İtalo Calvino, Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu eserinde müthiş bir kurmaca roman yazmış. Okuru etkisi altına alıp oradan oraya savuran bir olay örgüsü kurmuş. Karakterleri binbir çeşit yoğuruyor şekillendiriyor. Bunu yaparken aslında bir kurmaca yazar namzedine, nasıl bir kurmaca roman yazabileceğinin tüyolarını veriyor.
Her biri bir roman açılış cümlesi olan on cümle aslında tek bir paragraf:
"Bir kış gecesi eğer bir yolcu; Malbork kasabasının dışında, sarp yamaçtan sarkarken, rüzgardan ve baş dönmesinden korkmadan gölgenin yoğunlaştığı aşağıya bakarak birbirine bağlanan çizgilerin ağında, birbiriyle kesişen çizgiler ağında ay ışığıyla aydınlanan yapraklardan halının üstünde, boş bir mezarın çevresinde "Oracıkta sonunu bekleyen öykü hangisi?" diye, öyküyü dinleme sabırsızlığı içinde sorarsa." Diye başlayan bir kurgu jn nasıl dallanıp budaklanarak romana dönüştüğünü, bir cinayet dişinin ortalığı nasıl kapladığını, kadın ve erkek okurun birbirinden bağımsız gibi görünen roman parçalarının ardından nasıl koşturduğunu, en sonunda kurmacağı yazanın kendi imgesini nasıl çoğalttığını ilgiyle, merakla ve derin bir hayretle okuyacak ve yazarı takdir edip tüm kitaplarını almak üzere harekete geçeceksiniz. Abartmıyorum, özellikle yazar olma yolunda yürüyenlerin kurmaca nasıl yazılır sorusunun cevabını uygulamalı örnekli öğreneceği bir roman bu. İtalo Calvino kesinlikle tüm eserleri okunması gereken bir yazar. Hararetle tavsiye ederim. Ben öyle yaptım. Sırada Görünmez kentler kitabı var.
