle duygularımızı gıdalarımızın işlenmesiyle bağlantılandıran
anahtar bir konumdadır.
"Bana ne yediğinizi söyleyin, size kim olduğunuzu söyleyeyim,"
Sayfa 32Kitabı okuyor
Bağırsaklar aynı zamanda vücudumuzdaki en büyük serotonin deposudur. Vücuttaki serotoninin yüzde 95'i bu depolarda saklanır.
Bağırsaklarınızda yerleşik bulunan bağışıklık hücreleri vücudunuzdaki
bağışıklık sisteminin en büyük bölümünü oluşturur; başka bir deyişle,
kan dolaşımında veya kemik iliğin izde bulunandan daha fazla sayıda bağışıklık hücresi bağırsaklarınızın duvarında yaşamaktadır.
Sayfa 19Kitabı okuyor
Her sene fazla kilo veya obezite nedeniyle en az 2,8
milyon insan yaşamını kaybetmektedir. Küresel olarak, diyabet hastalığının yüzde 44'ü, iskemik kalp hastalığının yüzde 23'ü ve bazı kanserlerin
yüzde 7 ila 4 l'i aşırı kiloya ve obeziteye bağlı olarak gelişir.
Tıpkı Yin ve Yang'ın aynı varlıktaki iki tamamlayıcı ilke olması gibi beyin-bağırsak bağlantısı hislerimiz ve tepkilerimizde, sağlığımızın iyi oluşunda, duygularımızda ve sezgisel kararlar verme becerimizde çok önemli bir rol oynayan iki yönlü beyin-bağırsak ağının farklı bölümlerini oluştururlar.
Bağırsaklar aynı zamanda vücudumuzdaki en büyük serotonin deposudur. Vücuttaki serotoninin yüzde 95'i bu depolarda saklanır.
...Ve beyin bu duyguları unutmaz. Bağırsaklarda oluşmuş içsel duygular beyindeki geniş veritabanlarında saklanır ve ileride yeni kararlar alırken bunlara erişilir. Bağırsaklarımızda hissettiklerimiz, sonuç olarak sadece yemek ve içmekle ilgili aldığımız kararları değil, birlikte vakit geçirmeyi seçtiğimiz insanları ve çalışanlar, jüri üyeleri ve liderler olarak diğer önemli bilgileri değerlendirme şeklimizi de etkileyecektir.