Bilimin Işığında Felsefe
Nusret HızırBilimin Işığında Felsefe Quotes
You can find Bilimin Işığında Felsefe quotes, Bilimin Işığında Felsefe book quotes, the most impressive sentences and paragraphs on 1000Kitap.Thukydides, Livius, Tacitus, İbn-i Haldun'da, tam bilinçli olmamakla birlikte adı olmasa da kendi var olan tarihin anlamı düşüncesi, uzun bir kaybolma evresinden sonra, yeniden bir atılım olarak belirmektedir. Almanya'da Ranke'de, sonra Mommsen'de; Fransa'da Augustin Thierry'de, Michelet'de, hele yüzyılın sonlarına doğru Fustel de Coulanges'da, İngiltere'de Carlyle'da kavram çiftinin etkisi, tarihi gerçek bir bilim kılma atılımlarında kendini belirlemektedir.
Sayfa 46
İlkçağ Eidetik, hem de kabaca Eidetik idi. Yunan'da geometrinin büyük gelişme göstermesi, buna karşılık cebirin hiç gelişmemesi, aritmetiğin bile ilkel durumda kalması, bunu göstermektedir.
Ortaçağda, bu alanda türlü devinimlere tanık oluyoruz Örneğin İslam'da cebirin kurulması, İşlemsel'in hazırlanmasında büyük adımdır. Galilei'den hemen sonra, bilimin ve üst-dil olarak bilgi kuramının gelişimi, Eidetik görüş ile İşlemsel görüşün, kimi durumda birinin kimi durumda öbürünün yengisi ile belirlenen bir savaşımın sonucu olarak kabul edilebilir.
Ancak, arada Descartes sorunu var.
Descartes, büyük çapta bir matematikçidir. Onda, İşlemsel yanın ağır basacağı beklenebilir. Nitekim onun (haydi, Fransız dostlarınızı memnun etmek için öyle diyelim) kurmuş olduğu Analitik geometri, Euklides'in Eidetik görüşe dayanarak kurduğu geometri karşısında, İşlemsel görüşün kuvveti ile meydana gelen gerilimin ürünüdür. Ama aynı Descartes'ta, fiziksel dünya görüşünde bu halin tersine tanıklık ediyoruz. Girdap (tourbillon) devinimi sonucu örgütlenen ve içine değişmezlik ilkesi olarak Tanrı'nın koyduğu m x v (kitle çarpı hız) [devinim niceliği: Quantité de mouvement] ile bir saat gibi işleyen evren! Bu görüşte, devingen m x v, bütünün kavranması için kullanılan saat benzetmesi karşısında pek cılız kalıyor!
Sayfa 44
Nusret Hızır Anlatıyor
Felsefe bir bilinçlenme sağlar. Herkesin kendi yaptığı işin ne olduğu konusunda bir bilinçlenme. Bu da felsefenin insanın her türlü entelektüel etkinliğiyle ne kadar sıkı sıkıya ilişkili olduğunu gösterir. Yineleyeyim istersen: Felsefe her insanın kendi kişisel etkinliğinin ne biçim bir etkinlik olduğunun bilincine varmasına yarar, insanı sürünün bir bireyi olmaktan çıkarır.
Sayfa 19
Kant'ın, temeli çürük olan bu dizgesi, ölü doğmuş bir dizgedir.
Bu durum, başka yönden de gösterilebilir: Salt Aklın Eleştirisi'nde "Transandantal Diyalektik" in en önemli bölümü olan Antinomilerde:
1. Antinomi: Acunun, zamanla uzayda sonsuz; sonlu olduğunu;
2. Antinomi: Maddenin sonsuza dek bölünebilirliğini; bölünemezliğini;
3. Antinomi: Acunu yöneten bir özgür neden, hayır bir zorunlu neden olduğunu;
4. Antinomi: Acunda koşulsuz bir varlığın varlığını, yokluğunu
sav, karşı-sav olarak karşılaştırıyor Kant.
Bunların içinde yalnız 3. Antinomi, karşıtları karşılaştırmakta, onu da iki kavramı birbirinin "Korrelat"ı olarak almadan yapmakta, öbür üç Antinomide çelişkiler sadece karşılaştırılmakta, onun için de düşünce havada kalmaktadır.
Sayfa 43
Nusret Hızır Anlatıyor
- Sizin anlayışınıza göre felsefenin bilimlerin "üstünde" olmasının anlamı nedir?
- Bilimler doğrudan doğruya gerçekleri ele alan, onlar üzerine söz söyleyen birer konu dilidirler. Felsefe ise konusu bu diller olan, bu konu dilleri üzerinde kurulan, bunları çözümleyen, eleştiren bir üst-dildir. İşte bu anlamda felsefenin bilimlerin "üstünde" olduğu söylenebilir ancak.
Sayfa 15
Nusret Hızır Anlatıyor
Felsefeci bilim adamının hizmetindedir. Bilim adamı da bu hizmetten yararlanmalı, o da felsefeciye yardımcı olmalıdır ki, elbirliğiyle bilinçlenebilsinler, bilinçlendirebilsinler.
Sayfa 20