İstanbul Konferansları

Bilime Yeni Pozitivist Bakış

Hans Reichenbach
Fakat elde etmiş olduğumuz yeni bilgilere rağmen tevazudan uzaklaşmayalım.
Niyazi Berkes
''Reichenbach kendi anladığı felsefenin bütün ustalıklarını bize öğretememiş olsa bile, hiç değilse birkaçımıza felsefe denen şeyin bir Avrupa filozofunun, bilemediniz Grek filozoflarından zamanımıza dek bütün filozofların ne dediklerini bellemekle olan bir şey olmadığını kafamıza dank ettirmesi oldu. Bir bilim (hattâ bilim tarihi) temeli olmaksızın felsefe, keyfinizin istediği gibi düşünüp laf etmek olur. Hele bu, halkın sağ düşünüşüne aykırı olan türden biri olursa o artık bir felsefe değil, bir deli saçması olur.''
Reklam
Gözlem objeye tesir eder; işte bunun içindir ki gözlenmememiş olsaydı, objenin nasıl hareket etmiş olacağı bilinemez.
Âlemi bir saatin çarkları gibi gösteren tablo, klasik fiziğin ideali, kuantum ve olasılık kanunları fiziğinde artık müdafaa edilemez; bunun yerine geleceğin belirsiz oluşunu dikkate alan başka bir tablo konulmalıdır.
Görülüyor ki doğa bilimleri ve felsefe hiçbir zaman ayrı yaşamamışlardır.
Kelimeleri teşbihli bir surette kullanmakla bilgiye varılacağını zanneden, hayattan uzak metafizik türden bir felsefe, çağımızda başka bilimlerle rekabet edemeyeceği gibi, modern insanın fikrî ihtiyaçlarını da tatmin edemez.
Reklam
Felsefe, boş zamanlarımızı doldurmaya mahsus güzel bir uğraş, bir eğlence değildir.
Resim