Bilişsel Uyumsuzluk Kuramı

Esin Yücel
Clarion adlı bir gezegendeki üstün varlıklar tara-fından kendisine mesajlar gönderildiğini iddia eden Marian Keech, sel felaketiyle Kuzey Amerika kıtasının yok olacağını ve inananların üstün varlık-lar tarafından bir uzay aracıyla kurtarılacağını iddia etmektedir. İşlerini bırakıp, paralarını ve mülklerini bağış-layarak "Arayanlar (Seekers)" olarak adlandırılan tarikata katı-lanlar heyecanla, uzay gemisinin gelişini ve maceranın başla-masını beklemektedirler. Bu durum, 1954'ten bu yana "kişinin uyumsuz iki fikre sahip olduğunda ortaya çıkan zihinsel karma-şa" olarak tanımladıkları “bilişsel uyumsuzluk” teorisinin labo-ratuvar deneylerini yapan Leon Festinger ve meslektaşları(1) için teoriyi gerçek hayatta test etmenin bir fırsatı olmuştur. Bunun üzerine Leon Festinger, Henry Riecken ve Stanley Schachter, kehanetlerin gerçekleşmediği durumda kişilerin tepkilerini, mürit rolüne girdikleri tarikatta gözlemlemişlerdir. Marian Ke-ech ve kehanetlerine inanan müritler için hazırlık aşamasında yaptıkları şeylerin geri alınması güç, hatta imkânsız olacaktır. Çünkü işlerini, mal varlıklarını ve daha pek çok şeyi dünyevî oldukları için elden çıkarmışlardır. Dahası bu kehanetlere inanmayanlarla karşı karşıya kaldıklarında yanılmış olduklarını itiraf etmek işi daha da zorlaştıracaktır.
Yazar:
Esin Yücel
Esin Yücel
Tahmini Okuma Süresi: 5 sa. 40 dk.Sayfa Sayısı: 200Basım Tarihi: Ağustos 2018Yayınevi: Anı Yayınları
ISBN: 9786051702230Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
200 syf.
8/10 puan verdi
·
Beğendi
1960’larda sosyal psikolojinin en fazla araştırılan konusu olan bilişsel uyumsuzluk, kişinin birbiriyle tutarsız iki ya da daha fazla bilişe sahip olması sonucu ortaya çıkan psikolojik rahatsızlık durumudur. Uyumsuzluğa neden olan tutarsız düşünce veya davranışa sahip olunduğunda duygularla yüzleşmek olarak da tanımlanabilir. Diyet yapan kişi için kalorili bir yemeği tükettiğinde muhtemelen uyumsuzluk yaşar. Yemek tüketiminin geri alınması mümkün olmayacağından yemek yediği bilgisi üretici biliş olur. Bu durumda kişi, uyumlu bilişleri ekleyerek (bu yemek harikaydı!), uyumsuz bilişleri inkar ederek (diyet yapmak zorunda değilim), uyumlu bilişin önemini arttırarak (sadece bir kez yaşıyoruz, bu yüzden lezzetli yiyeceklerden mahrum kalmamalıyız!) veya uyumsuz bilişlerin önemini azaltarak (diyet önemsizdir) uyumsuzluğu azaltmaya çalışacaktır. Festinger uyumsuzluğun azaltılmasına yönelik psikolojik çabayı motive ettiğini belirterek, bireyin bunu 2 şekilde yapabileceğini savunur: 1. Davranış değiştirmek 2. Uyumsuz bilgiyi yok sayarak veya uyumlu yeni bilişsel unsurlar ekleyerek tutum değiştirmek.
Bilişsel Uyumsuzluk Kuramı
Bilişsel Uyumsuzluk KuramıEsin Yücel · Anı Yayınları · 20186 okunma
Reklam
Resim